Pluskwy domowe (łóżkowe). Jak wyglądają pluskwy, skąd się biorą i jak leczyć ugryzienia?

Jak odróżnić pluskwę od innych robaków w domu?  

Pluskwę domową jest dość łatwo odróżnić od innych robaków w domu, ponieważ jest niewielkim bezskrzydłym owadem osiągającym 5-7 mm długości, o zazwyczaj owalnym kształcie. Ciało tego pasożyta jest nieco spłaszczone i pokryte licznymi włoskami, ma trzy pary odnóży, które są wyposażone w pazurki umożliwiające pluskwom przyczepienie się do skóry człowieka, a następnie pobieranie krwi przy pomocy narządu gębowego typu kłująco-ssącego. Dodatkowo na głowie mają specjalne czułki, które są wrażliwe na zapach i ciepłotę ciała, pomagając temu pasożytowi lokalizować swoje ofiary.

Dorosłe osobniki są koloru żółtawo-brunatnego, a po spożyciu krwi ich odwłok staje się wrzecionowaty, dodatkowo zmieniając swoją barwę na mahoniowo-brunatną. Pluskwy domowe żyją kilka miesięcy i potrafią szybko się rozmnażać. Samice pluskwy składają każdego dnia nawet 10-12 jaj w tzw. gniazdach, które są zlokalizowane w ciemnych, najczęściej odizolowanych miejscach. Jaja pluskwy są koloru perłowego lub kremowego, a cykl rozwoju tego owada trwa od 1 do 2 miesięcy.

Pluskwy łóżkowe – oznaki ich występowania  

Pluskwy najczęściej występują w miejscach, w których przebywa wiele różnych osób np. hotele, akademiki, kina itp. Stamtąd łatwo mogą dostać się na ubranie lub do bagażu i w ten sposób do miejsca zamieszkania. Dodatkowo mogą one przywędrować razem z zakupem starych mebli czy odzieży z drugiej ręki. 

Jeśli już owadom tym uda dostać się do naszego domu, to najczęściej możemy je spotkać w łóżku lub w jego najbliższej okolicy. Pierwszą oznaką ich pojawienia się są ślady ukąszeń na skórze, do których dochodzi zawsze w nocy. Ponadto należy przyglądać się regularnie swojej pościeli, materacom i sprężynom, czy nie ma w nich dorosłych owadów, jaj i przede wszystkim charakterystycznych rdzawych odchodów, które mogą plamić pościel lub materac. Ponadto w bardzo zapluskwionych pomieszczeniach unosi się mdła woń przypominająca kolendrę lub zapach zepsutych malin. 

Ugryzienie pluskwy – jak wygląda?  

Do ugryzień pluskwy domowej dochodzi w porze nocnej najczęściej w fazie głębokiego snu pomiędzy północą a 5 rano. Samo ukąszenie tego pasożyta nie jest zbyt bolesne, ponieważ do powstałej małej ranki wstrzykuje nam on specjalny enzym zawierający substancję przeciwbólową. Ugryzienia zazwyczaj pojawiają się na odsłoniętych podczas snu miejscach, a więc na rękach, nogach, plecach oraz w okolicy szyi i twarzy. Niestety są dość często mylone z ukąszeniami komarów, przez co są bagatelizowane.

Po pogryzieniu przez te insekty pojawiają się szybko zmiany skórne, początkowo w postaci czerwonych plamek o średnicy około 5 mm, które z czasem przekształcają się w płaskie bąble lub grudki o średnicy około 2-6 cm i są określane mianem pokrzywki grudkowej. Powstałym zmianom skórnym towarzyszy intensywny świąd, a czasem nawet obrzęk. Nie wolno tych miejsc rozdrapywać, ponieważ można w ten sposób zakazić bakteryjnie powstałą ranę, co może wywołać dalsze poważne problemy skórne.  

Przy częstych i licznych ugryzieniach niektórzy pacjenci mogą zmagać się z gorączką, pokrzywką czy trudnościami ze snem. 

Niektórzy badacze uważają, że pluskwy domowe mogą przenosić nawet około 40 patogenów, w tym nawet gronkowca, ale dotychczasowe badania naukowe i liczne obserwacje nie potwierdziły tych opinii.  

Pluskwy – leczenie ugryzienia 

Powstałe zmiany skórne powinny samoistnie ustąpić w ciągu 1-2 tygodni od momentu ugryzienia. Proces leczenia polega na miejscowym podaniu maści i kremów zawierających w swoim składzie glikokortykosteroidy, które pomagają zmniejszyć uporczywy świąd. Dodatkowo można zastosować leki przeciwhistaminowe, aby złagodzić powstałe objawy alergiczne. Ponadto w przypadku bakteryjnego zainfekowania skóry w wyniku rozdrapywania ran, lekarze zaordynują doustny antybiotyk. U bardzo niewielkiej grupy pacjentów, w wyniku licznych ugryzień, istnieje ryzyko wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego, wówczas w celu ratowania życia podawana jest im domięśniowo adrenalina. 

Domowe sposoby na pluskwy  

Pozbycie się tych insektów z mieszkania jest trudnym zadaniem, ponieważ bez pożywienia mogą wytrzymać nawet 2 miesiące, a dodatkowo mają bardzo dobrze ukryte gniazda, w których szybko się rozmnażają.  Istnieje kilka domowych sposobów na pluskwy, które pozwolą ograniczyć ich rozmnażanie.

Zaliczamy do nich: 

• regularne i częste pranie pościeli w temperaturze minimum 60°C, gdyż pluskwy są wrażliwe na działanie wysokiej i niskiej temperatury; 
• umieszczanie materaca w pokrowcu ochronnym, który również jest prany w wyższych temperaturach; 
• częste wietrzenie, zwłaszcza zimą i zmienianie pościeli; 
• oddzielne pranie odzieży, z której korzystamy podczas wyjazdów; 
• odkurzanie i mycie mieszkania przy użyciu myjki parowej; 
• stosowanie w mieszkaniu naturalnych aromatów goździków i kurkumy poprzez umieszczenie w różnych miejscach. 

Wszystkie te sposoby niestety całkowicie nie wytępią tych owadów. W tym celu najlepiej jest skorzystać z usług specjalisty, który przeprowadzi dezynsekcję przy pomocy odpowiednich preparatów na pluskwy.  

Aby zminimalizować ryzyko kolonizacji pluskwy, warto zadbać o odpowiednią profilaktykę, która oparta jest na: 

• częstym sprawdzaniu i odkurzaniu szpar oraz szczelin w podłodze czy przy ścianach, a także gniazdek elektrycznych, obrazów, dywanów; 
• dokładnym sprawdzaniu krzeseł, sofy czy innych mebli zlokalizowanych do 3 metrów od łóżka; 
• unikaniu pozostawiania na łóżku w hotelu czy schronisku otwartej walizki przez dłuższy czas; 
• praniu w wysokich temperaturach pościeli, jeśli w naszym domu nocowali goście; 
• pełnym uszczelnieniu mieszkania poprzez np. zamurowanie zbędnych szpar i szczelin w ścianach czy podłodze, dokładny montaż kontaktów i kabli, aby uniemożliwić przedostanie się pluskiew.

Przeczytaj również:
Wstrząs anafilaktyczny po ukąszeniu owada – co warto wiedzieć?