Kołdra obciążeniowa. Czy działa terapeutycznie?

Kołdra obciążeniowa – co to jest? 

Kołdra obciążeniowa zwana jest inaczej kołdrą sensoryczną lub kołdrą terapeutyczną. Od tradycyjnej kołdry różni się przede wszystkim wypełnieniem. Producenci oferują różne warianty.

Wśród dostępnych wypełnień kołdry obciążeniowej znajdziemy:  

• szklane kulki – granulat szklany składający się z drobnych kuleczek o średnicy do 0,8 mm. Jest to wypełnienie, które nie powoduje alergii, nie przyciąga kurzu ani roztoczy; 
• żwirek naturalny – wysokooczyszczone drobne kamyczki; 
• naturalne wypełnienie z pestek wiśni, winogron lub łusek gryki;
• kulki ze stali nierdzewnej;  
• granulat polipropylenowy – małe, plastikowe kuleczki. 

Kołdra obciążeniowa jest cięższa od tradycyjnej kołdry. Jest podzielona przeszyciami (pikowaniami) na komory. Dzięki temu kulki przesuwają się tylko w obrębie jednej komory, nie zbijają się i zapewniają równomierny nacisk na ciało. Dźwięk, który usłyszymy podczas przesuwania się elementów wypełnienia, również działa terapeutycznie.  

Do produkcji poszewki wykorzystuje się głównie bawełnę. Zapewnia to dobrą przepuszczalność powietrza oraz komfort cieplny zarówno latem, jak i zimą.   

Kołdra obciążeniowa – jak dobrać wagę? 

Kołdrę obciążeniową dobieramy do naszej wagi.  

Masa kołdry obciążeniowej powinna stanowić około 10% masy naszego ciała.  

Kołdra nie może być ani za ciężka, ani za lekka, aby spełniała swoje funkcje. Producenci kołder sensorycznych oferują różne warianty. Dzięki temu łatwo dobierzesz produkt dopasowany do Twoich potrzeb. 

Kołdra obciążeniowa – jak działa? 

Zasada działania kołdry obciążeniowej opiera się na stymulacji czucia głębokiego – propriocepcji. Twój organizm codziennie odbiera ogromną ilość bodźców sensorycznych. Są one związane z tym, co widzisz, słyszysz i czujesz – wszystkim tym, co buduje Twój obraz świata. Tych informacji jest tak dużo, że często Twój mózg ma problem z ich przetworzeniem. Konsekwencją tego jest stres, nadpobudliwość czy zaburzenia snu. 

Stymulacja czucia głębokiego to wszystkie zabiegi związane z uciskiem mięśni i stawów, ponieważ to właśnie tam znajdują się receptory czucia głębokiego, czyli proprioreceptory. Kołdry obciążeniowe pobudzają je do działania.  

Powoduje to zwiększenie wytwarzania: 

• serotoniny (hormonu odpowiedzialnego za dobre samopoczucie, zasypianie i kontrolę nastroju), 
• melatoniny (hormonu snu), 
• endorfin (hormonów szczęścia), 
• oksytocyny (hormonu odpowiedzialnego m.in. za relaksację, sen i czucie bólu).  

Zmniejsza się natomiast wytwarzanie hormonu stresu, czyli kortyzolu. 

Korzystanie z kołdry obciążeniowej może poprawić Twój nastrój i sprawić, że będziesz bardziej zrelaksowany. Zmniejszy się także poziom lęku, a poprawi koncentracja i jakość snu. 

Jakie są wskazania do stosowania kołdry obciążeniowej?  

Kołdrę obciążeniową możemy zastosować jako terapię wspomagającą przy:  

• bezsenności (także w przebiegu depresji, choroby afektywnej dwubiegunowej, zespołu lęku uogólnionego, ADHD),  
• stresie,  
• nadpobudliwości,  
• ADHD,  
• zespole Aspergera,  
• autyzmie,  
• chorobie Alzheimera,  
• zespołach integracji sensorycznej,  
• demencji,  
• lęku związanym z przyjmowaniem chemioterapii.  

