Jaki tran podawać dziecku? Ranking
Chcesz, aby u Twojego dziecka prawidłowo rozwijały się mowa, wzrok, pamięć i funkcje poznawcze? Marzysz o tym, żeby frekwencja malucha w żłobku lub przedszkolu wyniosła więcej niż 50%? Przeczytaj poniższy ranking i dowiedz się, czym różnią się poszczególne produkty i które warto podawać swoim najbliższym.
Czym jest tran?
Tran to oczyszczony olej z wątroby dorsza atlantyckiego lub innych ryb dorszowatych (Gadidae). Aby produkt został dopuszczony do obrotu, musi spełniać restrykcyjne normy dotyczące ewentualnych zanieczyszczeń w postaci metali ciężkich i dioksyn. Tran musi też zawierać witaminy A i D oraz wielonienasycone kwasy tłuszczowe: DHA (dokozaheksaenowy) i EPA (eikozapentaenowy).
Pamiętaj, że tran z rekina to nie tran. Z dystansem traktuj też zapisy typu „olej z ryb morskich”.
Tran zawdzięcza swoje właściwości przede wszystkim zawartości kwasów omega-3, których działanie jest wielokierunkowe.
Wpływają one m.in. na:
- prawidłowy rozwój w życiu płodowym,
- prawidłowy rozwój i funkcjonowanie układu nerwowego (m.in. funkcji poznawczych, pamięci, nastroju, zachowania, narządu wzroku oraz mowy),
- pracę serca i układu krążenia,
- prawidłową pracę układu odpornościowego,
- zmniejszenie częstotliwości występowania objawów alergii.
Kwasy omega-3 znajdziemy oczywiście w żywności: tłustych rybach morskich, olejach roślinnych, nasionach i orzechach. Nie zawsze jednak dieta jest w stanie pokryć nasze dobowe zapotrzebowanie.
Poza wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi tran zawiera także witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A i D. Pierwsza z nich jest jednym z kluczowych składników odpowiedzialnych za prawidłowy rozwój embrionalny i funkcjonowanie narządu wzroku. Ponadto wpływa na kondycję skóry i błon śluzowych. Znajdziemy ją w warzywach i owocach, ale również w mleku, jajach i podrobach.
Witamina D natomiast reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową, zapobiega krzywicy u dzieci i osteoporozie u dorosłych. Odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu tarczycy i układu immunologicznego. Może być syntezowana przez skórę pod wpływem promieniowania UV, w niewielkich ilościach dostarczana jest wraz z dietą (tłuste ryby, jaja, nabiał).
Dodatek witaminy E (przeciwutleniacza) pełni rolę stabilizatora, zapewniając świeżość i trwałość oleju.
Tran uznawany jest za produkt, który może wpływać na proces budowania odporności. Pamiętaj jednak, że to proces długotrwały i wieloczynnikowy, a efekty naszych działań w tym zakresie będą widoczne dopiero po jakimś czasie.
Jaki tran wybrać dla dziecka?
Dobierz produkt do wieku Twojej pociechy (zarówno pod kątem dawki, jak i postaci). Normy opracowane dla populacji polskiej mówią o 100 mg DHA u dzieci poniżej 2. roku życia oraz o minimum 250 mg DHA + EPA na dobę u dzieci powyżej tego wieku. Pewna część tych dawek jest dostarczana z dietą, a suplement ma być jedynie jej uzupełnieniem.
Przyjrzyj się także dawce witaminy D. Jeśli Twoje dziecko pije jeszcze mleko modyfikowane (które także zawiera ten składnik), w razie potrzeby zmodyfikuj dawkę lub zrezygnuj z dodatkowej suplementacji.
Aktualnie rekomendowane dawki witaminy D dla dzieci:
- 0-6 miesięcy: 400 j.m. (10 µg);
- 6-12 miesięcy: 400-600 j.m. (10-15 µg);
- 1-3 lata: 600 j.m. (15 µg);
- 4-10 lat: 600-1000 j.m. (15-25 µg);
- 11-18 lat: 1000-2000 j.m. (25-50 µg).
