Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Projekt Mama 2024 (2)
X - Wiosenne porządki
X - Herbal Monasterium
X - Zajączek wielkanocny 2024
X - Układ pokarmowy
X - Alergia 2024
X - Sale do -50%
2

Bakteria chlamydia trachomatis i choroba, którą wywołuje – chlamydioza. Jak rozpoznać i leczyć?

Słuchaj artykułu

Infekcje przenoszone drogą płciową (STI – Sexually Transmitted Infections) stanowią jedne z ważniejszych problemów zdrowotnych. W związku z tym tak istotne są działania mające na celu obniżenie zachorowalności i śmiertelności z powodu STI. Do najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową należy chlamydioza. Wywołuje ją bakteria chlamydia trachomatis.

Bakteria chlamydia trachomatis i choroba, którą wywołuje – chlamydioza. Jak rozpoznać i leczyć?

Czym jest chlamydioza? 

Chlamydiozy to grupa chorób zakaźnych wywołanych przez bakterie z rzędu Chlamydiales. Występują one na całym świecie. U człowieka chorobotwórcze są

  • Chlamydophila pneumoniae – wywołuje zapalenia dróg oddechowych,  
  • Chlamydophila psittaci – wywołuje zapalenia płuc, poronienia i zakażenia dróg rodnych,
  • Chlamydia trachomatis – wywołuje wachlarz chorób, m.in. jaglicę, zapalenie cewki moczowej, zapalenie najądrzy, zapalenie szyjki macicy, zapalenie spojówek, ziarniniaka wenerycznego, a u noworodków zapalenia spojówek i zapalenia płuc.

Zapobieganie chorobom przenoszonym drogą płciową
Ciesz się darmową dostawą przy zakupie wybranych produktów!

Co to jest chlamydia trachomatis?

Chlamydia trachomatis to najpowszechniejszy gatunek bakterii z rzędu Chlamydies. Przenosi się drogą płciową, a jej różne szczepy wywołują wiele zespołów chorobowych, m.in. infekcje oka: jaglicę i inkluzyjne zapalenie spojówek oraz infekcje układu moczowo-płociowego, w tym ostre zapalenie jajowodów i szyjki macicy u kobiet oraz nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej u mężczyzn. Niektóre szczepy powodują Lymphogranuloma venereum, czyli chorobę weneryczną z uszkodzeniami narządów płciowych i zajęciem regionalnych węzłów chłonnych.

Co się dzieje, gdy chlamydia trachomatis dostanie się do organizmu?

Podobnie jak inne chlamydie, chlamydia trachomatis to bakteria wewnątrzkomórkowa. Po dostaniu się do organizmu przyczepia się do komórek gospodarza, aby następnie wniknąć do nich, mnożyć się i rozprzestrzeniać drogą krwionośną. Okres inkubacji zakażenia wynosi 7-14 dni.

Jak można się zarazić chlamydią trachomatis?

Każda aktywna seksualnie osoba może zarazić się chlamydią. To powszechna choroba przenoszona drogą płciową, szczególnie wśród młodych osób.  

Chlamydioza jest przenoszona drogą płciową przez kontakt z penisem, waginą, ustami lub odbytem zarażonego partnera.  

Aby się zarazić, nie musi dojść do ejakulacji. Chlamydia może być przenoszona drogą perinatalną, czyli z zarażonej matki na noworodka podczas porodu. U niektórych noworodków może to spowodować zapalenie spojówek oraz zapalenie płuc.

Osoby wyleczone z chlamydii mogą zarazić się ponownie podczas stosunku z osobą zarażoną.  

Chlamydioza – epidemiologia i czynniki ryzyka 

Odsetek zarażonych kobiet wynosi od kilku do kilkudziesięciu procent w populacji, z czego bezobjawowo zakażenie przechodzi 1,7-17% kobiet. Faktyczna liczba osób zarażonych w Polsce zarówno Chlamydia trachomatis, jak i innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową nie jest znana. Prawdopodobnie przewyższa liczbę odnotowanych zachorowań, co związane jest z niesprawnym systemem zgłaszania takich przypadków. Systematyczne badania przesiewowe prowadzone w krajach skandynawskich u kobiet ciężarnych już od ponad 20 lat są powodem najniższych wskaźników zakażeń bakteriami Chlamydia w porównaniu z innymi krajami.

