Modzele – przyczyny i leczenie

Modzele – co to jest?

Modzel (łac. callus, tyloma) to zgrubienie warstwy rogowej naskórka. Taka zmiana powstaje na ograniczonym obszarze w wyniku powtarzającego się nacisku lub tarcia powierzchni skóry. Permanentny ucisk powoduje obumieranie naskórka, a w następstwie tego brak jego złuszczania. Naskórek narasta i twardnieje, tworząc coraz grubszą powłokę. Modzele mogą wystąpić w każdej części ciała, np. na dłoniach (od trzymania narzędzi) czy palach u rąk (szczególnie u gitarzystów).

Modzele a odciski – różnice

Modzele często są mylone z odciskami. Są to jednak dwie różne zmiany skórne. 

Dla modzeli charakterystyczne jest to, że występują w postaci żółtych lub szarych wybrzuszeń, a odciski posiadają charakterystyczny biały punkt pośrodku zrogowacenia. Obie zmiany skórne różnią się także stopniem twardości – odciski są znacznie twardsze od modzeli, powodując większy dyskomfort i intensywniejsze dolegliwości bólowe. 

Modzele – przyczyny ich wystąpienia 

Przyczyn powstawania modzeli jest wiele, np. wady stóp i płaskostopie, nadwaga, długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej lub częste chodzenie. Modzele pojawiają się głównie na stopach, piętach i zewnętrznej części palców [1,4]. 

Modzele na stopach

Modzele na stopach często spowodowane są nieodpowiednio dobranym obuwiem. Jeśli jest ono zbyt luźne, stopa przesuwa się w trakcie chodzenia, natomiast zbyt ciasne powoduje ucisk na niektóre jej części. Do powstania opisywanych zgrubień przyczynić się może także noszenie butów na obcasie, co powoduje zwiększony nacisk na przednią część stopy. Noszenie obuwia z cienką podeszwą i niezakładanie skarpetek do pełnego obuwia również może wpłynąć na pojawienie się modzeli [1,2]. 

Modzele – jak leczyć? 

Modzele warto usunąć, ponieważ wyglądają nieestetycznie, a z czasem mogą powodować dolegliwości bólowe i przyczyniać się do rozwoju innych zmian. Zrogowaciały naskórek traci swoją elastyczność, wskutek czego mogą pojawić się na nim pęknięcia, a to z kolei może prowadzić do rozwoju infekcji bakteryjnych czy grzybiczych.

Skuteczne leczenie tej dolegliwości należy rozpocząć przede wszystkim od wyeliminowania czynników, które sprzyjają jej powstawaniu.

W przypadku stóp ważny jest więc dobór odpowiedniego obuwia. Warto zadbać również o odpowiednią pielęgnację stóp. Domowym sposobem na zmiękczenie naskórka jest moczenie stóp w ciepłej wodzie z mydłem lub dodatkiem sody oczyszczonej bądź soli do stóp. Taką kąpiel warto połączyć z usunięciem martwego naskórka, np. poprzez peeling.

Stosowanie pumeksu nie jest zalecane, gdyż jego szorstka struktura prowadzi do nasilenia procesu rogowacenia.

W aptekach dostępne są preparaty, które pomogą usunąć powstałe zrogowacenia – maści, kremy, płyny i plastry na modzele zawierające w swoim składzie przede wszystkim: 

• kwas salicylowy – wykazuje działanie keratolityczne, dzięki czemu zmiękcza stwardniały naskórek i pomaga w jego złuszczaniu; 
• kwas mlekowy – ma właściwości żrące, dlatego niszczy zrogowaciałą warstwę skóry; 
• mocznik – w wyższych stężeniach 25-50% również wykazuje działanie silnie złuszczające, w mniejszych natomiast (ok. 10%) zmiękcza i nawilża skórę, zapobiegając jej rogowaceniu. 

Jeśli powyższe sposoby nie przyniosą oczekiwanych rezultatów lub jeśli modzele są zbyt duże, konieczna może okazać się wizyta u podologa i ich usunięcie przy użyciu specjalistycznego sprzętu. W zaawansowanych przypadkach można udać się także do dermatologa, który zaleci odpowiednie preparaty lub wykona zabieg usunięcia zrogowaceń. Pamiętajmy, że nawet po mechanicznym usunięciu modzele mogą pojawić się ponownie, jeśli nie usuniemy przyczyny ich powstania. Warto regularnie dbać o odpowiednią pielęgnację stóp z wykorzystaniem preparatów zmiękczających i nawilżających [2,3].

Przeczytaj również:
Badanie podologiczne – czym jest i jak przebiega?