Ranking tranów
Produkty podzieliłam na 3 kategorie wiekowe, porównując płyny i kapsułki (dla starszych dzieci). Dawki poszczególnych składników podałam w przeliczeniu na rekomendowaną dla dzieci porcję.
Na półkach aptecznych znajdziemy również żelki, jednak w tym zestawieniu nie zostały uwzględnione. Zawartość substancji słodzących i innych dodatków sprawiły, że suplementy te nie zyskały mojej aprobaty. Z drugiej strony, jeśli kolorowy żelek to jedyna możliwość, aby Twoje dziecko uzupełniło podaż kwasów omega-3, to jako mama rozumiem, że czasem trzeba ustąpić i dostosować się do malucha.
Tran dla niemowląt
Miejsce 1: Möller’s, Mój Pierwszy Tran, 250 ml
Dawka 2,5 ml zawiera:
- 0,3 g DHA,
- 0,2 g EPA,
- 125 μg wit. A,
- 5 μg (200 j.m.) wit. D.
Dzienny koszt: ok. 0,36 zł.
Produkt możesz podawać dziecku, które ukończyło 1. miesiąc życia. Suplement zawiera wyłącznie 4 składniki i żadnych substancji pomocniczych. 2,5 ml płynu nie pokrywa jednak dobowego zapotrzebowania malucha na witaminę D. Producent informuje, że u dzieci powyżej 2. miesiąca życia można stopniowo zwiększać dawkę do 5 ml. Sugeruję jednak omówić tę kwestię z lekarzem.
Pamiętaj o konieczności dodatkowej suplementacji 200 j.m. witaminy D na dobę.
Miejsce 2: LYSI, Tran Islandzki, smak naturalny, 240 ml
Dawka 5 ml zawiera:
- 460 mg DHA,
- 345 mg EPA,
- 230 µg wit. A,
- 10 µg (400 j.m.) wit. D,
- 4,6 mg wit. E.
Dzienny koszt: ok. 0,81 zł.
W zalecanej dziennej porcji jest 805 mg DHA i EPA. To naprawdę wysoka dawka jak na malucha. Warto porozmawiać z pediatrą, czy faktycznie jest ona zasadna. Można wówczas podać dziecku odpowiednio mniejszą porcję. Pamiętaj wtedy o uzupełnieniu brakujących jednostek witaminy D.
W składzie znajduje się jedynie mieszanina tokoferoli, pomagająca zachować świeżość produktu. Tran występuje w kilku wersjach smakowych, które dodatkowo zawierają aromat.
Miejsce 3: Nordic Naturals, Baby’s DHA, 60 ml
Dawka 1 ml zawiera:
- 97 mg DHA,
- 70 mg EPA,
- 8 µg wit. A,
- 1,5 µg (60 j.m.) wit. D.
Dzienny koszt (przy 1 ml): ok. 1,62 zł.
Plusem tego suplementu jest możliwość sukcesywnego zwiększania dawki w zależności od wagi dziecka. Minusem natomiast ilość witaminy D (60 j.m./ml), co utrudnia uzupełnienie brakującej dawki innym preparatem. Ponadto jest to stosunkowo drogi preparat. Ekstrakt z rozmarynu pełni rolę konserwantu, a alfa-tokoferol przeciwutleniacza.
Tran dla dzieci powyżej 3. roku życia
Miejsce 1: Möller’s, Tran Norweski, 250 ml
Dawka 5 ml zawiera:
- 600 mg DHA,
- 400 mg EPA,
- 250 µg wit. A,
- 15 µg (600 j.m.) wit. D,
- 3 mg wit. E.
Dzienny koszt: ok. 0,65 zł.
Trany marki Mollers to lider w tej kategorii. Skład jest prosty – zawiera jedynie dodatek tokoferoli i aromat w wersji smakowej. Dzienna porcja pokrywa podstawowe zapotrzebowanie dziecka w wieku 3-10 lat na witaminę D. Do wyboru są smaki naturalny, owocowy, cytrynowy i jabłkowy. Ten tran możesz też podać starszym dzieciom i dorosłym domownikom, pamiętając o uzupełnieniu dawki witaminy D.
Miejsce 2: GAL, Tran Norweski, 250 ml
Dawka 2,5 ml zawiera:
- 253 mg DHA,
- 207 mg EPA,
- 690 µg wit. A,
- 6 µg (240 j.m.) wit. D,
- 9 mg wit. E.
