Benzodiazepiny. Właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania
Benzodiazepiny to grupa leków o właściwościach m.in. przeciwlękowych, uspokajających i nasennych. Jakie mogą być skutki uboczne stosowania benzodiazepin? Czy można się od nich uzależnić?
Właściwości benzodiazepin
Benzodiazepiny należą do grupy leków psychotropowych. Są dostępne w formie doustnej, doodbytniczej, dożylnej i domięśniowej, zależnie od konkretnego wskazania terapeutycznego. Dobrze wchłaniają się z przewodu pokarmowego. Należą do substancji rozpuszczalnych w tłuszczach, co zapewnia im szybkie przenikanie do struktur ośrodkowego układu nerwowego (OUN), a więc błyskawiczne działanie.
Benzodiazepiny wykazują działanie:
- nasenne,
- uspokajające,
- przeciwdrgawkowe,
- przeciwlękowe,
- miorelaksacyjne (redukujące napięcie mięśni).
Benzodiazepiny dzielą się ze względu na długość działania:
- krótko działające (5-8 godzin): britizolam, loprazolam, triazolam;
- średnio długo działające (5-30 godzin): alprazolam, bromazepam, nitrazepam, oksazepam, temazepam;
- długo działające (do 60 godzin): diazepam, ketazolam, klobazam, oksazolam.
Zastosowanie benzodiazepin
Benzodiazepiny stosowane są w leczeniu zaburzeń lękowych i bezsenności, zwłaszcza związanej ze stanami lękowymi. Ich szybkie działanie sprawia, że nadają się do przerywania napadów lęku panicznego. Benzodiazepiny są również jednymi z podstawowych leków stosowanych w napadach drgawkowych. Podaje się je w leczeniu alkoholowego zespołu odstawiennego i jego zaawansowanej postaci (delirium tremens). W anestezjologii służą do premedykacji, czyli przygotowania pacjenta do znieczulenia ogólnego.
Czy można uzależnić się od benzodiazepin?
Przyjmowanie benzodiazepin wiąże się z ryzykiem rozwoju uzależnienia.
Szczególnie narażone są osoby z historią uzależnienia od alkoholu oraz stosujące wysokie dawki benzodiazepin.
Na rozwój uzależnienia może wpływać tolerancja, która polega na konieczności stopniowego zwiększania dawki substancji w celu osiągnięcia tego samego efektu terapeutycznego. Jeśli stosujesz benzodiazepiny, przestrzegaj schematu dawkowania ustalonego przez lekarza i bądź pod jego stałą kontrolą.
Benzodiazepiny – skutki uboczne
W czasie stosowania benzodiazepin może wystąpić czasowa utrata pamięci. Jest to korzystne w kontekście zastosowania w anestezjologii. Jeśli chcesz uniknąć tej konsekwencji, po przyjęciu dawki preparatu zapewnij sobie około 7-8 godzin nieprzerwanego snu. Kolejny działaniem niepożądanym związanym raczej z gwałtownym odstawieniem leku po długim okresie stosowania jest zespół odstawienny. Przebiega on z pobudzeniem, lękiem i bezsennością.
U osób w podeszłym wieku i u dzieci po podaniu benzodiazepin wystąpić może paradoksalna reakcja, polegająca na pobudzeniu, nerwowości i nadmiernej aktywności.
Benzodiazepiny – przeciwwskazania
Benzodiazepin nie łącz z innymi lekami działającymi na ośrodkowy układ nerwowy, o ile lekarz nie zalecił inaczej. Wzajemnie mogą one wzmagać swoje działanie. Leków tych nie można łączyć z alkoholem.
Benzodiazepiny to cenne leki o szerokim zastosowaniu. Jednak ich przyjmowanie wymaga ostrożności i zawsze musi wynikać z bezpośredniego zalecenia lekarza. Symptomy choroby mogą mieć różne podłoże, dlatego mogą wymagać odmiennego leczenia.
Przeczytaj również:
Leki nootropowe (nootropy) – jak wpływają na pracę mózgu?
Cenne informacje
podobne działanie mają ponoć korzenie Kava Kava (wiązanie GABA, spokój, rozluźnienie mięśni, wyciszenie, satysfakcja), a jednocześnie nie ma niebezpieczeństw ubocznych/odstawiennych. Działa tu “odwrotna tolerancja” – że nie trzeba większych porcji (kavę się akurat pije jak wyciąg), tylko coraz mniejsze? Kava jest dopuszczalna od 2018 w Polsce