Czym grozi seks bez zabezpieczenia?

Choroby przenoszone drogą płciową

Choroby weneryczne należą do najczęściej występujących chorób zakaźnych. Ich objawy są częściej widoczne u mężczyzn. U kobiet natomiast, ze względu na budowę anatomiczną, choroby te przebiegają przeważnie bezobjawowo, bądź ich symptomy są niespecyficzne. Większość chorób jest szczególnie niebezpieczna i w skrajnych przypadkach może prowadzić np. do niepłodności u kobiet czy niedrożności jajowodów.

U osób z  grupy wiekowej między 15 a 24 rokiem życia choroby przenoszone drogą płciową występują najczęściej. Dotyczy to także osób w stanie wolnym czy żyjących w dużych aglomeracjach miejskich.

Na częstość występowania chorób wenerycznych wpływa styl życia oraz aktywność seksualna. Zachorowalność wzrasta również u osób:

• niestosujących prezerwatyw,
• nadużywających alkoholu,
• zażywających narkotyki,
• często zmieniających partnerów seksualnych,
• uprawiających seks z przypadkowymi osobami,
• korzystających z / lub świadczących usługi seksualne,
• praktykujących nowe techniki seksualne.

Pamiętaj! Choroby weneryczne mogą być wywoływane przez ponad 40 drobnoustrojów, zaliczanych do:

• bakterii,
• wirusów,
• pierwotniaków,
• grzybów,
• pasożytów.

Poza chorobami dotykającymi układ rozrodczy, drogą płciową mogą być przenoszone również groźne wirusy, np. HIV czy WZW typu A, B, C i D.

Jakie choroby weneryczne występują najczęściej?

Kiła

Kiła (łac. Syphylis) wywoływana jest przez bakterię – krętka bladego. Może być przenoszona w wyniku stosunku oralnego, analnego lub pochwowego, a nawet przez pocałunek z osobą mającą zmiany kiłowe w gardle. Krętki po wniknięciu do organizmu namnażają się i rozsiewają się przez krew i limfę. Zakażenie prowadzi do choroby ogólnoustrojowej, a nieleczona kiła może prowadzić do:

• uszkodzenia układu nerwowego,
• niewydolności układu krążenia,
• uszkodzenia układu kostnego,
• utraty wzroku,
• w skrajnych przypadkach nawet śmierci.

Uwaga! Zakażenie kiłą jest także możliwe poprzez łożysko łączące matkę z dzieckiem. Dochodzi wówczas do wewnątrzmacicznego zakażenia płodu zainfekowaną krwią matki.

Kiła dzieli się na:

• wczesną (trwającą do 2 lat po zakażeniu),
• późną (po 2 latach zakażenia).

Kiła wczesna może być I- lub II-rzędowa. W kile I-rzędowej objawem choroby jest pojedyncze, płytkie, niebolesne owrzodzenie o twardej podstawie. Występuje ono w okolicy anogenitalnej. W kile II-rzędowej może występować wysypka śluzowo-skórna lub powiększenie węzłów chłonnych. Często towarzyszą temu objawy ogólne:

• ból gardła,
• złe samopoczucie,
• bóle głowy,
• podrażnienie opon mózgowych.

Rzeżączka

Rzeżączka (łac. Gonorrhoea) przenoszona jest drogą płciową przez bakterię – dwoinkę rzeżączki. Objawy rzeżączki charakterystyczne dla mężczyzn to:

• zapalenie przedniego odcinka cewki moczowej, o czym świadczy ropny wyciek z cewki,
• ból w cewce nasilający się podczas oddawania moczu,
• zapalenie żołędzi
• tkliwość najądrzy.

Zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn kiła może mieć przebieg bezobjawowy. U kobiet taki charakter choroby obserwuje się w ponad 50% przypadków. Rzadziej występują u kobiet:

• zapalenie szyjki macicy, objawiające się ropnymi upławami,
• ból podbrzusza,
• pieczenie pochwy,
• bolesne oddawaniem moczu.

Uwaga! Do zakażenia kiłą może także dojść podczas porodu drogami naturalnymi. Chora matka przekazuje noworodkowi bakterie, które prowadzą do trwałego uszkodzenia narządu wzroku dziecka. Rzeżączka obejmuje również inne obszary poza narządami płciowymi, np. odbytnicę, gardło czy spojówki (u niemowląt). Bakterie mogą być rozsiewane przez krew – mówimy wtedy o rzeżączkowym zakażeniu rozsianym.

Chlamydioza

Chlamydioza jest także chorobą bakteryjną, przenoszoną przez Chlamydia trachomatis. To najczęstsza przyczyna nierzeżączkowego zapalenia cewki moczowej u mężczyzn. U kobiet zaś, może prowadzić do poważnych powikłań, w tym zapalenia narządów miednicy mniejszej czy niepłodności. 

