Grzybica skóry gładkiej – przyczyny, objawy, leczenie
Uciążliwy świąd i szpecące wykwity na skórze to objawy, które mogą świadczyć o wystąpieniu grzybicy skóry. Co wywołuje tę chorobę? Jak można się nią zarazić i w jaki sposób się ją leczy?
Co powoduje grzybicę skóry gładkiej?
Grzybice skóry gładkiej są wywoływane przez grzyby zwane dermatofitami. Wykazują one szczególną zdolność do rozkładania keratyny będącej ważnym składnikiem skóry i jej przydatków – włosów i paznokci. To właśnie ta cecha sprawia, że z łatwością atakują i rozwijają się na ludzkiej skórze, włosach i paznokciach, a także na skórze i sierści zwierząt.
Grzybica skóry gładkiej – jak można się nią zarazić?
Dermatofity z łatwością się rozprzestrzeniają. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z chorym zwierzęciem lub człowiekiem.
Możliwe jest przeniesienie grzybów przy bezpośrednim kontakcie:
- głaskanie, przytulanie zarażonego zwierzęcia, w tym domowego, na przykład świnki morskiej lub królika;
- kontakt z chorym zwierzęciem hodowlanym bez środków ochrony osobistej, na przykład w gospodarstwach rolnych;
- bezpośredni kontakt ze skórą zakażonego człowieka.
Zakażenie rozprzestrzenia się również drogą kontaktu pośredniego:
- korzystanie ze wspólnych ręczników, pościeli;
- używanie tych samych elementów odzieży;
- w przypadku grzybicy stóp również stąpanie po tej samej powierzchni bez obuwia, na przykład w brodziku kabiny prysznicowej czy na basenie.
Jak objawia się grzybica skóry gładkiej?
Początek objawów grzybicy jest zwykle nagły. Wykwity pojawiają się i rozprzestrzeniają z dużą dynamiką. Przybierają postać dobrze odgraniczonych od zdrowej skóry ognisk o rumieniowej, łuszczącej się powierzchni. Na obwodzie zmian, a w cięższych przypadkach również na całej ich powierzchni, pojawiają się grudki, krostki oraz pęcherzyki.
Ogniska lokalizują się najczęściej w obszarach skóry niezasłoniętej przez odzież, czyli na twarzy, szyi, dekolcie czy dłoniach i przedramionach.
Obecności zmian skórnych towarzyszy świąd o nasileniu od niewielkiego do bardzo dużego, który wymaga stosowania leków ogólnoustrojowych.
Nasilenie zmian różni się w zależności od wywołujących je grzybów. Grzybice wywołane przez grzyby antropofilne (ludzkie) mają zwykle łagodniejszy przebieg, natomiast te wywołane przez grzyby zoofilne (odzwierzęce) mogą przebiegać z intensywnym wysiewem silnie zapalnych zmian.
Jak rozpoznaje się grzybicę skóry gładkiej?
Rozpoznanie grzybicy skóry gładkiej stawia lekarz. W procesie diagnostycznym znaczenie mają typowy obraz zmian z opisywanym wyżej dobrym odgraniczeniem, złuszczaniem powierzchni i obecnością grudek i pęcherzyków oraz typowa, znaczna dynamika przebiegu choroby. Najistotniejszym badaniem jest mikroskopowa ocena zeskrobin łusek z powierzchni wykwitów oraz pokryw pęcherzyków i wykrycie w preparatach obecności grzybów.
Grzybica skóry gładkiej – leczenie
Sposób leczenia jest uzależniony od nasilenia i rozległości zmian skórnych. W przypadku, gdy jest ich niewiele i nie mają znacznych rozmiarów, zalecane jest leczenie miejscowe. Wykorzystuje się w nim kremy, maści, żele i aerozole zawierające m.in. ketokonazol, terbinafinę czy amorolfinę. Czas leczenia zależy od zastosowanej substancji i reakcji na terapię. Może wynosić od dwóch do nawet sześciu tygodni.
W przypadku występowania rozległych zmian o znacznym nasileniu zalecane jest stosowanie preparatów ogólnoustrojowych zawierających na przykład flukonazol lub itrakonazol. W tym przypadku również czas leczenia zależy od stosowanego preparatu i reakcji na jego działanie, zawiera się jednak w przedziale od jednego do kilku tygodni.
Grzybica skóry gładkiej to choroba wywoływana przez liczne grzyby pochodzące zarówno od człowieka, jak i zwierząt. Może przybierać rozmaite postaci, które różnią się dynamiką przebiegu, czasem trwania i obrazem zmian skórnych. Z tego powodu w celu trafnego rozpoznania i wdrożenia skutecznej terapii niepokojące objawy warto skonsultować ze specjalistą.
Przeczytaj również:
Grzybica stóp i paznokci – co je powoduje?
Grzybica paznokci u dzieci – przyczyny, objawy i leczenie
Źródła:
- prof. dr. hab. med Jabłońska S., prof. dr. hab. med Majewski S., Grzybica skóry gładkiej w Choroby Skóry i Choroby Przenoszone Drogą Płciową, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
- prof. dr. hab. med Jabłońska S., prof. dr. hab. med Majewski S., Leczenie grzybic włosów, skóry i paznokci w Choroby Skóry i Choroby Przenoszone Drogą Płciową, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.