Zadbaj o sen! Doksylamina w leczeniu bezsenności
Bezsenność dotyka nawet 50% z nas. Nieefektywny sen, wybudzanie w nocy, trudności z zasypianiem... Te objawy są Ci znajome? Aby poprawić jakość snu, możesz zastosować m.in. leki zawierające doksylaminę. Jak stosować tę substancję?
Czym jest doksylamina?
Doksylamina to lek przeciwhistaminowy pierwszej generacji. Zaliczamy ją do grupy pochodnych aminoetanolu. Doksylamina blokuje receptory H1. Dzięki tym właściwościom działa nasennie i uspokajająco. Związek ten wykazuje także działanie antycholinergiczne, przeciwwymiotne i miejscowo znieczulające. Doksylaminę po podaniu doustnym wchłaniamy głównie w jelicie czczym. Badacze zaobserwowali, że doksylamina osiąga wyższe stężenie maksymalne u kobiet. Na siłę działania tej substancji może także mieć wpływ wiek pacjenta.
Doksylamina – jak wpływa na sen?
Doksylamina przenika przez barierę krew-mózg. Działa centralnie na receptory H1, dzięki czemu wykazuje właściwości uspokajające. Doksylamina wywołuje także efekt nasenny. Dzięki temu zaśniesz szybciej, a sen będzie głębszy i dłuższy. Pacjenci stosujący doksylaminę twierdzą, że rzadziej wybudzają się w nocy, ich sen jest bardziej efektywny i są bardziej wypoczęci.
Jak stosować doksylaminę?
Doksylaminę możemy stosować:
- w krótkotrwałym leczeniu bezsenności,
- w przypadku trudności z zasypianiem,
- przy częstym wybudzaniu w nocy i wczesnym wstawaniu.
Leki zawierające doksylaminę mogą stosować wyłącznie osoby dorosłe.
Początkowa zalecana dawka to 12,5 mg. Przyjmujemy ją na 30 minut przed pójściem spać. Możemy zwiększyć dawkę do 25 mg, jeśli dawka początkowa nie przyniosła pożądanego efektu nasennego. Jeśli odczuwasz senność w ciągu dnia po przyjęciu leku, wydłuż czas między przyjęciem leku a położeniem się spać. Przyjmij lek o takiej godzinie, aby zapewnić 8-godzinny odstęp między przyjęciem leku a wstaniem. Doksylamina osiąga szczyt działania po około 2-3 godzinach.
Leczenie doksylaminą powinno być krótkotrwałe. Nie przyjmuj jej dłużej niż 7 dni bez konsultacji z lekarzem.
Doksylamina a hydroksyzyna i zolpidem
Hydroksyzyna, podobnie jak doksylamina, jest lekiem przeciwhistaminowym pierwszej generacji. Lek ten ma jednak inne wskazania do stosowania:
- leczenie lęku,
- objawowe leczenie świądu,
- premedykacja przed zabiegami chirurgicznymi.
Stosowanie hydroksyzyny może również pozytywnie wpłynąć na sen. Badania udowadniają, że wydłuża ona czas snu i redukuje ilość przebudzeń w nocy.
Biorąc pod uwagę te dwie substancje, to doksylamina jest rekomendowanym lekiem w leczeniu bezsenności.
Badacze porównywali także skuteczność doksylaminy i zolpidemu. Zolpidem od dawna jest stosowany w objawowym leczeniu bezsenności. Badanie udowodniło, że doksylamina wykazuje podobny poziom skuteczności w leczeniu bezsenności do zolpidemu. Badanie było prowadzone przez 15 dni. Po tym czasie u pacjentów nie zaobserwowano zespołu odstawienia.
Doksylamina – przeciwwskazania
Doksylaminy nie możesz stosować w przypadku:
- uczulenia na tę substancję lub składnik preparatu,
- nadwrażliwości na inne leki przeciwhistaminowe,
- astmy, przewlekłego zapalenia oskrzeli, rozedmy płuc,
- jaskry,
- rozrostu gruczołu krokowego,
- zwężenia przewodu pokarmowego wywołanego wrzodem trawiennym,
- zwężenia odźwiernikowo-dwunastniczego,
- zwężenia ujścia pęcherza moczowego,
- ciężkich zaburzeń wątroby i nerek,
- karmienia piersią.
Doksylamina – interakcje
Doksylaminy nie możesz przyjmować łącznie z inhibitorami monoaminooksydazy (IMAO) stosowanymi np. w terapii depresji i choroby Parkinsona. Do tej grupy leków zaliczamy m.in. następujące substancje:
- moklobemid,
- linezolid,
- rasagilina,
- selegilina,
- izokarboksazyd,
- prokarbazyna.
