Rzeżączka. Jak ją leczyć?
Rzeżączka (łac. gonorrhea) jest jedną z najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową. Wywołuje ją bakteria – dwoinka rzeżączki. Schorzenie dotyczy zwykle cewki moczowej u kobiet i mężczyzn oraz szyjki macicy u kobiet. Jak przebiega leczenie?
Rzeżączka – co sprzyja jej występowaniu?
Czynniki ryzyka sprzyjające infekcji dwoinką rzeżączki to m.in.:
- wielu partnerów seksualnych,
- młody wiek,
- zażywanie substancji psychoaktywnych,
- przebyta rzeżączka.
Większe ryzyko zarażenia rzeżączką dotyczy także osób, które są przedstawicielami mniejszości etnicznych, nie są w związku małżeńskim oraz o niskich warunkach socjoekonomicznych.
Rzeżączka – objawy u kobiet
Objawy rzeżączki u kobiet mogą dotyczyć:
- szyjki macicy – jest najczęściej zajętą okolicą, jednak większości (70%) pacjentek nie dotykają objawy w jej obrębie. Ewentualne symptomy pojawiają się po ok. 10 dniach po kontakcie seksualnym z zarażoną osobą. Zaliczamy tutaj: obrzęk i zaczerwienienie tarczy szyjki macicy oraz śluzowo-ropną lub ropną wydzielinę. Niektóre pacjentki skarżą się na zaburzenia miesiączkowania (krwawienia między miesiączkami, obfite miesiączki);
- cewki moczowej – u kobiet zapalenie szyjki macicy bez towarzyszącego zapalenia cewki moczowej dotyczy około 90% pacjentek z rzeżączką. Jeśli zakażenie cewki moczowej już wystąpi, zazwyczaj towarzyszy mu zapalenie szyjki macicy. Rzeżączkowe zapalenie cewki moczowej zwykle nie daje żadnych objawów. Jeśli się ujawnia, to głównie poprzez częste (i czasami bolesne) parcie na mocz;
- odbytu – obok stosunku analnego z zakażoną osobą powodem rzeżączkowego zapalenia odbytu może być zakażenie wydzieliną spływającą z dróg rodnych. Mogą wystąpić następujące objawy: śluzowo-ropna wydzielina, krwawienie z odbytu, ból, uczucie pełności, zaparcia;
- gardła – rzeżączkowe zapalenie gardła zwykle wynika z kontaktów oralnych z narządami płciowymi osoby zakażonej. Największe ryzyko przeniesienia bakterii tą drogą dotyczy kobiet (ok. 30%). Jest wyższe od ryzyka występującego u mężczyzn odbywających kontakty hetero- i homoseksualne. Typowe objawy rzeżączkowego zapalenia gardła to ból i nalot na ścianie gardła.
Rzeżączka – objawy u mężczyzn
Do objawów zakażenia dwoinką rzeżączki u mężczyzn zaliczamy:
- zapalenie cewki moczowej – objawy pojawiają się 2-5 dni po kontakcie z zakażoną osobą. Wyciek z cewki moczowej jest bardziej ropny niż śluzowo-ropny. Charakterystyczny jest także objaw tzw. porannej kropli – rano pacjenci znajdują na żołędzi prącia kroplę ropnej wydzieliny. Objawy dyzuryczne, takie jak naglące parcie na mocz, mogą być dość mocno nasilone.
- zapalenie odbytu oraz zapalenie gardła – wywołują takie same objawy jak u kobiet.
Rzeżączka – leczenie
W leczeniu stosuje się antybiotyki z grupy cefalosporyn III generacji, chinolony, penicyliny. Ze względu na wysoką oporność dwoinki rzeżączki na leczenie antybiotykami o szerokim spektrum działania do leczenia wprowadza się dwa anybiotyki o węższym działaniu.
Rzeżączka jest powszechną chorobą i często nie wywołuje żadnych objawów. Może powodować poważne powikłania, takie jak stany zapalne narządów miednicy mniejszej, które są najczęstszą przyczyną niepłodności. W przypadku zachowania płodności u kobiet zakażonych mogą występować ciąże pozamaciczne i poronienia. Rzeżączka może prowadzić do wytworzenia ropni okołowątrobowych i wielu innych poważnych powikłań zapalnych.
W związku z tym tak istotne są regularne badania i stosowanie prezerwatyw, które są jedyną metodą antykoncepcji chroniącą jednocześnie przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Przeczytaj również:
Chlamydioza – objawy, diagnostyka, leczenie
- Epidemiology and pathogenesis of Neisseria gonorrhoeae infection. Retrieved March 14, 2021, from: https://tinyurl.com/c3pwu3f3.
- Clinical manifestations and diagnosis of Neisseria gonorrhoeae infection in adults and adolescents. Retrieved March 14, 2021, from: https://tinyurl.com/pky7hnbk.
- https://www.ecdc.europa.eu/en/gonorrhoea.
- Jabłońska S., Majewski S., Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.
- Nowicki J. R., Majewski S., Dermatologia i choroby przenoszone drogą płciową, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.