Kiedy warto stosować korę dębu?
Kora dębu to cenny surowiec stosowany w ziołolecznictwie. Odwary z kory dębu mogą być wykorzystywane jako płukanki do leczenia stanów zapalnych jamy ustnej, okłady na problemy skórne lub kąpiele łagodzące dolegliwości związane z hemoroidami.
Gdzie występują dęby?
W ujęciu taksonomicznym dęby to drzewa liściaste z rodzaju Quercus L., który z kolei należy do rodziny bukowatych (Fagaceae).
Dęby występują między innymi w Europie, Ameryce Północnej oraz Azji Mniejszej. W naszych lasach i parkach znajdziemy następujące gatunki:
- dąb burgundzki,
- dąb czerwony,
- dąb szypułkowy,
- dąb bezszypułkowy,
- dąb omszony.
Dęby stanowią nie tylko ważny element polskiej flory, ale są też ważnym surowcem w meblarstwie i stolarce wewnętrznej.
Niezwykle cenne jest wykorzystanie drzew w ziołolecznictwie, gdzie największe znaczenie ma kora pozyskana z dębu szypułkowego (Quercus robur, Q. pedunculata) i bezszypułkowego (Quercus sessilis, Q. petraea).
Jakie substancje zawiera kora dębu?
Kora dębu (Quercus cortex) jest źródłem wielu cennych substancji aktywnych, do których należą między innymi:
- garbniki,
- triterpeny,
- flawonoidy (m.in. kwercetyna),
- kwasy fenolowe (np. galusowy i elagowy),
- katechiny,
- pektyny,
- żywice fenolowe,
- kwercytol,
- fitoncydy.
Jakie jest działanie kory dębu?
Ze względu na liczne substancje aktywne kora dębu może być wykorzystywana w lecznictwie, terapiach wspomagających oraz profilaktyce wielu schorzeń.
Zastosowanie kory dębu w postaci odwaru lub gotowych preparatów ma działanie:
- ściągające,
- przeciwzapalne,
- przeciwbakteryjne,
- przeciwgrzybicze,
- antyoksydacyjne.
Z kory dębu przygotowuje się odwary, okłady i płukanki, które z kolei można wykorzystać w celu:
- pędzlowania i płukania jamy ustnej (np. podczas stanów zapalnych),
- łagodzenia objawów związanych z występowaniem hemoroidów,
- poprawy stanu błon śluzowych i skóry (np. w stanach zapalnych, odmrożeniach, lekkich oparzeniach),
- objawowego leczenia łagodnej biegunki,
- terapii wspomagającej obniżenie cholesterolu,
- terapii przeciwwirusowej i poprawiającej działanie układu odpornościowego.
Gdzie można kupić korę dębu?
W aptekach bez problemu zaopatrzymy się w pokruszoną korę dębu, która stanowi tradycyjny roślinny produkt leczniczy szeroko wykorzystywany w ziołolecznictwie.
Za 50-gramowe opakowanie pokruszonej kory dębu zapłacimy około 4-5 złotych.
Ekstrakt z kory dębu stanowi także ważny składnik wielu produktów, które znajdziemy na aptecznych i drogeryjnych półkach. Do wyboru mamy między innymi:
- preparaty do higieny intymnej,
- szampony (np. do włosów przetłuszczających się),
- kosmetyki do pielęgnacji cery tłustej i trądzikowej,
- żele wspomagające leczenie hemoroidów,
- kremy do stóp,
- ekologiczne antyperspiranty.
W jaki sposób przygotować odwar z kory dębu?
Proporcje kory dębu i wody uzależnione są od przeznaczenia przygotowywanego odwaru:
- W płukankach wykorzystywanych w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła najczęściej stosuje się proporcję 1 łyżka kory dębu na szklankę wody. Całość należy gotować przez 5 minut, po czym ostudzić i przecedzić. Tak przygotowany odwar jest gotowy do użycia.
- W przypadku łagodzenia biegunki należy zaparzyć pół łyżki kory dębu w szklance wody. Przecedzony odwar należy pić 3 razy na dobę przez maksymalnie 3 dni.
- W łagodzeniu stanów zapalnych skóry i w czasie leczenia hemoroidów można przygotować mieszankę z 1 łyżki rozdrobnionej kory dębu i 4 szklanek wody. Całość należy gotować przez 5 minut, odcedzić i stosować w formie kąpieli lub okładów na chorobowo zmienione miejsca kilka razy na dobę maksymalnie przez tydzień.
Stosowane odwary powinny zawsze być przygotowywane na świeżo.
Kora dębu – przeciwwskazania
Surowiec jest przeznaczony do stosowania u osób dorosłych, natomiast nie powinno się go wykorzystywać u dzieci i młodzieży.
Szczególną ostrożność powinny też zachować osoby z nadwrażliwością na substancje czynne zawarte w korze dębu.
Pozostałe przeciwwskazania obejmują:
- występowanie uszkodzeń na dużej powierzchni skóry,
- występowanie sączących wyprysków,
- występowanie otwartych ran i zakażeń skóry,
- gorączkę i choroby zakaźne,
- niewydolność serca,
- nadciśnienie tętnicze.
WAŻNE: Doustne stosowanie odwaru z kory dębu może wpływać na wchłanianie innych leków, dlatego konieczne jest zachowanie odpowiedniej przerwy między przyjmowanymi preparatami.
Czy korę dębu mogą stosować kobiety w ciąży?
Nie ma wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania kory dębu w okresie ciąży i karmienia piersią, dlatego nie zaleca się ziołoterapii w tej grupie pacjentek.
Kora dębu – co jeszcze należy wiedzieć?
Rozdrobniona korą dębu jest produktem leczniczym bogatym w substancje aktywne, dlatego przed zastosowaniem należy zapoznać się z ulotką oraz skonsultować z lekarzem lub farmaceutą. Warto zaznaczyć, że według informacji umieszczonej na opakowaniu leku nie należy stosować dłużej niż przez tydzień.
Źródła:
- Sikora, E., Łach, A., & Ogonowski, J. (2016). Zastosowanie ekstraktu z kory dębu pozyskanego w warunkach nadkrytycznego CO2 jako składnika kompozycji myjących. Herbalism, 1(2), 82-88.
- Nowak, G. (2009). Surowce roślinne stosowane w chorobach układu krążenia i serca. Herba polonica, 55(2), 100-120.
- Kozłowski, Z., & Konopka, T. (2004). Wybrane zagadnienia z farmakoterapii chorób błony śluzowej jamy ustnej. Dent. Med. Probl, 41(1), 119-123.
Niejasny opis ile wywaru pic- 3 szklanki , czy 1 szklanke wywaru podzielić na tez razy?
W objawowym leczeniu łagodnej biegunki osoby dorosłe powinny pić pół łyżki (ok. 3 g) 3 razy dziennie.
Pojedynczą dawkę zioła Kora dębu zalać 250 ml wrzątku i zaparzać przez 10 minut. Przed spożyciem przecedzić.
Stosować nie dłużej niż 3 dni.