Do typowych objawów chlamydii u mężczyzn należą:

• wyciek z cewki moczowej (ropny, śluzowy, śluzowo-ropny, wodnisty),
• pieczenie i ból podczas oddawania moczu w okolicach cewki moczowej,
• świąd,
• zaczerwienienie zewnętrznego ujścia cewki moczowej.

Uwaga! Chlamydia może mieć przebieg bezobjawowy!

U kobiet najczęściej dochodzi do bezobjawowego zapalenia szyjki macicy. W przypadkach objawowych obserwuje się:

• śluzowo-ropną wydzielinę w ujściu szyjki macicy,
• plamienia,
• krwawienia międzymiesiączkowe.

Innym skutkiem zakażenia chlamydią u kobiet jest zapalenie cewki moczowej. Obok charakteru bezobjawowego mogą wystąpić:

• ból i pieczenie w okolicach cewki,
• częste oddawanie moczu.

Podobnie jak w przypadku rzeżączki, chlamydioza może obejmować odbyt oraz gardło.

Opryszczka narządów płciowych

Opryszczka narządów płciowych jest chorobą wywoływaną głównie przez wirus Herpes typu 2 (HSV-2), a także wirus HSV-1, który najczęściej prowadzi do powstania opryszczki na ustach. Wirus przenosi się podczas stosunku płciowego, również drogą analną i oralną. Początkowo wnika do skóry wywołując objawy pierwotne, wśród których znajdują się charakterystyczne zmiany skórne:

• zaczerwienienie,
• wykwity w postaci pęcherzyków,
• strupy.

Zmianom towarzyszy swędzenie, pieczenie skóry. U kobiet obszarem zainfekowanym są:

• wargi sromowe,
• ściany pochwy i macicy
• okolice odbytu.

U mężczyzn zaś opryszczka obejmuje:

• napletek,
• żołądź,
• skórę prącia
• okolice odbytu.

Uwaga! Kontakty analne z zakażonym mogą prowadzić do zapalenia błony śluzowej kanału odbytnicy, a oralne do opryszczkowego zapalenia gardła. 

Zmianom skórnym mogą także towarzyszyć objawy ogólne, takie jak:

• bóle mięśni i stawów,
• gorączka,
• powiększenie węzłów chłonnych.

Należy pamiętać, że u kobiet ciężarnych ten typ wirusa jest szczególnie niebezpieczny. Może on prowadzić do:

• przedwczesnego porodu,
• nieprawidłowego rozwoju płodu,
• zapalenia opon mózgowych (w skrajnych przypadkach).

W sytuacji możliwości wystąpienia zapalenie opon mózgowych u noworodka rozważa się cesarskie cięcie, które może ograniczyć takie ryzyko.

Innymi chorobami wywołanymi przez wirusy przenoszone drogą płciową są:

• AIDS,
• WZW A, B, C, D,
• kłykciny kończyste.

Zakażenie pierwotniakami może natomiast skutkować rozwojem rzęsistkowicy (spowodowanej przez rzęsistek pochwowy).

Grzyby drożdżopodobne z gatunku Candida Albicans są odpowiedzialne za grzybicę pochwy (kandydozę, drożdżycę). Rozwojowi kandydozy pochwy sprzyja:

• nieprawidłowa higiena,
• noszenie bielizny ze sztucznych włókien,
• miesiączka,
• ciąża,
• niektóre choroby.

Do zakażenia drożdżycą dochodzi podczas kontaktu seksualnego z zakażonym partnerem. U kobiet objawia się to:

• świądem,
• pieczeniem w okolicy warg sromowych,
• charakterystycznymi upławami (białawe lub żółtawe o konsystencji twarożku),
• bólem podczas oddawania moczu
• bólem podczas stosunku.

U mężczyzn kandydoza przebiega najczęściej bezobjawowo. Rzadko pojawiają się:

• czerwone plamki na żołędzi,
• pęcherzyki na żołędzi,
• zaczerwienienie,
• świąd.

Uwaga! Poza wyżej wymienionymi chorobami, podczas kontaktów seksualnych możemy nabawić się również świerzbu czy wszawicy łonowej. Jak widać, nieodpowiedzialne współżycie seksualne niesie za sobą wiele poważnych konsekwencji. Aby uniknąć większości z wyżej wymienionych chorób, należy rozsądnie dobierać potencjalnych partnerów seksualnych oraz zadbać o odpowiednie zabezpieczenie. Należy podkreślić, że prezerwatywa jest w stanie ograniczyć możliwość zakażenia większością chorób wenerycznych.