Artykuły

Kategorie
Gemini.pl
X - Zadbaj o siebie jesienią
X - Baby Week 06.10-19.10
X - Nutricia Nutridrink
X - Różowy październik
9

Jakie składniki kosmetyków są najbardziej szkodliwe?

Słuchaj artykułu

Codziennie używamy wielu kosmetyków, rzadko jednak zastanawiamy się, co dokładnie kryje się w ich składzie. Tymczasem niektóre substancje, mimo że dopuszczone do obrotu, mogą przy długotrwałym stosowaniu szkodzić zdrowiu. Warto więc wiedzieć, których składników unikać i jak czytać etykiety, aby wybierać kosmetyki nie tylko skuteczne, ale też bezpieczne dla zdrowia.

Jakie składniki kosmetyków są najbardziej szkodliwe?

Formaldehyd i jego pochodne  

Formaldehyd jest gazem o charakterystycznym, drażniącym zapachu. W niewielkich ilościach występuje w przyrodzie jako zanieczyszczenie powietrza związanego ze spalinami samochodowymi, kotłowymi i utylizacją odpadów komunalnych. W wyniku reakcji z wodą, formaldehyd przekształca się w formalinę, czasem dodawaną do kosmetyków. Zarówno formalina, jak i formaldehyd działają silnie toksycznie.

Formaldehyd był dodawany m.in. do lakierów do paznokci. Obecnie w Polsce jest zakazany. Uznano, że związek ten działa rakotwórczo, mutagennie i negatywnie na rozrodczość. Może również uczulać i powodować podrażnienia skóry. 

Na etykietach produktów kosmetycznych możemy znaleźć tzw. donory, czyli substancje uwalniające formaldehyd, tj.: Diazolidinyl Urea, DMDM Hydantoin, Quaternium-15, Imidazolidinyl Urea, Methenamine, Bronopol.

Formaldehyd może uwalniać się pod wpływem różnych czynników, np. podczas przechowywania kosmetyku w ciepłym i/lub wilgotnym miejscu.


Kosmetyki naturalne
Darmowa dostawa Gemini

Akrylamid  

Akrylamid jest uznawany za substancję rakotwórcząW przemyśle kosmetycznym nie stosuje się go bezpośrednio, ale producenci wykorzystują poliakrylamid powstający z cząsteczek akrylamidu. Pełni on funkcję zagęstnika, stabilizatora emulsji i składnika tworzącego film na skórze lub włosach, dzięki czemu kosmetyk ma np. lepszą konsystencję.

Niestety w poliakrylamidzie mogą pozostawać śladowe ilości akrylamidu, który jest zanieczyszczeniem powstającym w procesie produkcji. Z tego powodu jego stosowanie w kosmetykach jest ściśle regulowane, a zawartość wolnego akrylamidu musi być minimalna. 

Aluminium 

Aluminium (glin) to lekki metal. W produktach kosmetycznych znajdziemy w większości sole glinu i związki kompleksowe, np. chlorek glinu, chlorowodorotlenek glinu.

Glin wykorzystywany jest między innymi przy produkcji:

  • dezodorantów,
  • kremów do opalania z filtrem UV,
  • kosmetyków przeciwłojotokowych.

Jego zadaniem jest hamowanie wydzielającego się potu. Niestety poza zatykaniem porów, związek ten może powodować reakcje alergiczne, przesuszenie skóry i wysypki


Dezodoranty bez glinu

Ftalany 

Ftalany to sole lub estry kwasu ftalowego, odporne na działanie czynników zewnętrznych, np. wilgoci, zmian temperatury.

Są dodawane do takich produktów jak:  

  • lakiery do włosów,  
  • lakiery do paznokci,  
  • balsamy do ciała,  
  • perfumy.  

Ftalany znajdziemy pod nazwami: Phthalates, Dibutyl phthalate, Diethyl phthalate, Dimethyl phthalate. Związki te kumulują się w organizmie, oddziałując na nerki, wątrobę, układ rozrodczy i niektóre hormony.

Ftalany zwiększają możliwość wystąpienia astmy i alergii. W Polsce zabronione jest dodawanie do kosmetyków następujących ftalanów: Dibutyl phthalate, bis(2-Ethylhexyl) phthalate, bis(2-Methoxyethyl) phthalate, n-pentyl-isopentylphtalate, di-n-pentyl phtalate, diisopentylphtalate, Benzyl butyl phtalate.

Najlepiej przebadaną formą ftalanów dodawanych do produktów kosmetycznych jest DEP Diethyl phthalate.  

Triclosan i triclocarban

Triclosan i triclocarban to związki o działaniu przeciwbakteryjnym, stosowane głównie jako konserwanty w kosmetykach. Triclosan znalazł zastosowanie m.in. w produktach do higieny jamy ustnej, a triclocarban w mydłach i dezodorantach

Stosowanie triclosanu jest możliwe jedynie w konkretnym stężeniu: 0,3% m.in. w pastach do zębów, mydłach do rąk, żelach pod prysznic, dezodorantach (nie w sprayu), pudrach do twarzy i korektorach, a także do 0,2% w płynach do płukania jamy ustnej. Na opakowaniach past do zębów dla dzieci musi znajdować się oznaczenie: „Nie stosować u dzieci poniżej 3. roku życia”.

Triclocarban, jako składnik o działaniu przeciwbakteryjnym, może mieć stężenie do 1,5%, ale tylko w produktach spłukiwanych, takich jak mydła, żele pod prysznic.

Zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) 2024/996, począwszy od 1 listopada 2025 r. nie udostępnia się na rynku UE produktów zawierających triclosan i triclocarban, które nie spełniają tych wymogów.

Toluen  

To substancja pochodzenia petrochemicznego, m.in. z destylacji smoły węglowej, wykorzystywana głównie jako rozpuszczalnik. W trakcie wdychania tego związku jesteśmy narażeni na bóle głowy, nudności czy wymioty. Szczególnie powinny go unikać kobiety w ciąży i dzieci.

Występuje m.in. w lakierach i odżywkach do paznokci, farbach do włosów, pod nazwami: Toluol, Toluene, Phenylmethane, Methylbenzene. 


Źródła
Zwiń
Rozwiń
  • Rozporządzenie Komisji (UE) 2024/996.
  • Rozporządzenie Komisji (UE) 2019/831 z dnia 22 maja 2019 r. zmieniające załączniki II, III i V do rozporządzenia nr 1223/2009 dotyczącego produktów kosmetycznych. 
  • Formaldehyde may be found in cosmetic products even when unlabelled, 2015.
  • Śpiewak R., Alergia kontaktowa. Diagnostyka i postępowanie. Alergia Astma Immunologia, 2007.
  • Chrząstek L., Dondela B.,  Zagrożenia cywilizacyjne – Przegląd szkodliwych pierwiastków stosowanych w kosmetyce, 2014.
  • Stefańska J., Zagrożenia związane ze stosowaniem triklosanu jako dodatku do kosmetyków i środków czystości, 2009. 
  • Miranowicz-Dzierżawska K., Substancje konserwujące stosowane w przemyśle kosmetycznym, 11/2017. 
  • Pingot D. i in., Toksyczność akrylamidu i jego metabolitu – glicydamidu, Medycyna Pracy, 2013.
Daj nam znać, co myślisz o tym artykule

Wpisz swój komentarz...
Imię

Informacje na temat przetwarzania danych osobowych znajdziesz w Polityce prywatności.
Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę