Ból między łopatkami. Co go wywołuje?

Ból między łopatkami może dotyczyć nie tylko mięśni grzbietu, ale również struktur kostnych budujących kręgosłup piersiowy i klatkę piersiową. Ze względu na połączenie kręgów piersiowych żebrami odcinek piersiowy kręgosłupa jest jego najsztywniejszą częścią. Konstrukcja ta chroni serce i płuca oraz wspomaga proces oddychania. 

Ból między łopatkami może przybierać różne formy: 

• miejscowy – występuje tylko w jednym miejscu i nie daje żadnych objawów promieniowania, 
• rozlany – ból na obszarze całego odcinka piersiowego, 
• niestały – ból występuje tylko w określonym czasie, 
• narastający – nasila się przy wykonywaniu określonych ruchów,  
• napięciowy – związany ze zwiększonym napięciem mięśniowym okolicy piersiowej. 

Ból pleców między łopatkami – przyczyny 

Ból między łopatkami wynika najczęściej z naszego stylu życia. U dzieci i młodzieży w okresie dorastania szybki wzrost tkanek, niska aktywność fizyczna oraz zbyt duże obciążenia związane z przeciążonymi plecakami wywołują ból, sztywność i zwiększone napięcie mięśni w okolicy obręczy barkowej i między łopatkami.  

Do pozostałych przyczyn bólu między łopatkami należą: 

• niewłaściwa postawa ciała, częste garbienie się, wysuwanie głowy do przodu w kierunku monitora, smartfona itp., 
• charakter pracy: 
  • praca siedząca – niewłaściwa wysokość biurka i fotela, nieodpowiednie ustawienie monitora i klawiatury, 
  • ciężka praca fizyczna – zbyt duże obciążenia, nieprawidłowa postawa ciała na stanowisku pracy, 
• niska aktywność fizyczna, 
• nadwaga i otyłość, 
• duży rozmiar biustu i źle dobrana bielizna, 
• nieprawidłowa pozycja w trakcie treningów, 
• długotrwałe przebywanie w jednej pozycji. 

Co oznacza ból między łopatkami? 

Ból między łopatkami mogą wywołać również choroby, a wśród nich: 

• wady postawy (skolioza, „okrągłe plecy”, kifoza, skrzywienie boczne kręgosłupa), 
• choroba Scheuermanna, 
• zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), 
• dyskopatia, 
• spondylozy, 
• złamania kompresyjne w przebiegu osteoporozy, 
• choroby, dysfunkcje lub urazy stawu barkowego i obręczy barkowej, 
• choroby kardiologiczne (stan przedzawałowy, choroby mięśnia sercowego lub osierdzia), 
• choroby układu oddechowego (choroby płuc, POChP), 
• refluks żołądkowo-przełykowy, 
• półpasiec, 
• przerzuty nowotworowe (dotyczy zwłaszcza nowotworów piersi, płuc, tarczycy lub nerek), 
• choroby psychosomatyczne (nerwica, depresja, stany lękowe, uzależnienia). 

Ból między łopatkami a nerwica 

Choroby psychosomatyczne takie jak depresja czy nerwica, a także stan przewlekłego stresu, ataki paniki czy lęku mogą działać na nas destrukcyjnie. Wywołane nimi napięcie kumuluje się głównie w okolicy międzyłopatkowej oraz obręczy barkowej.  

Powoduje ono nie tylko ból mięśni, ale również: 

• sztywność w odcinku piersiowym i szyjnym kręgosłupa,  
• ograniczenie ruchów głowy i kończyn górnych,  
• bóle międzyżebrowe, 
• problemy z oddychaniem.  

Im dłużej utrzymuje się taki stan, tym bardziej utrwalają się jego negatywne skutki. Aby pozbyć się nieprzyjemnych objawów, najpierw musimy wyeliminować ich przyczynę. Następnie możemy zacząć pracę z terapeutą, który dobierze odpowiednie metody leczenia. 

Ból między łopatkami a COVID-19 

Najbardziej typowe objawy COVID-19 to gorączka, kaszel, trudności w oddychaniu, zmęczenie oraz ból gardła. Często pacjenci zgłaszają także bóle stawowo-mięśniowe oraz bóle pleców. Ból pojawia się na wysokości płuc bądź w klatce piersiowej. Wiąże się z dusznościami i utrudnionym oddychaniem, nie mija po zmianie pozycji i utrzymuje się stosunkowo długo. Czasem pacjenci opisują ból jako rozdzierający i trudny do wytrzymania.  

Niestety ból pleców nie mija wraz z ustąpieniem objawów zakażenia. U ozdrowieńców może się utrzymywać nawet do 6 miesięcy po chorobie i jest to jeden z czynników zwiększających tzw. long COVID.  

Jeżeli ból nie ustępuje po zastosowaniu farmakoterapii, skonsultuj się z fizjoterapeutą. Specjalista dobierze terapię, która przyspieszy rekonwalescencję. 

Co na ból pleców między łopatkami?  

