Jakie jest dzienne zapotrzebowanie na witaminę C?
Witamina C jest nam niezbędna do życia. Czy wiesz, że nasz organizm nie jest w stanie jej samodzielnie wytworzyć? Musimy dostarczać ją wraz z dietą. Sprawdź, jaka dawka witaminy C jest optymalna dla naszego zdrowia.
Witamina C – właściwości
Witamina C to jedna z witamin niezbędnych do życia. Bierze ona udział w wielu procesach fizjologicznych w naszym organizmie. Musimy dostarczać ją z zewnątrz, ponieważ nasz organizm nie może jej samodzielnie wytwarzać. Choć witamina C znajduje się w niektórych produktach spożywczych, to nie zawsze jej zawartość odpowiada zapotrzebowaniu organizmu. W związku z tym warto ją suplementować.
Co ciekawe, większość organizmów żywych sama wytwarza witaminę C. Oprócz człowieka niezdolne do tego procesu są także świnki morskie i niektóre gatunki nietoperzy.
Witamina C jest jest dobrym przeciwutleniaczem (wyłapuje wolne rodniki), jednak nie jest zbyt trwała. Jej aktywność może przedłużyć np. rutyna (rutozyd). Jest to flawonoid po raz pierwszy otrzymany z ziela ruty zwyczajnej o działaniu przeciwwysiękowym i uszczelniającym naczynia krwionośne.
W naszym organizmie witamina C bierze udział w syntezie m.in.:
- węglowodanów,
- białek,
- tłuszczów,
- kolagenu,
- katecholamin,
- steroidów,
- tyrozyny,
- karnityny,
- fenyloalaniny,
- kwasu foliowego,
- noradrenaliny,
- histaminy,
- żelaza.
Naturalna witamina C – gdzie ją znajdziemy?
Największe ilości witaminy C znajdziesz w poniższych produktach:
- warzywa:
- papryka,
- pomidory,
- natka pietruszki,
- jarmuż,
- brukselka,
- brokuły,
- owoce:
- czarna porzeczka,
- kiwi,
- truskawki,
- pomarańcze,
- grejpfruty,
- cytryny,
- mandarynki,
- mango,
- maliny,
- niepasteryzowane soki z:
- cytrusów,
- rokitnika,
- czarnego bzu,
- aronii.
Witamina C – dawkowanie
Poniższa tabela przedstawia poziom zalecanego spożycia witaminy C według polskich norm żywienia opracowanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH:
Wiek | Dawkowanie |
niemowlęta 0-11 miesięcy | 20 mg/dobę |
dzieci 1-3 lat | 40 mg/osobę |
dzieci 4-12 lat | 50 mg/dobę |
dziewczynki 13-18 lat | 65 mg/dobę |
chłopcy 13-18 lat | 75 mg/dobę |
kobiety | 75 mg/dobę |
mężczyźni | 90 mg/dobę |
W niektórych sytuacjach występuje zwiększone zapotrzebowanie na witaminę C:
- u kobiet w ciąży i podczas laktacji,
- u osób starszych,
- u osób żyjących w stresie,
- u osób w trakcie stosowania niektórych rodzajów diet, np. diety eliminacyjnej,
- u alkoholików,
- u nałogowych palaczy,
- u osób w trakcie infekcji wirusowych i bakteryjnych,
- u osób w okresie rekonwalescencji (stan po przebyciu choroby),
- w chorobach przebiegających z wysoką gorączką,
- przy trudno gojących się, przewlekłych ranach,
- przy wzmożonym wysiłku fizycznym (pracownicy fizyczni),
- w schorzeniach jamy ustnej i dziąseł (parodontoza, próchnica, zapalenia dziąseł, szkorbut),
- w niedokrwistości.
Pamiętaj, że powyższe dawkowanie stanowi jedynie niezbędne minimum witaminy C, jakie powinna przyjmować osoba zdrowa w ciągu dnia. Optymalna dawka jest znacznie wyższa.
Według zaleceń zdrowe osoby dorosłe powinny przyjmować 200-250 mg witaminy C dziennie, najlepiej wraz z dietą.
Stosowanie wyższych dawek witaminy C jest zasadne u osób, u których może występować większe zapotrzebowanie, zwłaszcza podczas infekcji. Stosujemy wówczas dawki 500-1000 mg na dobę.
Niedobór witaminy C
Dzięki przyjmowaniu witaminy C wraz z dietą i jej szerokiej dostępności niedobór tego składnika jest mało prawdopodobny, ale jest możliwy. Najważniejszym powikłaniem wynikającym z braku witaminy C jest szkorbut (gnilec).
Niewystarczające spożycie witaminy C w diecie:
- powoduje choroby dziąseł, przyzębia, jamy ustnej,
- upośledza reakcje układu immunologicznego,
- zwiększa podatność na infekcje,
- wydłuża czas krwawienia,
- spowalnia gojenie ran,
- pogarsza stan skóry, która traci jędrność i elastyczność.
Nadmiar witaminy C
Witaminę C można przedawkować, szczególnie przy jednorazowym stosowaniu dużych dawek tej substancji.
Objawy nadmiaru witaminy C to:
- bóle brzucha,
- biegunka,
- nudności,
- wymioty.
Przyjmowanie zbyt dużych dawek witaminy C i jej przewlekłe zażywanie może doprowadzić do wytrącania się nierozpuszczalnych soli kwasu askorbinowego w postaci tzw. piasku w pęcherzu moczowym i „kamieni” w nerkach.
Pamiętaj, że witamina C bierze udział w wielu procesach fizjologicznych, dlatego jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W związku z tym zadbaj o jej przyjmowanie wraz z dietą, a w okresach zwiększonego zapotrzebowania zaopatrz się w dobrej jakości suplementy.
Przeczytaj również:
Witamina C na przeziębienie. Czy pomaga?
Witam! Osoba dorosła w okresie przeziębienia,infekcji powinna zażywać dawkę witaminy C 1000mg? Jaką powinno otrzymywać dziecko powyżej 3rż?
Dziecko powyżej 3 r.ż. może dostawać 100-200 mg wit. C na dobę.