Pasta do zębów dla dzieci. Z fluorem czy bez?

Jak fluor wpływa na zęby?

Fluor to jeden z najaktywniejszych niemetali. Jest toksyczny jedynie w bardzo wysokich stężeniach. Naturalnie znajduje się w powietrzu, wodzie i glebie. Stanowi mikroelement w ludzkiej diecie. W XX wieku zaczęto stosować go w profilaktyce próchnicy poprzez wzbogacanie wody pitnej. W latach 70. wprowadzono go jako składnik past do zębów. 

Fluor jest nam potrzebny, gdy zaczyna tworzyć się próchnica. Powstaje ona na skutek obecności bakterii na powierzchni szkliwa. 

Jej rozwojowi sprzyjają:  

• spożywanie cukrów, którymi żywią się bakterie,  
• odpowiednio długi czas, 
• podatność, która jest cechą indywidualną. 

Bakterie produkują kwasy zakwaszające ślinę i rozpuszczające szkliwo. W szkliwie znajdują się kryształy hydroksyapatytów – zbudowane z jonów wapnia, fosforanowych i hydroksylowych. Ślina ma pH na stałym poziomie 6-7. Struktury te w środowisku śliny nie ulegają rozpuszczeniu ze względu na nasycenie roztworu i odpowiednią zawartość w niej jonów wapnia i jonów fosforanowych.

Gdy pH spada poniżej 5,5, roztwór śliny z nasyconego zmienia się w nienasycony. Gdy pH mieści się w przedziale między 4,5 a 5,5, hydroksyapatyty rozpuszczają się. W obecności fluoru dochodzi do jego wbudowania i wytworzenia fluoroapatytów. W wyniku tego początkowa zmiana próchnicowa, czyli demineralizacja szkliwa, ulega remineralizacji. Jest to korzystne zjawisko, ponieważ kryształy szkliwa są odporniejsze na działanie kwasów (mają mniejszą rozpuszczalność w kwasach) niż hydroksyapatyty.

Fluor działa również przeciwbakteryjnie – bezpośrednio na komórki bakteryjne i na produkowane przez nie kwasy. 

Miejscowy mechanizm działania fluoru opiera się zatem na:

• hamowaniu demineralizacji, 
• wspomaganiu remineralizacji, 
• działaniu przeciwbakteryjnym. 

Czy fluor jest bezpieczny dla dzieci?

Podstawowym źródłem fluoru jest szczotkowanie zębów 2 razy dziennie – rano i wieczorem. Higiena zębów u małego dziecka rozpoczyna się od pojawienia się w jamie ustnej pierwszego zęba, bez względu na poziom ryzyka próchnicy. Zęby do 8. roku życia dziecka powinni szczotkować rodzice. Po tym okresie powinniśmy nadzorować ten proces, ponieważ dziecko może nakładać zbyt wiele pasty, połykać ją lub myć zęby niedokładnie.

Przy wyborze pasty dla dziecka powinniśmy kierować się zawartością floru dostosowaną do wieku. Ważna jest także ilość pasty nakładanej na szczoteczkę.

Fluor zawarty w pastach do zębów dla dzieci w stężeniach dostosowanych do wieku jest bezpieczny.

Poniższa tabela powinna rozwiać Twoje wątpliwości:

W pastach do zębów bez fluoru występują zwykle inne substancje przeciwbakteryjne, np. olej kokosowy. Nie działają one jednak tak skutecznie jak fluor.

Obecny stan wiedzy i stanowiska stomatologów są jasne – fluor to najlepszy wybór dla Twojego dziecka. Rekomendacje odradzające jego stosowanie nie są zwykle poparte badaniami naukowymi.

Przeczytaj również:
Jak dbać o higienę jamy ustnej dziecka?