Choroba kociego pazura. Czym grozi zadrapanie przez kota?

Co to jest choroba kociego pazura? 

Choroba kociego pazura to ostra choroba odzwierzęca, za rozwój której odpowiada bakteria Bartonella henselae. Zarazić można się w wyniku zadrapania przez młodego kota. Rzadziej choroba rozwija się w wyniku oślinienia uszkodzonej skóry lub ugryzienia przez zwierzę. 

W związku z szacowanym na około 85% nosicielstwem tego drobnoustroju u kotów w Polsce, narażenie na zachorowanie jest wszechobecne. Większość przypadków tego schorzenia rozpoznaje się u dzieci i młodzieży.

Choroba kociego pazura – objawy

U niektórych osób przebieg choroby kociego pazura jest bezobjawowy. Jeśli dojdzie jednak do rozwoju symptomów, pierwszym stwierdzanym przejawem zakażenia jest zwykle mała grudka o czerwonym lub brązowym kolorze. Pojawia się ona w miejscu zadrapania przez kota po około 3-10 dniach od kontaktu i jest najczęściej obserwowana na kończynach i twarzy. Grudka ta nie powoduje bólu i znika bez pozostawienia blizny po około 3 tygodniach. W ciągu tygodnia lub dwóch od zakażenia dochodzi dodatkowo do bolesnego powiększenia węzłów chłonnych w okolicy zmiany skórnej. W przeważającej większości przypadków mamy do czynienia z powiększeniem jednego węzła, ale u niektórych chorych dochodzi do zajęcia kilku węzłów w jednej lokalizacji.

Wśród innych objawów możemy wymienić: 

• podwyższoną temperaturę ciała, 
• złe samopoczucie, 
• spadek apetytu,  
• nudności i ból brzucha, 
• bóle głowy, 
• ból gardła. 

Choroba kociego pazura – powikłania 

Chociaż choroba kociego pazura ma raczej łagodny przebieg, u niektórych pacjentów z tych schorzeniem dochodzi do rozwoju poważnych powikłań.  

Należą do nich: 

• zropienie powiększonych węzłów chłonnych,
• zespół Parinauda (zapalenie spojówek związane ze skaleczeniem w okolicy oka), 
• niedokrwistość (anemia),
• hepatosplenomegalia (powiększenie śledziony i wątroby), 
• zapalenie płuc i opłucnej,
• rumień guzowaty,
• zapalenie siatkówki i nerwu wzrokowego, które może doprowadzić do pogorszenia widzenia, 
• encefalopatia (uszkodzenie mózgu objawiające się zaburzeniami świadomości, objawami neurologicznymi i napadami drgawek), 
• zapalenie wsierdzia, 
• zapalenie szpiku i kości,
• zapalenie stawów.

Choroba kociego pazura – rozpoznanie 

Jeśli lekarz stwierdzi u pacjenta, który miał w niedalekiej przeszłości kontakt z kotami, charakterystyczną zmianę skórną pod postacią grudki lub powiększenie węzłów chłonnych (limfadenopatię), może wysunąć podejrzenie choroby kociego pazura. W celu potwierdzenia rozpoznania tej jednostki chorobowej wykonuje się badanie serologiczne określające poziom przeciwciał przeciwko Bartonella henselae. W niektórych przypadkach konieczne jest także wykonanie badania histopatologicznego wyciętego węzła chłonnego wraz z wykryciem w nim materiału genetycznego (DNA) bakterii metodą PCR (łańcuchowej reakcji polimerazy). 

Choroba kociego pazura – leczenie i profilaktyka

Z uwagi na zwykle łagodny przebieg zakażenia i tendencję do samoograniczania się w ciągu kilku miesięcy, w chorobie kociego pazura stosuje się zazwyczaj jedynie leki o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. W przypadku stwierdzenia nietypowych objawów, powikłań lub uogólnienia choroby, a także u pacjentów z obniżoną odpornością, lekarz może zadecydować o włączeniu antybiotyku – azytromycyny lub kotrimoksazolu.  

Czasami niezbędne okazuje się również nakłucie przez chirurga zropiałego węzła chłonnego w celu usunięcia treści ropnej i wycięcie chorego węzła chłonnego. 

Profilaktyka choroby kociego pazura polega zarówno na unikaniu zakażenia, czyli zadrapań i ugryzień podczas kontaktu z kotami, jak i stosowaniu u zwierząt preparatów przeciw pchłom, które przenoszą B. henselae.

Przeczytaj również:
Choroby odzwierzęce – czy nam zagrażają?