Fitoestrogeny – czym są i jakie są ich źródła?

Fitoestrogeny są związkami o budowie niesteroidowej, ich cząsteczki chemiczne są zbliżone do budowy kobiecych estrogenów wytwarzanych przez jajniki.  

Wśród fitoestrogenów można wyróżnić:  

• lignany (sekoizolaricirezinol i matairezinol), 
• flawonoidy (izoflawony i kumestany), 
• stilbeny (resweratrol). 

Najbogatszym źródłem fitoestrogenów są rośliny strączkowe, a zwłaszcza soja i jej przetwory.

Bogate źródła fitoestrogenów w postaci izoflawonów stanowią: 

• soja (ok. 128 mg izoflawonów / 100 g), 
• mąka sojowa (ok. 177 mg izoflawonów / 100 g), 
• tofu (ok. 48 mg izoflawonów / 100 g), 
• kiełki sojowe (ok. 40 mg izoflawonów / 100 g), 
• mleko sojowe (ok. 9,65 mg izoflawonów / 100 g), 
• makaron sojowy (ok. 8,5 mg izoflawonów / 100 g), 
• napój sojowy (ok. 7 mg izoflawonów / 100 g). 

Dobrym źródłem fitoestrogenów w diecie będą również inne rośliny strączkowe, takie jak ciecierzyca czy fasola, a także kiełki lucerny. W związki te obfitują również czerwona koniczyna oraz azjatycka roślina lecznicza – kudzu, a także pluskwica groniasta. 

Wpływ fitoestrogenów na zdrowie 

Fitoestrogeny od wieków były wykorzystywane w medycynie ludowej. Obecnie najczęściej są wykorzystywane w okresie menopauzy u kobiet, kiedy następuje naturalny spadek estrogenów i charakterystyczne dla tego etapu objawy, takie jak nieregularne miesiączki, napady duszności, przypływy gorąca, kołatanie serca czy stany obniżonego nastroju. Są składnikami suplementów diety kierowanych do kobiet w okresie menopauzy, zwłaszcza surowce takie jak soja, pluskwica groniasta czy czerwona koniczyna. 

Fitoestrogeny zastępują działanie estrogenów w organizmie kobiety, przez co pomagają radzić sobie z przykrymi objawami okresu klimakterium.  

Wiele badań naukowych dostarcza coraz więcej dowodów na temat ich pozytywnego działania na organizm człowieka. Przypisuje się im właściwości:  

• antynowotworowe,  
• ochronne na układ sercowo-naczyniowy,  
• zmniejszające ryzyko osteoporozy,  
• korzystnie wpływające na układ nerwowy.  

Dowiedziono również, że fitoestrogeny mogą przyczyniać się do spadku stężenia „złego cholesterolu” frakcji LDL we krwi oraz powodować wzrost stężenia „dobrego cholesterolu” frakcji HDL, co ma działanie zapobiegawcze w chorobach układu krążenia, takich jak na przykład miażdżyca.

Badania naukowe dowodzą, że spożywanie produktów bogatych w fitoestrogeny może wiązać się z mniejszym ryzykiem zachorowania na nowotwory piersi, jelita i prostaty. Fitoestrogeny wykazują również działanie antyoksydacyjne, chroniące organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników tlenowych. 

Podsumowując, fitoestrogeny wykazują wielokierunkowe działanie na organizm człowieka. Ze względu na właściwości estrogenopodobne, naśladujące naturalne estrogeny, dobrze sprawdzają się u kobiet w okresie menopauzy. Wpływają one również pozytywnie na układ sercowo-naczyniowy, układ nerwowy i układ kostny. Mogą chronić przed rozwojem wielu chorób cywilizacyjnych, jak i nowotworowych.

Przeczytaj również:
Zioła łagodzące objawy menopauzy