Kava Kava – czy wiesz, jakie ma właściwości?
Kava Kava, a właściwie pieprz metystynowy to roślina znana od tysięcy lat. Stosuje się ją nie tylko w celach leczniczych, ale również relaksacyjnych czy kulturowych. Dlaczego ta tajemnicza roślina cieszy coraz większą popularnością i czy jest dostępna w Polsce?
Czym jest Kava Kava?
Kava Kava (pieprz metystynowy) to roślina z rodziny pieprzowatych. Termin kava odnosi się także do naparu sporządzanego z tej rośliny. Jest to krzew o pędach wzniesionych, osiągający około 3 do 4,5 m wysokości, z wieloletnią tradycją uprawy na wyspach zachodniego Pacyfiku. Surowcem tradycyjnie wykorzystywanym przez ludność są wysuszone kłącza zawierające pochodne α-pyronu, znane jako kawalaktony i kawapirony. Możemy tutaj wymienić takie substancje aktywne, jak: kawaina, dihydrokawaina, metystyna, dihydrometystyna, jangoina i dimetoksyjangoina.
Zastosowanie i działanie pieprzu metystynowego
Pieprz metystynowy używany jest już od tysięcy lat w celach leczniczych, relaksacyjnych i kulturowych. Związki obecne w tej roślinie są dobrze przyswajalne z układu pokarmowego i wpływają depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy. Kava kava wykazuje właściwości:
- uspokajające,
- przeciwlękowe,
- zmniejszające napięcie mięśni,
- przeciwdrgawkowe,
- rozkurczające,
- przeciwbólowe,
- zmniejszające poziom stresu.
W przeciwieństwie do alkoholu kava hamuje skłonność do agresji i gniewu. Roślina nie powoduje także efektu otumanienia, które występuje po alkoholu. Procesy myślenia pozostają niezakłócone. Podczas spożywania może wystąpić efekt delikatnego mrowienia w ustach i gardle. Część osób odczuwa mrowienie także w okolicach genitaliów, co zwiększa przyjemność czerpaną z uprawiania seksu. Kava działa pozytywnie na humor i elokwencję. Ze względu na te właściwości uznawana jest przez wiele odmian kulturowych jako bardzo skuteczny lek na depresję i stany lękowe.
Roślina ta od wieków stosowana jest w leczeniu:
- wszelkiego rodzaju infekcji,
- bólów mięśniowych,
- bólów menstruacyjnych,
- reumatyzmu,
- zaparć,
- chorób skóry,
- astmy,
- chorób układu moczowego,
- bezsenności i nadpobudliwości.
Współczesne badania natomiast dowiodły, iż kava jest skutecznym lekarstwem w łagodzeniu i leczeniu stanów lękowych oraz bezsenności. Obserwowana od dawna zależność pomiędzy spożywaniem kavy a niską zachorowalnością na nowotwory została potwierdzona naukowo w 2000 roku. Od tego czasu pojawiło się wiele badań sugerujących skuteczność pieprzu metystynowego w zapobieganiu oraz leczeniu:
- raka płuc,
- raka pęcherza,
- raka jelita grubego.
Kava Kava – wskazania, przeciwwskazania, działania niepożądane oraz interakcje
Wskazaniami medycznymi do stosowania tej rośliny są:
- lęk,
- niepokój,
- napięcie psychiczne
- lekkie i średniociężkie postacie uogólnionego lęku różnego pochodzenia,
- nerwica lękowa,
- przewlekłe sytuacje stresowe,
- trudności w zasypianiu.
Przeciwwskazane jest natomiast spożywanie kavy w następujących sytuacjach:
- gdy występują choroby wątroby (głównie wirusowe zapalenie wątroby),
- gdy pacjent jest uzależniony od alkoholu,
- gdy występuje nadwrażliwość na składniki wyciągu,
- podczas ciąży oraz okresu karmienia piersią,
- w wieku poniżej 12 lat,
- preparatów z kava nie należy stosować podczas prowadzenia pojazdów mechanicznych.
Główne działania niepożądane, obejmują:
- brak apetytu,
- ataksje,
- biegunki,
- zmiany skórne.
Ponadto pojawiają się doniesienia o możliwej szkodliwości kavy dla wątroby, ale są one niejasne oraz nieudowodnione naukowo. Naukowcy jednak przestrzegają przed nadmiernym i intensywnym stosowaniem tej rośliny przez długi okres.
Częste stosowanie dużych dawek może spowodować objawy zatrucia przewlekłego, objawiającego się:
- wychudzeniem,
- zaburzeniami funkcji wątroby i nerek,
- zapaleniem spojówek,
- zaburzeniami koordynacji ruchowej,
- nadciśnieniem płucnym.
Należy unikać stosowania pieprzu metystynowego wspólnie z lekami z grupy:
- β-blokerów,
- leków przeciwdepresyjnych i innych leków oddziałujących na oun,
- leków przeciwmigrenowych,
- innych leków potencjalnie hepatotoksycznych.
Ponadto nie należy stosować go podczas spożywania alkoholu.
W jaki sposób spożywana jest kava?
Kava jest spożywana w postaci naparu. W zależności od tradycji i kultury danego społeczeństwa może być to bardzo mocny napój ze świeżych korzeni lub nieco bardziej rozwodniony napar z suszonych korzeni tej rośliny. Zwyczaj picia takich naparów jest bardzo silnie rozpowszechniony od wieków na terenach wysp Pacyfiku. W ostatnim czasie kultura picia kavy rozprzestrzeniła się na cały świat. Pieprz metystynowy stał się bardzo popularny w Nowej Zelandii, Australii oraz Stanach Zjednoczonych.
Legalność pieprzu metystynowego w Polsce
Na mocy rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych pieprz metystynowy od 2018 roku nie jest już w Polsce klasyfikowany jako środek odurzający. Jego posiadanie zostało zalegalizowane. Kava nie jest jednak zarejestrowana jako środek spożywczy i suplement diety. Handel na terenie Polski nie jest dozwolony, jednak można kavę legalnie sprowadzać z zagranicy.
Źródła:
- Baker JD. (2011) Tradition and toxicity: evidential cultures in the kava safety debate. Soc Stud Sci 41: 361–384
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Youngkava.jpg#filelinks
- Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., Fitoterapia i leki roślinne, wyd. I, PZWL, Warszawa 2012
- Narayanapillai SC, Balbo S, Leitzman P, Grill AE et al. (2014) Dihydromethysticin from kava blocks tobacco carcinogen 4-(methylnitrosamino)-1-(3-pyridyl)-1-butanone-induced lung tumorigenesis and differentially reduces DNA damage in A/J mice. Carcinogenesis 35: 2365–2372
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 sierpnia 2018 r. w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych Dz.U. z 2018 r. poz. 1591
- Sarris J, Stough C, Bousman CA, Wahid ZT et al. (2013) Kava in the treatment of generalized anxiety disorder: a double-blind, randomized, placebo-controlled study. J Clin Psychopharmacol 33: 643–648
- Simth K, Leiras C. (2018) The effectiveness and safety of Kava Kava for treating anxiety symptoms: Asystematic review and analysis of randomized clinical trials. Complementary Therapies in Clinical Practice 33: 107-117
- Triolet J, Shaik AA, Gallaher DD, O’Sullivan MG et al. (2012) Reduction in colon cancer risk by consumption of kava or kava fractions in carcinogen-treated rats. Nutr Cancer 64: 838–846