Cukrzyca. Jakie zioła warto stosować?

Co to jest cukrzyca? 

Cukrzycę zaliczamy do chorób metabolicznych. Charakteryzuje się ona zwiększonym poziomem glukozy we krwi. Jest to spowodowane nieprawidłowym wydzielaniem insuliny z trzustki lub niewłaściwym działaniem insuliny na jej receptory w tkankach docelowych. Choroba może prowadzić do nieodwracalnych zmian w narządzie wzroku, naczyniach krwionośnych, sercu, nerkach i układzie nerwowym. 

Wyróżniamy kilka typów cukrzycy.  

Najczęściej występują poniższe dwa: 

• cukrzyca typu I – powstaje na skutek zniszczenia komórek beta w trzustce w wyniku reakcji autoimmunologicznej skierowanej przeciwko nim; w efekcie następuje zahamowanie wydzielania insuliny w organizmie; skutkiem tego jest rozwój hiperglikemii; 
• cukrzyca typu II – jest to najczęściej występujący typ cukrzycy; w jej rozwoju mają znaczenie zarówno czynniki genetyczne, jak i w dużej mierze styl życia; w jej przypadku dochodzi do zmniejszenia wrażliwości tkanek na insulinę; skutkuje to coraz głębszym upośledzeniem wydzielania insuliny przez trzustkę. 

Zioła wspierające leczenie cukrzycy 

Niektóre zioła wykazują działanie, które łagodnie obniża poziom glukozy we krwi. Mogą być one stosowane wyłącznie w przypadku cukrzycy typu II. 

Pamiętaj, że preparaty ziołowe nie zastąpią leków stosowanych w leczeniu cukrzycy.

Zioła mogą być przyjmowane wyłącznie jako środki pomocnicze. Ich stosowanie skonsultuj z lekarzem prowadzącym. 

Morwa biała 

Morwa biała dzięki zmniejszeniu wchłaniania węglowodanów w jelitach obniża poziom glukozy we krwi. W celach leczniczych wykorzystuje się liście tej rośliny. Są w nich zawarte substancje spowalniające rozkład węglowodanów złożonych do cukrów prostych. W efekcie po spożyciu posiłku unikamy gwałtownego wzrostu poziomu glukozy. 

Rutwica 

Ziele rutwicy zawiera pochodne guanidyny, które pierwotnie były pozyskiwane właśnie z tej rośliny. Nie znamy dokładnego mechanizmu działania tych związków obniżających stężenie glukozy we krwi. Naukowcy przyjęli jednak, że uwrażliwiają one tkanki obwodowe na insulinę, ograniczają wchłanianie glukozy w jelicie i hamują glukoneogenezę (resyntezę glukozy). Pochodne guanidyny wpływają także korzystnie na profil lipidowy.  

Innym składnikiem ziela rutwicy, które wykazuje działanie hipoglikemiczne, jest chrom. Pierwiastek ten wchodzi w skład czynnika tolerancji glukozy (GTF) oraz enzymów, których zadaniem jest przemiana lipidów i cukrów. Chrom wzmacnia działanie insuliny i reguluje poziom glukozy we krwi. 

Fasola 

Fasola jest nazywana „roślinną insuliną”, choć nie zastępuje tego hormonu. Zawiera wiele związków aktywnych, w tym sole chromu i pochodne guanidyny. Owocnia fasoli pobudza wyspy trzustkowe do zwiększenia wydzielania insuliny, co w konsekwencji prowadzi do obniżenia poziomu glukozy. Stosowanie preparatów zawierających owocnię fasoli ma również inne korzystne działanie – daje efekt moczopędny. 

Kozieradka pospolita 

Surowcem wykorzystywanym w ziołolecznictwie są jej nasiona. Zawierają one m.in. trygonelinę, która obniża stężenie glukozy we krwi oraz aminokwas 4-hydroksyizoleucynę stymulujący wydzielanie insuliny. Dodatkowo związki śluzowe powlekają błonę śluzową przewodu pokarmowego. Przekłada się to na spowolnienie wchłaniania substancji odżywczych, m.in. węglowodanów i obniżoną glikemię poposiłkową. 

Cynamon 

Ta popularna na całym świecie przyprawa stosowana jest także od lat w ziołolecznictwie. Związki zawarte w korze cynamonowca zwiększają wrażliwość tkanek na insulinę i poprawiają komórkowy metabolizm glukozy. Dodatkowo ten surowiec hamuje aktywność enzymów rozkładających węglowodany. Dzięki temu ich wchłanianie jest spowolnione, a skok poziomu glukozy po posiłku mniej zauważalny. 

Lucerna siewna 

Substancje zawarte w zielu lucerny zwiększają wydzielanie insuliny, obniżając stężenie glukozy we krwi. Dodatkowo korzystnie wpływają na profil lipidowy, co ma ogromne znaczenie w przypadku schorzeń o charakterze metabolicznym. Nie wszyscy mogą jednak stosować lucernę. Ograniczenia te dotyczą m.in. osób z chorobami autoimmunologicznymi, zagrożonych nowotworami estrogenozależnymi czy przyjmujących leki przeciwzakrzepowe.  

Gurmar 

Gurmar to wiecznie zielona roślina, która zawiera liczne składniki o działaniu prozdrowotnym.  

Najważniejsze pod kątem cukrzycy (kwasy gymnemowe) wykazują następujące działanie: 

• zmniejszają wchłanianie cukrów, 
• obniżają stężenie glukozy we krwi, 
• regenerują komórki beta wysp trzustki, 
• stymulują wydzielanie insuliny. 

Liście gurmaru obniżają także stężenie triglicerydów, cholesterolu całkowitego i frakcji LDL. 

Jałowiec 

Owoc jałowca w swoim składzie zawiera olejek eteryczny i inne liczne związki chemiczne. Regularne przyjmowanie preparatów zawierających owoc jałowca może sprzyjać zmniejszeniu poziomu glukozy we krwi. Dzieje się tak dzięki zwiększonemu wchłanianiu glukozy do tkanek przy braku wpływu na ilość wydzielanej insuliny. Tego surowca nie mogą stosować kobiety w ciąży.   

Gorzki melon 

Do celów farmaceutycznych wykorzystuje się owoc gorzkiego melona.  

Zawiera on: 

• saponiny, 
• glikozydy, 
• triterpeny, 
• proteiny, 
• sterole, 
• olej tłusty.   

Mieszanina saponin, które są składnikami gorzkiego melona, wykazuje działanie hipoglikemiczne.  Gorzki melon obniża poziom glukozy we krwi przy jednoczesnym zwiększeniu stężenia insuliny w organizmie. Działanie to zostało potwierdzone licznymi badaniami. Naukowcy przypuszczają także, że gorzki melon może nasilać aktywność receptorów insulinowych w wątrobie oraz ograniczać wchłanianie glukozy w jelicie.   

Zioła pełnią funkcję wspomagającą w leczeniu cukrzycy. Przyjmowanie preparatów ziołowych prowadzi do zmniejszenia stężenia glukozy we krwi, ale nie jest w stanie wyleczyć cukrzycy. W tej chorobie musisz pamiętać o regularnym przyjmowaniu leków i kontroli poziomu glukozy we krwi. Przestrzegaj również odpowiednio dobranej diety. O wyborze odpowiedniego leczenia powinien zadecydować lekarz. Prawidłowo prowadzana terapia umożliwia kontrolowanie choroby.

Przeczytaj również:
Cukrzyca. W jaki sposób się ją leczy?