Olej rydzowy – jakie posiada właściwości?

Olej rydzowy – charakterystyka 

Lnicznik siewny (łac. Camelina sativa) jest rośliną oleistą, należy do rodziny kapustowatych. Jako roślina dziko rosnąca jest dość powszechnie spotykany w Polsce i większości krajów europejskich. Występuje również na terenie Azji. Charakteryzuje się długą łodygą, sięgającą nawet 100 cm, na szczycie której znajdują się jasne kwiaty tworzące grono. To jedna z najstarszych roślin oleistych uprawianych w Polsce. Olej otrzymywany z Camelina sativa cechuje się lekko cebulowym posmakiem oraz słomkowym lub brunatnym zabarwieniem. Najczęściej wytwarza się go metodą tłoczenia na zimno. 

Olej rydzowy – właściwości 

Głównym kwasem tłuszczowym w oleju rydzowym jest kwas α-linolenowy z rodziny omega-3 (ok. 38-40%). Olej z lnianki zawiera również kwas linolowy z rodziny omega-6 (ok. 15-20%) i kwasy tłuszczowe jednonienasycone – w tym kwas oleinowy z rodziny omega-9 (ok. 12-13%). Olej rydzowy jest bogaty także w sterole roślinne (ok. 500 mg / 100 g) – głównie β-sitosterol i kampesterol. Charakteryzuje go również wysoka ilość tokoferoli (ok. 715 mg / 1 kg), czyli przeciwutleniaczy, które wydłużają okres jego przydatności do spożycia. 

Dzięki zawartości niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) olej z lnianki wpływa korzystnie na zdrowie. NNKT nie są wytwarzane w organizmie człowieka, dlatego należy dostarczać je wraz z dietą. Wykazują działanie kardioprotekcyjne, zapobiegają miażdżycy, zawałom serca i udarom mózgu. Olej rydzowy posiada korzystny stosunek kwasów tłuszczowych omega-6 do omega-3, co również warunkuje jego właściwości prozdrowotne. W dobie wysokoprzetworzonej żywności w produktach spożywczych dominują głównie kwasy tłuszczowe omega-6, które w dużych ilościach działają prozapalnie. Z kolei kwasy tłuszczowe omega-3 wpływają korzystnie na układ sercowo-naczyniowy – poprzez wpływ na poziom cholesterolu. Zawartość steroli roślinnych potęguje działanie kardioprotekcyjne oleju z lnianki. Wykazano, że 6-tygodniowe podawanie 30 g oleju rydzowego osobom z hiperlipidemią (czyli podwyższonym stężeniem cholesterolu we krwi) skutkowało zmniejszeniem cholesterolu frakcji LDL w surowicy krwi o około 12%.  

Spożycie kwasów omega-3 ma również znaczenie w wielu chorobach przewlekłych, takich jak: cukrzyca, miażdżyca, choroby o podłożu zapalnym (reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, atopowe zapalenie skóry, łuszczyca, Hashimoto). Stosowanie oleju w okresie jesienno-zimowym wspomaga również odporność organizmu. Ze względu na wysoką zawartość tokoferoli (witamina E), olej rydzowy wykazuje wysoki potencjał antyoksydacyjny – chroni przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Właściwości te hamują procesy starzenia i mogą zmniejszać ryzyko powstawania chorób nowotworowych.  

Olej rydzowy – zastosowanie w kosmetyce 

Olej z lnianki znajduje również zastosowanie w kosmetyce, m.in. jako składnik kremów. Sprawdzi się w pielęgnacji włosów – jako serum na zniszczone końcówki lub preparat do olejowania włosów. Może być także wykorzystywany do masażu. 

Olej rydzowy w kuchni 

Olej rydzowy posiada także wiele walorów kulinarnych. Ze względu na charakterystyczny, wyrazisty smak olej rydzowy jest świetnym uzupełnieniem surówek czy sałatek. Powinien być dodawany do potraw na zimno (nie jest zalecany do obróbki termicznej). To zdrowy dodatek do pieczywa lub potraw mięsnych i rybnych serwowanych na zimno. Po otwarciu należy przechowywać go w lodówce przez okres podany na opakowaniu.  

Olej z lnianki posiada szereg walorów prozdrowotnych. Jest doskonałym źródłem kwasów omega-3, co wyróżnia go na tle innych olejów. Sprawdzi się w wielu chorobach przewlekłych (zwłaszcza o podłożu zapalnym). U osób zdrowych uzupełni dietę w cenne kwasy tłuszczowe i zmniejszy ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych.  

Przeczytaj również:
Olej z pestek czarnej porzeczki – czy to jeden z najzdrowszych olejów?