Fenoterol – działanie, przeciwwskazania, skutki uboczne

Fenoterol – działanie 

Przyjęcie fenoterolu ma na celu przerwanie skurczu oskrzeli. Dodatkowo pobudza on aktywność ruchową rzęsek w drogach oddechowych, usprawniając tym samym usuwanie śluzu. Fenoterol hamuje także wydzielanie mediatorów stanu zapalnego, które są jednym z powodów napadu astmy. Jest lekiem pierwszego rzutu w leczeniu ostrego skurczu oskrzeli, podawanym doraźnie. Rozszerzenie oskrzeli następuje w ciągu kilku minut po podaniu leku i utrzymuje się średnio 3-5 godzin. Preferowaną drogą podaży fenoterolu jest droga wziewna. Takie podanie leku zapobiega wywołaniu przez niego działań niepożądanych, tj. tachykardii, drżenia, wzrostu ciśnienia krwi, zaburzeń rytmu serca.

Fenoterol – wskazania do stosowania 

Wskazania do stosowania fenoterolu (drogą wziewną) to: 

• przerywanie i zapobieganie ostrym napadom astmy oskrzelowej, 
• duszności towarzyszące przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP), przewlekłemu zapaleniu oskrzeli 
• zapobieganie napadom astmy wysiłkowej. 

Lek ten należy stosować jedynie doraźnie, nie zaś jako terapię przewlekłą.  

Fenoterol w ciąży 

Fenoterol, jako lek należący do β2–sympatykomimetyków, oddziałuje także na receptory znajdujące się w mięśniach gładkich macicy. Jego działanie opiera się na zmniejszeniu napięcia mięśni oraz hamowaniu ich skurczów. Podawany jest dożylnie podczas występujących skurczów macicy, co ma zapobiec przedwczesnemu porodowi.  

W trakcie trwania ciąży fenoterol powinien być podawany jedynie w celach położniczych. Wskazaniami do jego stosowania są wówczas:  

• ryzyko poronienia od 16 tygodnia ciąży, 
• ryzyko przedwczesnego porodu od 37 do 38 tygodnia ciąży, 
• przygotowanie do cięcia cesarskiego, 
• zabiegi położnicze. 

Fenoterol – wpływ na płód 

Fenoterol może być stosowany u kobiet ciężarnych do 24 tygodnia ciąży, kiedy korzyści z podania leku przewyższają ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Fenoterol przenika do płodu i może osiągać 40-60% stężenia, które występuje we krwi matki. Stosowanie go podczas kamienia piersią jest niezalecane ze względu na brak wystarczających badań.  

Fenoterol – przeciwwskazania 

Przeciwwskazaniami do stosowania fenoterolu (drogą wziewną) są: 

• nadwrażliwość na substancję czynną, 
• tachyarytmia,  
• kardiomiopatia przerostowa, 
• jaskra (podanie doustne).  

Szczególną ostrożność należy zachować w: 

• nadczynności tarczycy,  
• niekontrolowanej cukrzycy,  
• chorobach serca i naczyń (stopień ciężki), 
• po świeżym zawale serca,  

Wówczas lekarz musi ocenić korzyści płynące z zastosowania leku w stosunku do ryzyka wystąpienia działań niepożądanych.  

Fenoterol podany dożylnie może powodować wiele niebezpiecznych działań niepożądanych, dlatego też podaje się go pod ścisłym nadzorem lekarskim.  

Fenoterol – działania niepożądane 

Do działań niepożądanych po podaniu fenoterolu należą:  

• drżenie,  
• kaszel,  
• zaburzenia rytmu serca,  
• nudności,  
• wymioty,  

• świąd,  
• pobudzenie,  
• obniżenie rozkurczowego ciśnienia krwi i podwyższenie ciśnienia skurczowego, 
• kołatanie serca,  
• tachykardia,  

• nerwowość.  

Fenoterol – interakcje z lekami 

Fenoterol jako substancja lecznicza wchodzi w szereg interakcji. Jego jednoczesne podawanie z kortykosteroidami czy lekami moczopędnymi może prowadzić do spadku stężenia potasu we krwi. Inhibitory MAO, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne mogą nasilać działanie fenoterolu. Fenoterol nie powinien być podawany również z lekami zawierającymi w swym składzie wapń oraz witaminę D.