Jak przygotować córkę na pierwszą miesiączkę?
Pierwsza miesiączka to ważne wydarzenie w życiu dojrzewającej kobiety, dlatego powinniśmy ją na to przygotować. Niestety nie zawsze potrafimy przekazać dziecku wiedzę na ten temat w odpowiedni sposób. Jak to zrobić?
Kiedy pierwsza miesiączka?
Wiek nie zawsze jest dobrym wyznacznikiem zmian zachodzących w funkcjonowaniu organizmu. Tak samo jest w przypadku miesiączki, która może pierwszy raz wystąpić u dziewczynki w bardzo różnym wieku.
Zależy to od czynników genetycznych, jak i środowiskowych takich jak:
- budowa ciała,
- osobowość,
- aktywność fizyczna,
- odżywianie.
Miesiączka może wystąpić między 8. a 16. rokiem życia. W Polsce pojawia się najczęściej u dziewcząt w wieku 12-13 lat.
Pierwsza miesiączka – jak się objawia?
Pierwsza miesiączka pojawia się zazwyczaj po skoku pokwitaniowym, więc tuż przed końcem okresu dojrzewania. Jej objawy bywają różne. Może pojawić się lekki ból, plamienia czy krwawienie (nie zawsze jest obfite), a młoda kobieta może czuć się delikatnie osłabiona. Pojawiają się też wahania nastroju. Dziewczynki mogą mieć obniżone samopoczucie i problemy z koncentracją.
Czas trwania pierwszej miesiączki również może się różnić u każdej dziewczynki. Zwykle kończy się najpóźniej po paru dniach. Pierwsze okresy mogą być nieregularne, a przerwy między nimi wynoszą czasami nawet parę miesięcy. Jest to zupełnie normalne. Wiedza na temat tego, co się dzieje podczas pierwszej miesiączki, pomaga się na nią przygotować i uniknąć zaskoczenia przy pojawieniu się objawów.
Jak przygotować dziecko na pierwszą miesiączkę?
Dorastające dziewczynki często szukają rad u swoich rówieśniczek, zamiast zwrócić się do rodzica. Może to nieść za sobą różne konsekwencje. Dlatego to rodzic powinien przygotować córkę na to, co wydarzy się podczas miesiączki. Każdy przechodzi pierwsze doświadczenie z okresem trochę inaczej. Idealnym rozmówcą będzie osoba dorosła, najlepiej taka, która posiada już dużą wiedzę na temat miesiączki. Może to być ginekolog lub bliska osoba, która ma już za sobą wiele menstruacji lub której dziecko ufa.
Trudne emocje związane z nadchodzącą miesiączką są zupełnie normalne. Jako ludzie boimy się nowych, nieznanych nam sytuacji. Dlatego też wyposażenie dziecka w odpowiednią wiedzę pomoże mu poradzić sobie z nowym doświadczeniem.
Oprócz tego powinniśmy podpowiedzieć córce, jakie artykuły higieniczne przydadzą się podczas miesiączki, i wybrać się z nią na zakupy. Coraz częściej w szkołach pojawiają się także różowe szafki, w których znajdują się podpaski i wkładki higieniczne. Warto pytać o nie pielęgniarkę czy higienistkę.
Pierwsza miesiączka – jak o niej rozmawiać?
Rozmowa na temat miesiączki nie powinna być dla rodzica tematem tabu. Miesiączka jest czymś zupełnie naturalnym, a o fizjologicznych sprawach należy rozmawiać w sposób otwarty i wspierający. Według Standardów Edukacji Seksualnej w Europie dziewczynki już między 9. a 12. rokiem życia powinny być edukowane na temat miesiączki.
Podczas miesiączki, a nawet przed nią warto także poruszyć z dzieckiem zagadnienia związane z seksualnością, takie jak:
- pierwsze doświadczenia seksualne,
- orientacja płciowa,
- miłości i związki z innymi,
- konsekwencje niezabezpieczania się.
To też dobry czas na rozmowę o emocjach, gdyż miesiączce często towarzyszy poczucie wstydu oraz strachu. Pozwólmy dziecku odczuwać emocje, które się w nim pojawiają. Wytłumaczmy mu, że nie musi się wstydzić miesiączkowania, ponieważ to naturalny etap dojrzewania.
Dzieci potrzebują rozmowy wprost, a rodzice powinni używać w niej odpowiedniego słownictwa, a nie eufemizmów. Dorośli, chroniąc się przed własnymi emocjami, czasami spłycają temat, aby nie poczuć dyskomfortu płynącego z rozmów o seksualności.
To obowiązkiem dorosłego jest przekazanie dziecku takich informacji. Jeśli nie jesteśmy w stanie tego zrobić, warto spotkać się ze specjalistą, który pomoże nam zrozumieć nasze emocje. Są one tak samo ważne jak emocje naszych pociech.
Najczęściej ojcom trudniej jest rozmawiać o seksualności z dorastającymi córkami. Jeśli czegoś sami nie doświadczamy, to trudniej nam zrozumieć też, jaki problem może sprawiać to drugiej osobie. Jednak to właśnie ojcowie często będą pierwszymi osobami, z którymi córki będą chciały porozmawiać. Panowie muszą być więc na tę okoliczność przygotowani, czerpiąc wiedzę np. z webinarów czy poradników poświęconych edukacji seksualnej. Ojcowie powinni okazać dziecku zrozumienie, ponieważ miesiączka to dla córki zupełnie nowa sytuacja. W związku z tym może ona nie wiedzieć, co się z nią dzieje i obawiać się o swoje zdrowie.
Pierwsza miesiączka może być bardzo ważnym przeżyciem dla młodej kobiety. To od nas w dużej mierze zależy, czy dziecko będzie miało w przyszłości spokojne i naturalne podejście do tego zjawiska, czy też będzie mu towarzyszyło poczucie wstydu, lęku i będzie to dla niego tabu. Dorosłych niewiele kosztuje przekazanie wiedzy, z kolei jej brak u młodego człowieka może go kosztować znacznie więcej, gdy dojdzie do starcia z rzeczywistością.
Przeczytaj również:
Jak rozmawiać z dziećmi o seksie?
- Nowak, M. (2011). Wiek menarche dziewcząt wiejskich z województwa podkarpackiego w latach 2004–05. Nowiny Lekarskie, 80(6), 429–440.
- Biuro Regionalne WHO dla Europy i BZgA. (2012). Standardy edukacji seksualnej w Europie. Podstawowe zalecenia dla decydentów oraz specjalistów zajmujących się edukacją i zdrowiem.