Czynnikami ryzyka są: 

  • młody wiek,  
  • nierództwo,  
  • rasa czarna,  
  • wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego,  
  • posiadanie licznych partnerów seksualnych, 
  • niestosowanie antykoncepcji barierowej. 

Chlamydioza – objawy i powikłania 

Chlamydioza jest nazywana cichą infekcją, ponieważ u większości zarażonych osób nie występują objawy.  

Według badań tylko u około 10% zarażonych mężczyzn i 5-30% zarażonych kobiet rozwijają się objawy.  

Objawy mogą pojawić się dopiero kilka tygodni po ekspozycji.   

Jakie są objawy chlamydii u kobiet?

U kobiet bakteria najpierw atakuje szyjkę macicy, powodując zapalenie śluzowo-ropne, co objawia się upławami i krwawieniami. Czasami dochodzi do zapalenia cewki moczowej – powoduje to ból przy oddawaniu moczu i zaburzenia w oddawaniu moczu. Zakażenie może wstępować z szyjki do dalszych części układu rozrodczego – macicy i jajników, powodując zapalenie narządów miednicy mniejszej (PID – pelvic inflammatory disease), które może być przyczyną bólów brzucha, miednicy i tkliwości macicy.

Jakie są objawy chlamydii u mężczyzn?

U mężczyzn zwykle pojawia się zapalenie cewki moczowej (ze śluzowo-ropną wydzieliną z cewki moczowej) i częstym oddawaniem moczu z towarzyszącym uczuciem pieczenia. Niewielki odsetek mężczyzn rozwija zapalenie najądrza, którego objawami są jednostronny ból jąder, tkliwość, obrzęk i gorączka. 

Chlamydia może zainfekować odbytnicę zarówno u kobiet, jak i mężczyzn – w sposób bezpośredni (przez seks analny) lub pośredni (z szyjki macicy u kobiety). 

Mimo że takie infekcje są zwykle bezobjawowe, mogą też powodować stany zapalne odbytnicy objawiające się bólem, uczuciem przeczenia w okolicy odbytu, wytwarzaniem śluzowo-ropnej wydzieliny i krwawieniem podczas defekacji.

Kiedy udać się na badania?

W przypadku wystąpienia wymienionych objawów należy udać się do lekarza. Przy podejrzeniu zakażenia chlamydia trachomatis zaleca się wizytę u lekarza wenerologa, choć – ze względu na dolegliwości ze strony układu moczowo-płciowego – pacjenci na początku szukają pomocy u ginekologa czy urologa. Rozpoznania chlamydiozy lekarz dokonuje na podstawie objawów klinicznych, danych z wywiadu, wykluczenia innych zakażeń (rzęsistkowicy i rzeżączki) oraz testów w kierunku chlamydii.

Chlamydioza – diagnostyka 

W celu rozpoznania chlamydiozy należy wykonać badania laboratoryjne. Stosuje się badania molekularne, które wykrywają materiał genetyczny bakterii (PCR) i metody wykrywające przeciwciała przeciw chlamydiom (DFA, ELISA, LCR). W celu wykrycia nosicielstwa do badania pobiera się mocz, wymazy z kanału szyjki macicy, cewki moczowej i odbytu oraz wymazy z wewnętrznej powierzchni górnej i dolnej powieki spojówki oka

Badania przesiewowe w kierunku zakażenia chlamydiami wykonuje się u wszystkich kobiet w ciąży. Pierwsze należy wykonać możliwie najwcześniej, na początku ciąży, natomiast drugie w trzecim trymestrze ciąży. 

Jakie choroby mogą towarzyszyć chlamydiozie?

Chlamydioza często współistnieje z innymi chorobami przenoszonymi droga płciową, dlatego u pacjenta z potwierdzonym zakażeniem należy rozważyć wykonanie badań przesiewowych w kierunku innych chorób, takich jak rzeżączka, kiła, WZW B, WZW C i HIV. 