Kołdra obciążeniowa – czy jest wskazana dla dzieci? 

Właściwości terapeutyczne zachęcają do stosowania kołder sensorycznych u dzieci. Należy jednak pamiętać, że kołdry sensoryczne są ciężkie i mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia maluszków. Nie powinny z nich korzystać dzieci poniżej 3. roku życia ze względu na ryzyko uduszenia. Możemy je zastosować u dzieci, które są w stanie zrzucić je samodzielnie z siebie. Lepiej jednak wybrać taką o mniejszej masie, niż wynika to z obliczeń na podstawie masy ciała dziecka.  

Dzieci powinny korzystać z kołder sensorycznych tylko pod opieką dorosłych. 

Zastosowanie kołdry obciążeniowej warto również skonsultować z pediatrą lub fizjoterapeutą.  

Kołdra obciążeniowa – przeciwwskazania  

Podczas korzystania z kołder obciążeniowych szczególną ostrożność powinny zachować osoby cierpiące na: 

• padaczkę,  
• astmę,  
• zaburzenia oddychania,  
• bezdech senny,  
• choroby serca, 
• problemy z ciśnieniem krwi,  
• cukrzycę. 

Powyższe dolegliwości nie są jednak bezwzględnymi przeciwwskazaniami do stosowania kołder. Przed zakupem skonsultuj się ze specjalistą. 

Czy stosowanie kołdry obciążeniowej jest bezpieczne?  

Poza wymienionymi schorzeniami stosowanie kołdry obciążeniowej przez osoby dorosłe jest bezpieczne. 

Produkt ten sprawdzi się, nawet gdy cierpisz na alergię na puch lub pierze. Większość wypełnień stosowanych w tego typu kołdrach jest hipoalergiczna.  

Pamiętaj, by wszelkie wątpliwości dotyczące stosowania kołdry obciążeniowej skonsultować z lekarzem lub fizjoterapeutą.   

Kołdra obciążeniowa – jak ją stosować? 

Kołdry obciążeniowe możemy stosować na wiele sposobów. Przez długi czas były one dostępne jedynie w gabinetach terapeutycznych. Obecnie wiele osób cierpi z powodu przewlekłego stresu czy zaburzeń snu, dlatego kołdry obciążeniowe coraz częściej pojawiają się w naszych domach. 

Z kołdry obciążeniowej możesz także korzystać na co dzień zamiast tradycyjnej kołdry. Niektórzy producenci zalecają stopniowe wydłużanie czasu stosowania produktu. Zacznij od 15 minut dziennie, następnie wydłuż czas do godziny, a docelowo korzystaj z kołdry przez całą noc. W ten sposób dobierzesz ciężar gwarantujący komfort użytkowania. 

Z kołdry obciążeniowej możesz korzystać również podczas drzemki czy odpoczynku na kanapie. 

Kołdra obciążeniowa – zastosowanie u osób w spektrum autyzmu 

Spektrum autyzmu to zespół zaburzeń charakteryzujący się trudnościami w komunikacji i nawiązywaniu relacji z innymi ludźmi oraz z powtarzalnymi, stereotypowymi zachowaniami. U osób ze spektrum autyzmu dochodzi do zbyt mocnego lub zbyt słabego odbierania zmysłów, w tym odczuwania dotyku. 

Kołdry obciążeniowe pobudzają receptory czucia głębokiego. Dzięki temu działają na organizm wyciszająco i odprężająco. Ponadto dotyk daje poczucie bezpieczeństwa, co jest ważne w przypadku osób ze spektrum autyzmu.  

Według niektórych badań korzystanie w nocy z kołder obciążeniowych przez osoby ze spektrum autyzmu może skrócić czas zasypiania, zmniejszyć ilość wybudzeń i poprawić jakość snu. Jednak hipoteza ta wymaga jeszcze potwierdzenia.