Co teraz pyli? Kalendarz pylenia 2024

Czym jest alergia? 

Alergia to nadmierna, nieodpowiednia reakcja układu immunologicznego na konkretne bodźce, które normalnie nie są dla nas w żaden sposób szkodliwe.  

Układ odpornościowy potrafi bronić się przed czynnikami zewnętrznymi, które mogą być dla nas groźne (np. toksyny). Czasem jednak zdarza się, że ten proces obronny jest zbyt nasilony, zupełnie nieadekwatnie do zagrożenia. Taki proces nazywamy reakcją alergiczną. Układ immunologiczny rozpoznaje substancje (alergeny) jako potencjalnie niebezpieczne i zaczyna z nimi walczyć. Prowadzi to do powstania procesów chorobowych. 

Liczba osób dotkniętych alergiami nimi z roku na rok rośnie.

Światowa Organizacja Alergiczna szacuje, że w 2050 roku na świecie będzie 4 miliardy alergików. 

Alergia na pyłki – objawy 

Alergia na pyłki należy do najczęściej występujących rodzajów alergii w Polsce. Pyłki są najczęściej uczulającymi spośród wszystkich alergenów wziewnych. 

Specyficzne objawy alergii na pyłki to:

• kichanie, 
• niedrożność nosa, 
• wodnisty katar, 
• swędzenie i łzawienie oczu, 
• zapalenie spojówek, 
• kaszel, 
• świszczący oddech, 
• napady astmy oskrzelowej. 

Kalendarz pylenia – co to jest? 

Kalendarz pylenia zawiera informacje na temat okresów pylenia roślin. Jest on podzielony na miesiące, z uwzględnieniem stopnia pylenia danej rośliny. To cenne źródło informacji dla osób, które cierpią z powodu alergii na pyłki. Należysz do nich? Z kalendarzem pylenia zmniejszysz ryzyko występowania objawów alergii i zaplanujesz leczenie. 

Polska jest podzielona na cztery regiony. Każdy ma specyficzny klimat, który wpływa na czas i intensywność pylenia. W południowo-zachodniej części kraju pylenie zaczyna się najwcześniej. Najpóźniej – w części północno-wschodniej. 

• Region I – południowo-zachodnia, najcieplejsza część Polski (nie obejmuje Sudetów); pylenie traw i drzew zaczyna się tu najwcześniej. 
• Region II – druga najcieplejsza część kraju; obejmuje regiony części środkowej i południowej, od Wielkopolski po Podkarpacie. 
• Region III – obszar wybrzeża i wschodniej części Polski (z pominięciem Podkarpacia); średnie temperatury są tu nieco niższe, a okres pylenia jest opóźniony o około 10 dni względem zachodnich części kraju. 
• Region IV – polski „biegun zimna”, czyli Suwałki oraz znajdujące się przy południowej granicy tereny górskie; w związku z dłużej trwającą zimą, pylenie roślin występuje nawet dwa tygodnie później niż w cieplejszych obszarach Polski. 

Ewentualne przygotowanie i terapię lekami antyhistaminowymi rozpocznij nawet 10 dni przed kontaktem z alergenami.

W ten sposób możesz zapobiec wystąpieniu objawów lub znacznie zminimalizować ich wpływ na organizm.

Ogromny wpływ na występowanie i intensywność chorób alergicznych ma środowisko, w jakim żyjemy. Wydawałoby się, że skoro poza miastami, na wsi, jest zdecydowanie więcej terenów zielonych, a co za tym idzie – wyższe stężenie pyłków, to wysoce narażone na występowanie objawów alergii pyłkowej są osoby zamieszkujące właśnie te tereny. Nic bardziej mylnego. Dlaczego? Powietrze w miastach jest o wiele bardziej zanieczyszczone. Pył zawieszony występujący w miastach wzmaga efekt uczulający. Co więcej, alergeny pyłków mogą być przenoszone na cząsteczki zawartych w pyle gazów. 

Co teraz pyli? Podział na miesiące

Pobierz kalendarz pylenia

Badania wykazały, że kilka roślin powoduje najwięcej przypadków alergii. Należą do nich: 

• trawy (ich pyłki utrzymują się w powietrzu zdecydowanie najdłużej), 
• brzoza (chociaż jej pyłki występują w powietrzu krótko), 
• bylica, 
• leszczyna, 
• olsza, 
• babka. 

Najistotniejszą grupą alergenów w Polsce są alergeny pyłków traw. 

Co pyli w marcu? 

W marcu intensywnie pylą drzewa: leszczyna i olsza. Z końcem miesiąca zaczynają swój okres pylenia brzoza i topola, z czego ta druga w większym natężeniu. Jest to miesiąc, kiedy jeszcze nie mamy do czynienia z pyłkami traw. Marzec to także czas, kiedy w powietrzu są alergeny Cladosporium, jednak w małym stężeniu. 