Dzienny koszt: ok. 0,32 zł.
Ten suplement zawiera jedynie połowę dawki w porównaniu do konkurencji, ale jednocześnie pokrywa minimalne zapotrzebowanie dobowe na kwasy omega-3 u dzieci powyżej 3. roku życia. Podczas stosowania tego produktu dziecko musi przyjmować też dawkę witaminy D. 2,5 ml to dawka uniwersalna dla dzieci i dorosłych.
Miejsce 3: LYSI Junior, Tran Islandzki mango-limonka, 240 ml
Dawka 5 ml zawiera:
- 645 mg DHA,
- 345 mg EPA,
- 137,5 µg wit. A,
- 9,2 µg (368 j.m.) wit. D,
- 4,6 mg wit. E.
Dzienny koszt (przy 5 ml): ok. 0,98 zł.
Tran został wzbogacony olejem z tuńczyka. Dodatkowe składniki to mieszanina tokoferoli i aromaty. Produkt zawiera nietypową dawkę witaminy D, co obniża jego ocenę.
Zgodnie z rekomendacją producenta młodsze dzieci powinny przyjmować 5 ml tranu, a te powyżej 6. roku życia i dorośli – 10 ml. Wersja bez dodatku oleju z tuńczyka nieznacznie różni się dawkami.
Tran w kapsułkach dla starszych dzieci
Miejsce 1: Möller’s Forte z tranem, 112 kapsułek
1 kapsułka zawiera:
- 125 mg DHA,
- 155 mg EPA,
- 5 µg (200 j.m.) wit. D,
- 5 mg wit. E.
Dzienny koszt: ok. 0,30 zł.
Produkt zawiera sporą dawkę kwasów omega-3, jednak połączono w nim olej z ryb z olejem z dorsza. Wśród substancji pomocniczych znajdziemy mieszaninę tokoferoli w roli przeciwutleniaczy.
W odróżnieniu od innych suplementów z tego zestawienia nie zawiera witaminy A, natomiast witamina D wymaga uzupełnienia. Dzieci powyżej 6. roku życia powinny przyjmować 1 kapsułkę na dobę, a dorośli 1-2 kapsułki.
Miejsce 2: Doppelherz, Tran na odporność, 120 kapsułek
2 kapsułki zawierają:
- 120 mg kwasów omega,
- 240 µg wit. A,
- 1,7 µg (68 j.m.) wit. D.
Dzienny koszt: ok. 0,24 zł.
Poza otoczką suplement nie zawiera żadnych substancji pomocniczych. Preparat jest przeznaczony dla dzieci powyżej 6. roku życia (1 kapsułka 2 razy dziennie). Gdyby dorośli domownicy również chcieli go stosować, powinni podwoić dawkę.
Minusy to brak wyszczególnionych kwasów omega-3 oraz znikoma dawka witaminy D.
Miejsce 3: Avec Pharma, Tran familijny, 120 kapsułek
1 kapsułka zawiera:
- 42 mg DHA,
- 29 mg EPA,
- 400 µg wit. A,
- 5 µg (200 j.m.) wit. D.
Dzienny koszt: ok. 0,18 zł.
Ten tran również ma bardzo prosty skład. Dawka kwasów omega-3 nie jest wysoka, ale znamy udział poszczególnych kwasów. Witamina D wymaga podania dodatkowego suplementu.
Produkt ten stanowi dosłowne uzupełnienie codziennej diety. Mogą go przyjmować dzieci powyżej 3. roku życia (jeśli potrafią połykać kapsułki) i dorośli (1 kapsułka na dobę).
Olej z wątroby dorsza lub innych dorszowatych to jedno z najpopularniejszych i najbardziej cenionych źródeł kwasów omega-3. Jeśli jednak np. z powodu diety nie możesz lub nie chcesz podawać dziecku tranu, alternatywą mogą być produkty na bazie olejów roślinnych lub kwasy omega-3 pozyskiwane z alg.
Przeczytaj również:
Jak wzmocnić odporność u dzieci?
- Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, 2020.
- Farmakopea Polska XII.