Miodunka – jakie ma właściwości lecznicze?

Miodunka – jak ją rozpoznać? 

Miodunka to niewielka bylina. Jest rośliną zielną, niezdrewniałą. Należy do rozłogowych roślin wieloletnich i jest zaliczana do rodziny ogórecznikowatych. Występuje głównie na terenie Europy oraz Środkowej Azji. W Polsce reprezentowana jest przez 4 gatunki:  

• miodunkę ćmę,  
• miodunkę miękkowłosą,  
• miodunkę plamistą, 
• miodunkę wąskolistną.  

Ze względu na swój dekoracyjny wygląd, za sprawą różowo-fioletowych kwiatów, w wielu ogrodach hodowana jest jako roślina ozdobna. W stanie naturalnym można ją znaleźć w wilgotnych lasach liściastych lub na terenach podmokłych czy nadrzecznych. Miodunka należy do hemikryptofitów, czyli roślin zimujących w postaci odnawiających się pąków, zlokalizowanych tuż przy powierzchni ziemi. Jest niewielkich rozmiarów – osiąga wysokość do 30 cm. W budowie morfologicznej wyróżnia ją owłosiona łodyga oraz owalne liście i charakterystyczne kolorowe kwiaty, których barwa zależna jest od rodzaju rośliny, okresu w ciągu roku czy rodzaju gleby. Miodunka może być biała, różowa, czerwona, niebieska, purpurowa, aż do odcieni ciemnego fioletu.  

Miodunka – jakie ma właściwości? 

Roślina ta jest bogatym źródłem wielu związków chemicznych:  

• witamin (z grupy B oraz witaminy A, C i E),  
• związków mineralnych (głównie krzemionki),  
• saponin,  
• flawonoidów,  
• garbników, 
• antocyjanów (zlokalizowanych głównie w kolorowych kwiatach miodunki, z których największą grupę stanowią polifenole).  

Ze względu na takie bogactwo substancji miodunka zaliczana jest do roślin leczniczych. 

Wykazuje właściwości odtruwające, przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Stosowana jest głównie wspomagająco w leczeniu uporczywych i nawracających schorzeń układu oddechowego: 

• ułatwia odkrztuszanie, 
• regeneruje błonę śluzową dróg oddechowych, 
• nawilża nabłonek. 

Ze względu na właściwości gojące może być wykorzystywana w leczeniu trudno gojących się ran. Ma także działanie moczopędne oraz osłaniające na nabłonek przewodu pokarmowego. 

Zastosowanie miodunki 

Miodunka ze względu na swoje wszechstronne zastosowanie w różnego rodzaju chorobach dróg oddechowych nazywana bywa też „płucnikiem”. W dawnych czasach była wykorzystywana w łagodzeniu objawów gruźlicy. W postaci naparu może być stosowana w dolegliwościach bólowych gardła i krtani dzięki temu, że ma właściwości powlekające i łagodzące. Wspomaga także procesy immunologiczne, zwiększając odporność organizmu na infekcje. Za to działanie odpowiedzialne są obecne w miodunce witaminy i mikroelementy. 

Miodunka, głównie w postaci odwarów, może być także stosowana w chorobach przewodu pokarmowego, np. wspomagająco w leczeniu choroby wrzodowej, oraz w chorobach jamy ustnej, objawiających się występowaniem aft, ran i wszelkiego rodzaju zmian zapalnych.  

Siła działania ściągającego warunkowana jest zawartością garbników w roślinie. Właściwość ta wykorzystywana jest także w naturalnej terapii biegunek.  

Miodunka ma też właściwości moczopędne, dzięki czemu może przynieść ulgę osobom borykającym się z nawracającymi infekcjami układu moczowego. 

Miodunka znajduje również zastosowanie w kosmetyce. Może być składnikiem domowych i naturalnych kosmetyków do pielęgnacji twarzy. Działa ściągająco na skórę, przyspiesza gojenie ran oraz ma właściwości przeciwbakteryjne. W efekcie zastosowania wyciągu z płucnika zauważalna jest poprawa wyglądu skóry oraz redukcja zmarszczek. 

Podsumowując, najważniejszymi wskazaniami, w których warto rozważyć stosowanie miodunki, są nawracające dolegliwości ze strony układu oddechowego w postaci chrypki, kaszlu, bólu gardła i problemów z odkrztuszaniem. Warto jednak zaznaczyć, że nadal opublikowano niewiele badań naukowych potwierdzających właściwości miodunki, a jej zastosowanie opiera się głównie na wiedzy przekazywanej z pokolenia na pokolenie.