Ćwiczysz siłowo? Sprawdź, jakie badania wykonać
Podstawą budowania sylwetki są trening siłowy i dieta oraz ewentualna suplementacja niezbędnych do budowania masy mięśniowej składników. Medycyna sportu, która skupia się na wszystkich procesach zachodzących w organizmie pod wpływem aktywności fizycznej, obejmuje również badania diagnostyczne krwi, moczu i nasienia. To dzięki wykonywaniu badań można monitorować pracę nerek podczas zwiększonej podaży białka, obserwować zmiany hormonalne czy wykluczyć niepłodność posterydową. Jakie badania warto wykonywać?
Czy mięśnie buduje się „w kuchni”? Tak, ale…
Podczas budowania masy mięśniowej najważniejszym aspektem jest odpowiednia podaż makro- i mikroskładników. Wiele osób uważa, że „mięśnie buduje się w kuchni”, natomiast trening służy do ich aktywacji i pobudzenia. Ponieważ zmodyfikowana dieta dostarcza organizmowi dużo większe niż normalnie ilości białka, ważne jest kontrolowanie pracy nerek.
W celu uzupełnienia niedoborów składników mineralnych i elektrolitów (odpowiedzialnych za prawidłowe przewodzenie impulsów nerwowych oraz pracę serca) możesz stosować dobrej jakości suplementy diety. Dieta wzbogacona m.in. o aminokwasy BCAA czy witaminy zawarte w suplementach pokrywa zapotrzebowanie organizmu na wzmożone procesy anaboliczne. Przy redukcji tkanki tłuszczowej sprawdzą się również naturalne termogeniki, na przykład zielona herbata, kofeina czy kapsaicyna znajdująca się w ekstraktach roślinnych.
Jakie badania są zalecane dla trenujących siłowo?
Badania diagnostyczne powinny pozwolić na wykluczenie chorób oraz ogólną ocenę homeostazy (równowagi organizmu). W związku ze specyfiką treningów siłowych najważniejszymi badaniami są:
Morfologia, czyli podstawowe badanie krwi
Pozwala określić m.in. ilość erytrocytów (RBC), czyli czerwonych krwinek transportujących tlen do tkanek. Poziom RBC poniżej normy może świadczyć o anemii, która nie jest, jak się powszechnie uważa, wynikiem „niedojadania”, lecz może być wywołana przez niedobory kwasu foliowego, witaminy B12 czy żelaza.
Badania hormonów
- TSH
- testosteron
- kortyzol
- LH, FSH, estradiol
Ocena gospodarki tłuszczowej i poziomu cukru
- lipidogram (CHOL,LDL,HDL,TG)
- glukoza na czczo
Badanie witamin, mikroelementów i elektrolitów
- elektrolity (Na, K, Cl)
- magnez (Mg)
- witamina D3
Badanie narządów – nerki, wątroba, jelita
- próby wątrobowe (ALT,AST,GGTP,ALP,BIL TOTAL)
- kreatynina
- albumina w moczu (białko w moczu)
- białko CRP
- krew w kale
Każdy wynik, który odbiega od normy skonsultuj z odpowiednim specjalistą.
Badanie tarczycy pod kątem niedoczynności tarczycy
Hormon tyreotropowy (TSH), produkowany przez przysadkę mózgową, reguluje działanie tarczycy. Badanie TSH powinno się wykonać jako test przesiewowy w celu wykluczenia zaburzeń funkcjonowania tarczycy. Głównie chodzi o niedoczynność, która jest częstym schorzeniem zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. W przypadku niedoczynności tarczycy poziom TSH jest powyżej normy. Wynikający z wysokiego TSH niedobór hormonów tarczycy – fT3 oraz fT4 spowalnia pracę metabolizmu (spowolnienie tempa przemiany materii) oraz wpływa niekorzystnie na wiele innych narządów. Działanie tarczycy ma wpływ między innymi na pracę układu krążenia, prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego oraz pokarmowego. Zachwianie równowagi hormonalnej jest również źródłem kłopotów natury psychicznej – apatia, drażliwość, depresja i długotrwale obniżony nastrój mogą być spowodowane zmianami w tarczycy.
Badanie wątroby i nerek
Każda dodatkowa porcja suplementu, odżywki białkowej czy witamin w tabletkach, poza składnikami aktywnymi zawiera również szereg związków chemicznych, które muszą zostać zneutralizowane przez wątrobę lub wydalone przez nerki wraz z moczem. Również większe ilości spożywanego białka oraz związany z tym rozkład aminokwasów wymagają usuwania dużych ilości toksycznego amoniaku.
Nerki są drugim po wątrobie narządem, który trzeba systematycznie kontrolować. Ponieważ duże ilości białek zawartych w diecie mogą prowadzić do uszkodzenia bariery filtracyjnej w nerkach, warto wykonywać badanie albuminy w moczu. Obecność zbyt dużej ilości albuminy w moczu świadczy o dysfunkcji nerek, która może prowadzić do zaburzeń gospodarki elektrolitowej, powstawania nadciśnienia tętniczego czy obrzęków związanych z gromadzeniem się wody w organizmie.
Badanie poziomu testosteronu i kortyzolu pod kątem przetrenowania
Wysiłek fizyczny powoduje, że w organizmie naturalnie zaczyna się syntetyzować testosteron, odpowiedzialny za procesy anaboliczne, czyli wzrostu i budowania. Natomiast brak czasu na regenerację i tzw. przetrenowanie powoduje wejście organizmu w stan katabolizmu i podniesienie poziomu kortyzolu we krwi.
Pamiętaj, aby przed rozpoczęciem treningów siłowych, jak i w ich trakcie monitorować stan organizmu. Wykonanie badań krwi, moczu i nasienia pozwala ocenić wydolność i prawidłowe funkcjonowanie gospodarki hormonalnej i narządów.
Przeczytaj również:
Badanie nasienia – 6 rzeczy, które trzeba wiedzieć!