Czy zgaga może być objawem nowotworu?

Epidemiologia zgagi 

Zgaga to niekomfortowa dolegliwość objawiająca się bólem i uczuciem pieczenia za mostkiem czy kwaśnym odbijaniem po spożyciu posiłku. Nierzadko pacjenci skarżą się na nieprzyjemny smak w ustach czy uporczywą czkawkę. Zdarza się, że zgaga występuje w czasie snu, co znacząco może obniżyć jego jakość. Jest ona jedną z najczęstszych przyczyn wizyt pacjentów w gabinecie lekarskim.  

Szacuje się, że w Polsce aż u 34% osób zgłaszających się do lekarza są podstawy do rozpoznania choroby refluksowej, m.in. z powodu epizodów zgagi. Jak się okazuje, w krajach wysokorozwiniętych częstość występowania tej choroby w ogólnej populacji wynosi ok. 20%. Szacuje się także, że zgaga pojawiająca się przynajmniej raz w miesiącu występuje u ok. 44% populacji.

Ta dolegliwość jest jednym z głównych objawów choroby refluksowej, jednak jej występowania nie można utożsamiać wyłącznie z tą chorobą. Badania wskazują, że ok. 25% epizodów zgagi nie jest związanych z refluksem żołądkowo-jelitowym, jest to tzw. zgaga czynnościowa. Jej objawy to także pieczenie za mostkiem, ale niespowodowane zarzucaniem treści pokarmowej z żołądka do przełyku, dyskomfort występuje niezależnie od spożycia posiłku [1, 2]. 

Najczęstsze przyczyny zgagi 

Zgaga najczęściej wiązana jest z refluksem żołądkowo-jelitowym i wymieniana jako jego objaw. W przypadku refluksu dochodzi do zarzucania treści pokarmowej z żołądka do przełyku, co jest spowodowane nieprawidłową pracą zwieracza dolnego przełyku. Do wystąpienia zgagi mogą przyczynić się także inne stany chorobowe, takie jak choroba wrzodowa żołądka oraz dwunastnicy czy przepuklina przeponowa. Wśród innych czynników sprzyjających występowaniu zgagi wskazuje się także otyłość oraz nieodpowiedni styl życia.  

Zgaga często pojawia się po: 

• tłustych i ciężkostrawnych potrawach, 
• owocach cytrusowych, 
• gazowanych napojach, 
• kawie, alkoholu, papierosach. 

Zgaga występuje także u kobiet w ciąży, szczególnie w trzecim trymestrze. Spowodowane jest to wzrostem stężenia hormonów płciowych, które prowadzą do rozluźnienia mięśni przewodu pokarmowego. Wzrost dziecka i powiększająca się macica powodują zmniejszenie przestrzeni w jamie brzusznej, podwyższenie ciśnienia i ucisk na żołądek.  

Ciągły stres również negatywnie wpływa na układ pokarmowy.  

Osoby stale zestresowane mają mniejsze stężenie prostaglandyn, które wykazują działanie przeciwzapalne, a także chronią śluzówkę żołądka przed działaniem kwasu żołądkowego.  

Zgaga pojawia się także po spożyciu niektórych leków. Wiele popularnych preparatów przeciwbólowych zawierających w swoim składzie kwas acetylosalicylowy działa drażniąco na śluzówkę żołądka. Kolejną grupą leków są bisfosfoniany stosowane w terapii osteoporozy oraz beta-blokery wykorzystywane w leczeniu nadciśnienia tętniczego. Leki, które powodują rozluźnienie zwieracza dolnego przełyku, a tym samym mogą przyczynić się do wystąpienia zgagi, to preparaty stosowane w antykoncepcji hormonalnej oraz antydepresanty [1]. 

Zgaga jako potencjalny objaw choroby nowotworowej 

Zgaga to dolegliwość występująca w społeczeństwie dość powszechnie, dlatego często bywa bagatelizowana. Jeśli jednak nie podejmiemy odpowiedniego leczenia, może być źródłem wielu problemów zdrowotnych. W przypadku gdy stosowanie leków dostępnych bez recepty jest pomocne, ale zgaga nadal pojawia się dość często, warto wybrać się do lekarza. Jeżeli zgaga jest objawem refluksu, dochodzi do przewlekłego narażenia śluzówki przełyku na kwasy żołądkowe, co może prowadzić do stanów zapalnych i owrzodzeń. W konsekwencji przełyk może ulec zwężeniu, a w niektórych przypadkach prowadzi to do wystąpienia przełyku Baretta, który jest określany jako stan przednowotworowy.  

Wiele nowotworów na początku swojego rozwoju nie daje żadnych charakterystycznych objawów. Tymczasem zgaga, tak często bagatelizowana, może być właśnie oznaką wielu nowotworów układu pokarmowego we wczesnym stadium. Dlatego warto obserwować swój organizm i nie lekceważyć sygnałów, które nam wysyła [3, 4]. 

Czy mając zgagę, powinniśmy skonsultować się z lekarzem?  

Zgaga to nieprzyjemna przypadłość. Przewlekły dyskomfort z nią związany może znacząco obniżyć jakość życia pacjenta. Warto więc wziąć pod uwagę wizytę u specjalisty, jeśli zgaga pojawia się zbyt często, a jej objawy nie ustępują przez okres 14 dni od zastosowania leków dostępnych bez recepty lub jeśli istnieje potrzeba ich ciągłego stosowania. Wizytę u lekarza powinniśmy rozważyć również wtedy, gdy zgadze dodatkowo towarzyszy ból gardła, chrypka, kaszel, bóle brzucha, częste odbijanie bądź uczucie pełności w żołądku, nudności lub wymioty. 

Jeśli oprócz wymienionych objawów odczuwamy ból podczas przełykania pokarmów lub przełykanie jest utrudnione, zaobserwowaliśmy niezamierzoną utratę wagi czy krwawienia z przewodu pokarmowego, to wizyta u lekarza jest konieczna. Po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu lekarz zadecyduje o podjęciu leczenia lub skieruje pacjenta na dalsze badania diagnostyczne w celu uzyskania szczegółowych wyników.

Przeczytaj również:
Zgaga – przyczyny, objawy i leczenie. Jak ją złagodzić?
Zgaga po alkoholu – jak pozbyć się problemu?