Jak przyspieszyć poród? Czy to bezpieczne?

Wywoływanie porodu – czy to konieczne? 

Poród wywołuje się w określonych sytuacjach, w których ryzyko powikłań w przypadku dalszego trwania ciąży jest większe niż jej zakończenie. 

Zbyt wczesne zakończenie ciąży może skutkować wystąpieniem powikłań noworodkowych, jednak czekanie może zwiększyć ryzyko niedotlenienia i obumarcia płodu. 

Z perspektywy matki indukcja zmniejsza ryzyko powikłań związanych np. ze stanem przedrzucawkowym. Z drugiej strony zwiększa ryzyko atonii macicy (zaburzona czynność skurczowa macicy), wydłużenia porodu i konieczności wykonania cięcia cesarskiego.  

Istnieje wiele sytuacji, które mogą wymagać wywoływania porodu.  

Zaliczamy do nich: 

• ciążę po terminie (rekomenduje się wywołanie porodu w 41. tygodniu), 
• przedwczesne pęknięcie błon płodowych, 
• ciążę powikłaną nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą lub cholestazą,  
• podejrzenie dużej masy płodu, 
• podejrzenie małej masy płodu w stosunku do jego wieku (nie wlicza się tu uwarunkowań genetycznych), 
• ciążę bliźniaczą (jeśli nie ma przeciwwskazań do porodu naturalnego), 
• ciążę u o kobiet powyżej 40. roku życia. 

Jak przyspieszyć poród domowymi sposobami?  

Istnieje kilka domowych sposobów na przyspieszenie porodu. Pamiętaj, że muszą być one przede wszystkim bezpieczne dla Ciebie i dziecka. Niektóre kobiety stosują lewatywy, głodzą się, korzystają z ziołowych naparów lub suplementów. Żadna z tych metod nie jest bezpieczna. Udokumentowano przypadki uszkodzenia układu pokarmowego po użyciu lewatywy oraz zaburzeń serca płodu po zastosowaniu ziół.  Do najpopularniejszych domowych metod przyspieszenia porodu należą: 

Masaż brodawek sutkowych 

Stymulacja sutków zwiększa wydzielanie hormonu przywiązania (oksytocyny). Hormon ten uwalnia się podczas karmienia piersią, stosunku płciowego oraz naturalnego porodu i prowadzi do przyspieszenia akcji porodowej. Tę zależność potwierdza wiele publikacji i badań, jednak brakuje danych na temat jej bezpieczeństwa.

Jest to metoda mniej skuteczna niż dożylne podawanie oksytocyny podczas szpitalnej indukcji porodu.  

Współżycie 

Współżycie uważa się za potencjalną metodę wywoływania porodu, ponieważ prostaglandyny zawarte w nasieniu mogą przyspieszać dojrzewanie szyjki macicy. Dodatkowo orgazm u ciężarnej może stymulować skurcze macicy. Podczas stosunku płciowego dochodzi bowiem do wydzielania oksytocyny.  

Jednak według ostatnich badań stosunek seksualny nie ma wpływu na przyspieszenie rozpoczęcia porodu. 

Chodzenie 

Chodzenie jest również jedną z popularniejszych i nieszkodliwych metod wywołania porodu. Niestety badania również nie dowodzą jej skuteczności. 

Olejek rycynowy  

Brakuje rzetelnych badań, które potwierdzają skuteczność olejku rycynowego w wywoływaniu porodu. Dostępne wyniki mówią jedynie o tym, że ciężarne używające oleju rycynowego częściej zgłaszały skutki uboczne – głównie nudności.  Aby przyspieszyć poród, niektóre ciężarne spożywają ostre potrawy, poddają się hipnozie lub korzystają z homeopatii. Niestety te metody również są nieskuteczne lub nie ma danych na ten temat.

Wywołanie porodu – metody stosowane w szpitalu 

Indukcja porodu w warunkach szpitalnych może być przeprowadzona różnymi metodami. Ich wybór zależy od indywidualnej sytuacji ciężarnej i stanu płodu. Rozróżniamy preindukcję i indukcję porodu.  

Preindukcja porodu 

Zanim szyjka macicy zacznie się rozwierać, musi najpierw stać się krótsza i bardziej miękka. Jeśli jeszcze nie jest dojrzała, przeprowadza się preindukcję porodu. Stosuje się wówczas metody farmakologiczne lub mechaniczne. 

Metody mechaniczne 

Metody mechaniczne mają na celu rozciągnięcie szyjki macicy.

Używane są: 

• cewnik Foleya – stosowany najczęściej, ponieważ jest prostą, skuteczną i tanią metodą. Polega na umieszczeniu w szyjce macicy balonika wypełnionego solą fizjologiczną. Dzięki temu szyjka rozciąga się. 
• cewnik dwubalonowy Cooka – został zaprojektowany do preindukcji porodu. Posiada dwa balony. Jeden umieszcza się w wewnętrznym ujściu szyjki macicy, a drugi w ujściu zewnętrznym. Jego skuteczność jest porównywalna do skuteczności cewnika Foleya i oceniana jako podobna do metod farmakologicznych. 

Metody farmakologiczne 

Farmakologiczna preindukcja porodu opiera się na użyciu prostaglandyn stosowanych dopochwowo w postaci systemów terapeutycznych (tzw. wkładek).  

W Polsce zarejestrowane są: 

• dinoproston (prostaglandyna E2) – dostępny również w formie żelu, 
• mizoprostol (prostaglandyna E1) – działa silniej niż dinoproston i jest częściej stosowany u kobiet rodzących po raz pierwszy. 

Indukcja porodu 

Jeśli szyjka macicy jest dojrzała, aby wywołać skurcze porodowe lub je wzmocnić, stosuje się oksytocynę. Podaje się ją dożylnie w pompie, która stale dozuje odpowiednią ilość leku. 

Do metod mechanicznej indukcji porodu zaliczamy:  

• oddzielenie dolnego bieguna jaja płodowego (oddzielenie błon płodowych od ściany macicy), 
• amniotomię (mechaniczne przerwanie pęcherza płodowego za pomocą specjalnego haczyka. Jest to jedna z najczęściej wykonywanych procedur w ginekologii).