Chłoniak Hodgkina. Jakie objawy mogą o nim świadczyć?

Chłoniak Hodgkina – co to za choroba? 

Chłoniak Hodgkina, znany też jako ziarnica złośliwa, jest nowotworem pochodzącym z komórek układu chłonnego, a dokładnie z limfocytów typu B. Występują one u każdej zdrowej osoby i są częścią układu odpornościowego. Jednym z zadań limfocytów B jest produkcja przeciwciał.   

Niestety u niektórych osób dochodzi do nieprawidłowości w trakcie rozwoju limfocytów B. Skutkuje to powstaniem komórki nowotworowej, która następnie w niekontrolowany sposób zaczyna się dzielić. Kolejnym etapem może być przemieszczenie się komórek nowotworowych do innych części organizmu. 

Chłoniak Hodgkina zajmuje typowo węzły chłonne, szczególnie te zlokalizowane w górnej części ciała np. na szyi, w okolicy obojczyków czy pod pachami. Wiąże się to z ich powiększeniem. Czasami naciek nowotworu jest tak duży, że zajmuje też położone obok narządy. Gdy choroba jest bardzo zaawansowana, komórki nowotworowe przenoszą się do odległych organów. 

Chłoniak Hodgkina – przyczyny 

Dokładne przyczyny rozwoju chłoniaka Hodgkina nie są znane. Jest jednak kilka czynników, które wydają się mieć związek z zachorowaniem.  

Są to: 

• zakażenie wirusem EBV (Epstein-Barr), które może objawiać się jako mononukleoza zakaźna, 
• promieniowanie jonizujące, 
• obniżenie odporności, 
• predyspozycja genetyczna, 
• palenie papierosów.  

Najwięcej przypadków chłoniaka Hodgkina obserwuje się w dwóch grupach wiekowych – u osób w wieku 20-40 lat i po 50. roku życia. Nowotwór może jednak pojawić się również u dzieci. Mężczyźni chorują nieznacznie częściej niż kobiety.   

Chłoniak Hodgkina – objawy 

Głównym objawem chłoniaka Hodgkina, z którym pacjenci zgłaszają się po pomoc do lekarza, jest powiększenie węzłów chłonnych. Typowo nie powodują one bólu. Najczęściej wyczuwalne są węzły szyjne, nadobojczykowe i pachowe.  

Dość często dochodzi też do powiększenia węzłów chłonnych wewnątrz klatki piersiowej. Chory może wtedy skarżyć się w powodu duszności, kaszlu i bólu w klatce piersiowej.   

Rzadziej chłoniak Hodgkina zajmuje węzły pachwinowe i te w jamie brzusznej. W przypadku powiększenia węzłów chłonnych wewnątrz brzucha mogą pojawić się dyskomfort, zaparcia, wzdęcia czy problemy z prawidłowym odpływem moczu.  

Poza tym u około 1/3 pacjentów występują tzw. dodatkowe objawy: 

• gorączka, 
• poty (głównie w nocy), 
• spadek masy ciała. 

Inne objawy, które mogą wskazywać na chłoniaka Hodgkina to: 

• świąd skóry, 
• ból węzłów chłonnych po wypiciu alkoholu, 
• powiększenie wątroby i śledziony. 

Chłoniak Hodgkina – diagnostyka 

W trakcie wizyty lekarz dokładnie bada powiększone węzły. Może też ocenić, czy śledziona lub wątroba są powiększone. Czasami decyduje o wykonaniu dodatkowych badań krwi, USG jamy brzusznej i RTG klatki piersiowej. 

W przypadku podejrzenia chłoniaka Hodgkina konieczne jest pilne udanie się do szpitala. 

Potwierdzeniem rozpoznania nowotworu jest badanie histopatologiczne węzła chłonnego. Zazwyczaj pobiera się go w całości. Czasami materiał pobiera się z innej zajętej tkanki. 

Dodatkowe badania, takie jak tomografia komputerowa (TK), pozytonowa tomografia emisyjna (PET) czy biopsja szpiku kostnego pozwalają ocenić, jak bardzo choroba jest zaawansowana. 

Leczenie chłoniaka Hodgkina 

Pacjenci z rozpoznaniem chłoniaka Hodgkina są leczeni na oddziałach hematologii. To właśnie specjaliści tam pracujący zajmują się tego typu nowotworami.  

Głównym sposobem leczenia chłoniaka Hodgkina jest chemioterapia oparta na kilku lekach. Przed jej podaniem młodzi mężczyźni zwykle mają możliwość zamrożenia nasienia. Dzięki temu plany na późniejsze posiadanie potomstwa są możliwe do spełnienia. 

Zwykle stosuje się również naświetlania, czyli radioterapię. U niektórych pacjentów, szczególnie gdy choroba jest oporna na leczenie lub wystąpiła wznowa nowotworu, konieczne jest przeszczepienie szpiku. 

Chłoniak Hodgkina – rokowanie 

Chłoniak Hodgkina jest nowotworem o stosunkowo dobrym rokowaniu. Obecnie metody leczenia pozwalają na całkowite wyleczenie nawet u 80-90% chorych. Niestety u części pacjentów, pomimo odpowiedniej terapii, mamy do czynienia z opornością na leczenie lub nawrotami nowotworu. Ryzyko jest tym większe, im chłoniak jest bardziej zaawansowany. 

Gorsze rokowanie dotyczy też pacjentów po 40. roku życia, z zajęciem wielu węzłów chłonnych czy guzem w śródpiersiu. 

W przypadku chłoniaka Hodgkina niezwykle ważne są też regularne kontrole. Początkowo częstsze, a z biegiem czasu coraz rzadsze. Przy każdej wizycie lekarz zleca badania krwi. Czasami decyduje także o konieczności wykonania badań obrazowych, np. tomografii komputerowej (TK) klatki piersiowej.  

Każda chemioterapia i naświetlania niosą za sobą również ryzyko rozwoju tzw. wtórnych nowotworów. Może rozwinąć się np. białaczka, rak płuca czy piersi.  

Nie bagatelizuj pojawiających się objawów, wykonuj badania kontrolne oraz unikaj innych czynników ryzyka nowotworów, np. palenia papierosów. 

Przeczytaj również:
Rak ślinianki. Kto jest na niego narażony?