Co pyli w kwietniu? 

W kwietniu przestają pylić leszczyna i olsza, natomiast możemy odczuć w powietrzu wysokie stężenia pyłków brzozy i topoli. Jest to miesiąc, w którym pylenie brzozy jest najintensywniejsze. Może to sprawiać kłopoty wielu alergikom. Pyłki brzozy są bardzo silnym alergenem. W drugiej połowie kwietnia zaczyna także pylić dąb. Trawy nadal nie pylą, natomiast coraz więcej jest zarodników Cladosporium i Alternaria. 

Co pyli w maju? 

Początek maja to końcowy okres aktywności pyłków brzozy. Mocno pyli dąb. Jest to ostatni miesiąc, w którym mamy do czynienia z pyłkami drzew. W maju zaczynają pylić trawy, pod koniec miesiąca babka i szczaw. Jeszcze nie najwyższe, ale intensywne są stężenia zarodników Cladosporium i Alternaria. 

Co pyli w czerwcu? 

W czerwcu bardzo wysoką aktywność wykazują pyłki traw i szczawiu. W powietrzu jest dużo alergenów babki. Z końcem miesiąca zaczyna pylić komosa. Jest to także miesiąc, w którym maksymalne stężenie uzyskują Cladosporium i Alternaria. 

Co pyli w lipcu? 

W lipcu przez cały miesiąc pylą trawy (w pierwszej połowie miesiąca intensywniej), babka, szczaw (w pierwszej połowie miesiąca intensywniej), komosa i bylica. Ta ostatnia osiąga swoją maksymalną intensywność w drugiej połowie lipca. Nadal mamy do czynienia z bardzo wysokim stężeniem alergenów Cladosporium i Alternaria. 

Co pyli w sierpniu? 

Przez cały okres sierpnia nadal pylą trawy, babka, szczaw, komosa. Stężenie alergenów bylicy jest bardzo wysokie przez cały sierpień. Pod koniec miesiąca swoją aktywność wykazuje ambrozja. W dalszym ciągu jest bardzo dużo alergenów Cladosporium i Alternaria. 

Co pyli we wrześniu? 

Wrzesień to ostatni miesiąc aktywności pyłków traw, babki, komosy i bylicy. Intensywnie pyli ambrozja. Nie mamy już do czynienia z alergenami szczawiu. Nadal jednak silnie dają się we znaki alergeny Cladosporium i Alternaria, które będą aktywne jeszcze przez dalszą część jesieni. 

Śledź stężenie pyłków i chroń dom przed alergenami 

Jeśli wiesz, co teraz pyli, możesz ochronić się przed działaniem alergenów. 

• W okresie najsilniejszego pylenia spędzaj czas w zamkniętych pomieszczeniach. 
• Zminimalizuj częstotliwość aktywności na świeżym powietrzu. 
• Zastosuj oczyszczacze powietrza, które wyłapują pyłki. 
• Usuń dywany, na których gromadzi się duża ilość pyłków. 
• Po powrocie do domu umyj twarz, nos, uszy. Zmień ubrania, aby pozbyć się pyłków osadzonych na wierzchnich partiach ciała. 
• Oczy chroń okularami. 
• Nie susz prania na zewnątrz. Może się na nich osadzić duża ilość pyłków. 
• Często odkurzaj, najlepiej odkurzaczem ze specjalnymi filtrami, które oczyszczają powietrze. 
• Zadbaj o właściwą wilgotność powietrza.
• Na ewentualny urlop wybierz miejsce, w którym obecnie stężenie pyłków jest najniższe. 

Stężenie pyłku a wiosenne burze

Panuje ogólne przekonanie, że deszcz „zmywa” pyłki roślin z powietrza. Z tego względu alergicy często spacerują po opadach deszczu i burzy, nawet w okresie nasilonego pylenia. Najnowsze badania przeprowadzone na Uniwersytecie Iowa obalają ten mit. Zbadano ilość ziaren pyłku oraz jego submikronowych fragmentów w powietrzu po wystąpieniu deszczu, burzy, a nawet tornada. Pomiary wykazały, że poziom ziaren pyłku się zmniejszył, ale w powietrzu pozostały submikronowe fragmenty pyłku. Ich wysokie stężenie utrzymywało się od 2,5 do 11 godzin. 

Fragmenty pyłku, które po deszczu nadal pozostają w powietrzu, także mogą wywołać uczulenie. Jeśli cierpisz na alergię, unikaj spacerów podczas deszczu, burzy oraz kilka godzin po nich. 

Przeczytaj również:
Alergia. Wszystko, co musisz o niej wiedzieć!