Lizaty bakteryjne, czyli szczepionki uodparniające dla dzieci

Dlaczego dzieci chorują? 

Zakażenia dróg oddechowych są najczęstszą przyczyną wizyt lekarskich, w szczególności u dzieci. O nawracających zakażeniach mówimy w przypadku dzieci w wieku od 2 do 4 lat, które chorują więcej niż 6 do 8 razy w roku.

Większość dzieci w ciągu pierwszych 4 lat życia przechodzi nawet 20-30 infekcji. Nie jest to jednak powodem do niepokoju i nie stanowi podstaw do podejrzeń zaburzeń odporności. Jest to naturalny proces dojrzewania układu immunologicznego. Organizm uczy się walczyć z zagrożeniem dzięki kontaktowi z antygenami. Zakażenia w okresie dziecięcym są niezwykle częste ze względu na ilość krążących drobnoustrojów, jak i nasilone kontakty rówieśnicze w żłobkach, przedszkolach i szkołach. U starszych dzieci za nawracające uważa się 6 lub więcej infekcji w ciągu roku.

Wyróżnia się szereg czynników mogących wpływać na częste występowanie infekcji.

Mogą być to: 

• czynniki środowiskowe (np. ekspozycja na smog),  
• alergie,  
• mała aktywność fizyczna,  
• nieprawidłowa higiena snu,  
• stres, 
• złe nawyki żywieniowe,
• rzadziej poważne zaburzenia odporności.  

Za nawracające infekcje odpowiadać może również nadmierne i często nieuzasadnione używanie antybiotyków. Pomijanym czynnikiem jest także palenie tytoniu przez rodziców lub opiekunów, które ma bardzo duży wpływ na częstość zachorowań. 

Jak działa szczepionka na odporność? 

Szczepionki są preparatami biologicznymi podawanymi w celu rozwinięcia odporności na niektóre drobnoustroje chorobotwórcze. Antygeny zawarte w szczepionkach, wprowadzone do organizmu, mają symulować naturalną infekcję i pobudzić organizm do rozwoju odporności analogicznej do tej, którą wytworzyłby na drodze kontaktu z drobnoustrojem. Pozwala to na produkcję przeciwciał i utworzenie pamięci immunologicznej, co przekłada się na zdecydowanie łagodniejszy przebieg choroby.

W dobie coraz większego problemu z nadużywaniem antybiotyków poszukuje się nowych metod walki z infekcjami. Jedną z nich jest podawanie doustnych, nieswoistych szczepionek nazywanych lizatami bakteryjnymi. Lizaty bakteryjne to zabite, poddane chemicznej lub enzymatycznej lizie komórki bakterii lub ich fragmenty. W przeciwieństwie do większości klasycznych, swoistych szczepionek, wprowadzane są do organizmu drogą doustną. Zawierają one mieszanki różnych gatunków bakterii najczęściej odpowiedzialnych za zakażenia dróg oddechowych.

Działanie szczepionek na odporność polega na stymulowaniu naturalnych mechanizmów obronnych organizmu. Na skutek kontaktu z antygenem wzrasta poziom naturalnych immunoglobulin, głównie klasy IgA, chroniących śluzówki m.in. układu oddechowego. Jest to element odporności swoistej – walka z antygenami bakterii zawartych w lizacie. Sama obecność różnych antygenów pobudza mechanizmy odporności nieswoistej, stąd zdolność do zwalczania m.in. wirusów. 

Szczepionka na odporność – dla kogo? 

W licznych badaniach naukowych udowodniono, że lizaty pomagają zmniejszyć częstość sezonowych zakażeń układu oddechowego, ale również obniżyć spożycie antybiotyków. 

Szczepionki na odporność dla dzieci mogą stanowić element profilaktyki często nawracających chorób dróg oddechowych, tj. zapalenia gardła, krtani, migdałków czy anginy, a także zapalenia oskrzeli, zatok i ucha wewnętrznego. 

Szczepionki nieswoiste występują w formie tabletek, kapsułek, granulatów i aerozoli. Niektóre z nich można podawać dzieciom od 2. roku życia, większość jednak dopiero od 3 roku życia. Szczepionki uodparniające są produktami, których nie należy stosować bez nadzoru lekarza, dlatego też dostępne są jedynie na receptę. Włącza się je po wykluczeniu nieprawidłowości w budowie i funkcjonowaniu układu oddechowego. 

Przeczytaj również:
Ranking preparatów na odporność dla dzieci. Co wybrać?