Między odstawieniem tych leków a rozpoczęciem kuracji doksylaminą zachowaj 14-dniowy odstęp.
Dodatkowo nie łącz doksylaminy z silnymi inhibitorami izoenzymu CYP450. Może to zwiększyć stężenie doksylaminy we krwi i spowodować działania niepożądane. Do tych leków zaliczamy:
- leki z grupy SSRI – fluoksetynę, fluwoksaminę, paroksetynę,
- antybiotyki makrolidowe – erytromycynę, klarytromycynę, telitromycynę,
- leki antyarytmiczne – amiodaron,
- leki przeciwgrzybicze z grupy azoli – flukonazol, ketokonazol, itrakonazol, worykonazol,
- leki przeciwwirusowe z grupy inhibitorów proteazy – idynawir, rytonawir, telaprewir,
- terbinafinę,
- nefazodon,
- chinidynę,
- bupropion,
- gemfibrozyl.
Doksylamina a ciąża
Stosowanie doksylaminy w ciąży nie jest wskazane.
Na przestrzeni lat badacze sprawdzali doksylaminę pod kątem potencjalnej teratogenności. Wiemy na pewno, że doksylamina ma zdolność przechodzenia przez łożysko. Badania nie wykazały jednoznacznie szkodliwego wpływu na płód, ale nie możemy go wykluczać.
Doksylamina w wyższej dawce nie powinna być przyjmowana jako lek nasenny przez kobiety w ciąży. Wyjątkiem jest wyraźna rekomendacja lekarza, opierająca się na pozytywnej ocenie stosunku korzyści do ryzyka. Dopuszcza się natomiast stosowanie tej substancji w niższej dawce w połączeniu z witaminą B6 w przypadku nudności i wymiotów u kobiet w ciąży. Lek jest jednak dostępny wyłącznie na receptę.
Doksylamina – skutki uboczne
Doksylamina przyjmowana w zalecanych dawkach jest uznawana za substancję bezpieczną. W trakcie jej stosowania mogą pojawić się działania niepożądane, które zazwyczaj są przemijające i łagodne. Najczęstszym skutkiem ubocznym jest poranna senność. Możesz ją odczuwać po wieczornym przyjęciu leku. Zazwyczaj nie jest ona zbyt nasilona i nie wpływa negatywnie na codzienne funkcjonowanie. Pozostałe działania niepożądane są związane z przeciwhistaminowym i przeciwcholinergicznym działaniem doksylaminy. Możesz odczuwać:
- suchość w ustach,
- ataksję (trudności w płynnym i dokładnym wykonywaniu ruchów),
- bóle i zawroty głowy,
- zaburzenia koordynacji ruchowej,
- niewyraźne widzenie,
- zatrzymanie moczu,
- zaparcia,
- zaburzenia pamięci,
- trudności z koncentracją,
- nasilone wydzielanie oskrzelowe.
Sporadycznie mogą wystąpić także bóle brzucha, biegunki i kołatanie serca.
Podczas stosowania doksylaminy pamiętaj, że może ona upośledzać zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługi maszyn.
Czy doksylamina uzależnia?
Według dostępnych danych doksylamina nie wykazuje działania uzależniającego. Długotrwałe stosowanie tej substancji może jednak prowadzić do wystąpienia efektu odstawienia.
Nie stosuj doksylaminy dłużej niż przez kilka dni.
Doksylamina bez recepty – czy jest dostępna?
W aptekach są dostępne leki bez recepty zawierające doksylaminę w formie tabletek (Noctis Noc, Dorminox). Zawierają one 12,5 mg substancji czynnej, czyli najniższą zalecaną dawkę.
Przed zastosowaniem leku skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą ze względu na interakcje i przeciwwskazania, które wywołuje doksylamina.
Przeczytaj również:
Sposoby na bezsenność
- Dr n. med. Krysta K., Miejsce doksylaminy w leczeniu bezsenności sporadycznej, Świat Medycyny i Farmacji, 2019.
- Krzystanek M., Białek A., Pałasz A., Skowronek R., Doksylamina w leczeniu zaburzeń snu i lęku, Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 2016, 32 (1).
- Charakterystyka produktu leczniczego Noctis.
- Charakterystyka produktu leczniczego Dorminox.
- Charakterystyka produktu leczniczego Hydroxyzinum VP.