Chlamydia – leczenie. Jak leczyć chlamydiozę?

Chlamdioza jest łatwo wyleczalna, a skuteczność sięga 97-98%. Po potwierdzonym badaniami zakażeniu chlamydia trachomatis stosuje się antybiotykoterapię jednorazową dawką azytromycyny doustnie. To antybiotyk bezpieczny także dla kobiet w ciąży. W czasie leczenia i przez okres 7 dni od zakończenia leczenia zalecana jest abstynencja seksualna. By zapobiec nawrotom, należy jednocześnie poddać leczeniu partnera seksualnego.  

U kobiet ciężarnych należy obligatoryjnie zalecić wykonanie kontrolnego badania diagnostycznego po trzech tygodniach od zakończenia leczenia w celu potwierdzenia całkowitego wyleczenia infekcji. Antybiotykoterapia zazwyczaj zapobiega zakażeniu dziecka podczas porodu.

Jakie są konsekwencje nieleczenia chlamydiozy?

Nieleczona chlamydioza może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. 

U kobiet zakażenie może być powikłane zapaleniem jajowodów, jajników, otrzewnej i ropniem wątrobowym, powodując permanentne uszkodzenie jajowodów, macicy i okolicznych tkanek. Może to prowadzić do przewlekłych bólów w miednicy, niepłodności i ciąży pozamacicznej.

U kobiet w ciąży chlamydioza może prowadzić do porodu przedwczesnego, zapalenia spojówek u noworodka i zapalenia płuc u noworodka z gorączką i kaszlem. 

Do powikłań chlamydiozy u mężczyzn poza zapaleniem najądrza należą także występujące bardzo rzadko: zapalenie gruczołu krokowego i zwężenie cewki moczowej.

Natomiast u obu płci może dojść do powikłań w postaci zespołu Reitera objawiającego się reaktywnym zapalaniem stawów (skokowych, kolanowych), zapaleniem spojówek, zapaleniem cewki moczowej lub szyjki macicy. Powikłaniem może być też zespół itz-Hugha i Curtisa, czyli zapalenie tkanki okołowątrobowej połączone z zapaleniem przydatków u kobiet. 

Jaka jest profilaktyka chlamydiozy?

Prewencja zakażeń opiera się na edukacji seksualnej, skutecznej diagnostyce i leczeniu osób zakażonych. Podobnie jak w przypadku innych chorób przenoszonych drogą płciową, najskuteczniejszym sposobem zapobiegania chlamydiozie jest unikanie ryzykownych zachowań seksualnych. Antykoncepcja w postaci prawidłowego stosowania prezerwatyw redukuje zarówno ryzyko przekazania chlamydii, jak i zarażenia się nimi.  

Chlamydioza to choroba wywołana przez bakterie. Najczęściej jest bezobjawowa, ale może powodować stany zapalne narządów rozrodczych u kobiet i mężczyzn. Powikłaniami nieleczonej infekcji są zapalenia miednicy, otrzewnej czy niepłodność. Diagnozę stawia się po wykonaniu testu na przeciwciała lub testu PCR. Po pozytywnym rozpoznaniu należy leczyć również partnerów seksualnych, co zredukuje ryzyko powikłań u tych osób. U kobiet ciężarnych chlamydioza może prowadzić do powikłań u noworodka, dlatego tak ważne są badania przesiewowe podczas ciąży.

Data aktualizacji: 26.08.2022 r.

Przeczytaj również: Objawy i diagnostyka chorób wenerycznych


Źródła
Zwiń
Rozwiń

Źródła: 

  1. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące zakażeń Chlamydia trachomatis w położnictwie i ginekologii. 
  2. Bręborowicz G., Położnictwo i Ginekologia Tom 1, PZWL 2020. 
  3. https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/164865,chlamydiozy. 
  4. https://www.cdc.gov/std/chlamydia/stdfact-chlamydia-detailed.htm. 
Daj nam znać, co myślisz o tym artykule

Wpisz swój komentarz...
Imię

Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę