Mleko a cholesterol – jaki ma na niego wpływ?
Mleko stanowi cenne źródło makroskładników pokarmowych, witamin, minerałów i związków biologicznie czynnych. Często, ze względu na obecność nasyconych kwasów tłuszczowych i cholesterolu, jest ono utożsamiane z hipercholesterolemią i większym ryzykiem wystąpienia miażdżycy. Jaki wpływ na cholesterol ma mleko?
Mleko a cholesterol – jaki ma z nim związek?
Źródłem cholesterolu w pożywieniu są produkty pochodzenia zwierzęcego, w tym również mleko i jego przetwory.
Uważa się, że cholesterol pochodzenia pokarmowego ma istotny wpływ na poziom cholesterolu we krwi. Obecnie badania naukowe sugerują jednak, że cholesterol nie jest decydującym czynnikiem w powstawaniu miażdżycy czy innych chorób sercowo-naczyniowych. Istnieją również różnice osobnicze w reakcji organizmu na przyjmowany wraz dietą cholesterol – u jednych osób obserwowany jest wzrost stężenia cholesterolu we krwi, u innych jednak spożycie cholesterolu pokarmowego nie ma wpływu na jego poziom we krwi, determinowane jest to bowiem uwarunkowaniami genetycznymi.
Czy mleko może podnosić cholesterol?
Zawartość cholesterolu w mleku jest uzależniona od zawartości tłuszczu:
- mleko chude 0,5% tłuszczu zawiera około 2 mg cholesterolu w 100 ml,
- mleko półtłuste 1,5% tłuszczu zawiera około 5 mg cholesterolu w 100 ml,
- mleko tłuste 3,2% tłuszczu zawiera najwięcej cholesterolu – około 13 mg w 100 ml.
Osoby cierpiące na hipercholesterolemię (podwyższony poziom cholesterolu we krwi) powinny częściej wybierać mleko chude lub półtłuste, aby zminimalizować ryzyko potencjalnego wzrostu stężenia cholesterolu we krwi.
Jednakże przy umiarkowanym spożyciu, ilość dostarczanego cholesterolu nawet z tłustym mlekiem nie wydaje się mieć istotnego znaczenia na jego poziom w organizmie.
Czy mleko może obniżać cholesterol?
Mleko zawiera wiele substancji o charakterze hipocholesterolemicznym (mających wpływ na obniżenie tego składnika we krwi). Są to między innymi kwas oleinowy z rodziny omega-9, kwas alfa-linolenowy z rodziny omega-3, kwas linolowy z rodziny omega-6 w korzystnych dla zdrowia proporcjach. Innym składnikiem o działaniu przeciwmiażdżycowym i hipocholesterolemicznym obecnym w mleku jest skoniugowany kwas linolowy (CLA). CLA wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego, frakcji LDL (złego cholesterolu), jak i trójglicerydów.
Mleko a podwyższony poziom cholesterolu – pić czy nie pić?
Mleko jest źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych i cholesterolu, ale nie stanowi zagrożenia dla osób z hipercholesterolemią, czy zagrożonych miażdżycą. Wręcz przeciwnie – mleko zawiera związki o działaniu hipocholesterolemicznym (obniżającym stężenie cholesterolu we krwi) i antymiażdżycowym czy immunostymulującym. Unikanie spożycia mleka nie jest więc zaleceniem kluczowym u osób z podwyższonym stężeniem cholesterolu we krwi.
Przeczytaj również:
Cholesterol LDL – jak obniżyć podwyższony „zły cholesterol”?
Źródła:
- Cichosz G., Czeczot H., Tłuszcz mlekowy w profilaktyce chorób dietozależnych, BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLVII, 2014, 1, s. 1-9.
- Mojka K., Charakterystyka mlecznych napojów fermentowanych, Probl Hig Epidemiol 2013, 94(4): 722-729.
- Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, PZWL, 2007.
- Jarosz M., Normy żywienia dla populacji Polski, Instytut Żywności i Żywienia, 2017.
- Ming Yeong L., O’Neale Roach J., Metabolism and nutrition, Elsevier, 2012.
- Jarosz M., Praktyczny podręcznik dietetyki, Instytut Żywności i Żywienia, 2010.