Leczenie bólu między łopatkami musi opierać się na dokładnej diagnozie. Lekarz powinien wyeliminować inne schorzenia, które mogą być przyczyną bólu między łopatkami, np. choroby serca czy płuc.  

Leczenie zwykle rozpoczyna się od metod zachowawczych. Gdy te nie są skuteczne, przechodzi się do leczenia farmakologicznego. Pacjent powinien również skonsultować się z fizjoterapeutą.

Domowe sposoby na ból pleców między łopatkami 

Przed wizytą u lekarza możesz wypróbować kilka sprawdzonych sposobów na pozbycie się bólu w warunkach domowych: 

• Podejmuj umiarkowaną aktywność fizyczną – osoby bardzo aktywne powinny ograniczyć intensywność treningów do czasu ustąpienia bólu. Przy niskiej aktywności zaleca się natomiast spacery, basen, ćwiczenia rozluźniające, jogę itp., 
• Unikaj ruchów i pozycji, które nasilają dolegliwości bólowe, np. pozycji siedzącej, podnoszenia i noszenia ciężkich przedmiotów i schylania się. Jeśli pracujesz w pozycji siedzącej, co godzinę rób sobie kilka minut przerwy i wykonuj kilka ćwiczeń rozciągających. 

• Dbaj o prawidłową postawę ciała – wpływa ona na odpowiedni balans mięśniowy. Cechy prawidłowej postawy: proste plecy, wciągnięty i napięty brzuch, łopatki jak najbardziej zbliżone do kręgosłupa, barki cofnięte do tyłu i opuszczone, broda lekko cofnięta ku tyłowi, czubek głowy skierowany do sufitu. 
• Stosuj ciepłe okłady – możesz również wziąć kąpiel z dodatkiem olejków eterycznych, prysznic lub skorzystać z sauny. Ciepło rozluźnia nadmiernie napięte mięśnie, działając przeciwbólowo. 

• Przygotuj się do snu – odpowiednio twardy materac zapewni optymalne podtrzymanie całego kręgosłupa w trakcie snu. Poduszka nie może być zbyt duża. Powinna ona tylko podtrzymywać głowę i odcinek szyjny kręgosłupa. Pozycja do snu też jest bardzo istotna. Specjaliści zalecają spanie na plecach, ponieważ najlepiej odciąża kręgosłup i mięśnie. Umożliwia także swobodne oddychanie. Jeśli śpisz na boku, Twoja głowa powinna znajdować się w równej linii z kręgosłupem. 

Leki na ból kręgosłupa między łopatkami 

Do leczenia bólu między łopatkami najczęściej stosuje się leki z grupy NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne) w postaci tabletek, maści, żeli i plastrów przeciwbólowych. W rzadkich przypadkach lekarz może przepisać zastrzyki sterydowe oraz leki delikatnie zwiotczające mięśnie. Jeśli przyczyną bólu jest depresja lub nerwica, specjalista może zalecić leki przeciwdepresyjne i miorelaksacyjne. 

Ćwiczenia na ból pleców między łopatkami

Każdy przypadek bólu między łopatkami warto skonsultować z fizjoterapeutą, który zdiagnozuje problem i zaproponuje indywidualny program leczenia. Złagodzić ból mogą również masaże, fizykoterapia, kinesiotaping czy terapia manualna.  

Aby pozbyć się bólu między łopatkami, warto wzmocnić kręgosłup, np. za pomocą poniższych ćwiczeń. 

Ćwiczenie 1.

Pozycja wyjściowa: połóż się na brzuchu i zegnij ręce pod kątem 90⁰. 
Ruch: wdech – unieś ręce, głowę i klatkę piersiową, zbliż łopatki do kręgosłupa, wydech – wróć do pozycji wyjściowej.

Ćwiczenie 2.

Pozycja wyjściowa: usiądź na krześle i wyprostuj plecy. 
Ruch: zegnij ręce w łokciach, łokcie ustaw blisko wcięcia w talii, wdech – wyciągnij ręce ku tyłowi, zbliż łopatki do kręgosłupa, wydech – wróć do pozycji wyjściowej.
Ruch: ułóż ręce swobodnie wzdłuż ciała, wdech – skręć tułów w prawą stronę, wydech – wróć do pozycji wyjściowej, zmień strony.
Ruch: złącz ręce za plecami, wdech – unieś dłonie jak najwyżej, wydech – wróć do pozycji wyjściowej. 

Chociaż ból między łopatkami nie musi świadczyć o poważnym schorzeniu, może on skutecznie obniżyć jakość życia czy wydajność naszej pracy. Dlatego warto podjąć działania już w pierwszych chwilach, gdy się pojawi. Często wystarczy jedynie zwiększyć aktywność fizyczną lub lepiej dopasować stanowisko pracy do swojego ciała. Jeżeli domowe sposoby nie pomagają, konieczna jest wizyta u specjalisty. 

Przeczytaj również:
Szyja smartfonowa. Jakie ćwiczenia wykonywać?