Jak zostać Honorowym Dawcą Krwi?
Według danych z Regionalnych Centrów Krwiodawstwa w całej Polsce wciąż brakuje określonych grup krwi. Jak możemy zmienić ten stan? Wystarczy odpowiedni wiek, waga i brak przeciwwskazań zdrowotnych, aby zostać Honorowym Dawcą Krwi. Pamiętaj, że Twoja krew może uratować komuś życie. O czym warto wiedzieć?
Kto może oddać krew?
Krew mogą oddawać wyłącznie zdrowe, pełnoletnie osoby, które nie przekroczyły 60. roku życia. Jeśli chcesz oddać krew, musisz ważyć powyżej 50 kg. Nie mogą również występować u Ciebie czasowe i stałe przeciwwskazania do oddawania krwi.
Przeciwwskazania do oddawania krwi
Są sytuacje, gdy przez jakiś czas lub na stałe nie możesz oddać krwi.
Czasowe przeciwwskazania do oddawania krwi
Przeciwwskazanie | Czas dyskwalifikacji |
zabiegi dentystyczne | doba po leczeniu zęba, jego wypełnieniu oraz po wizycie u higienistki stomatologicznej tydzień po leczeniu kanałowym i wyrwaniu zęba |
miesiączka | w trakcie miesiączki i 3 dni po jej zakończeniu |
grypa, infekcje grypopodobne, gorączka powyżej 38°C | 2 tygodnie od zakończenia przyjmowania antybiotyku |
pobyt w krajach, w których istnieje możliwość zakażenia wirusem Zachodniego Nilu | 28 dni |
szczepienia | od 48 godzin do 3 miesięcy (w zależności od rodzaju szczepionki) |
tatuaż, kolczykowanie | 4 miesiące |
zabieg operacyjny, badanie endoskopowe, gastroskopia, endoskopia, artroskopia | 6 miesięcy |
ciąża i okres karmienia piersią | przez cały okres ciąży i 6 miesięcy po porodzie lub po zakończeniu ciąży |
wyjście z zakładu karnego, domu poprawczego, aresztu | 6 miesięcy |
bliski kontakt z chorym na WZW typu B (zwłaszcza w warunkach domowych) | 6 miesięcy |
pobyt w krajach o wysokiej zachorowalności na AIDS (np. Afryka Środkowa i Zachodnia, Tajlandia) | 6 miesięcy od powrotu |
przetoczenie krwi i jej składników | 6 miesięcy |
pobyt w krajach, w których istnieje ryzyko zarażenia malarią | rok od powrotu |
odczulanie w alergii | cały okres odczulania |
stosowanie niektórych leków | w zależności od rodzaju leku i schorzenia |
Stałe przeciwwskazania do oddawania krwi
- Przebycie choroby zakaźnej:
- żółtaczka zakaźna (WZW B, WZW C), a także przebycie w przeszłości żółtaczki o niejasnej przyczynie, HTLV,
- malaria, babeszjoza, leiszmanioza, gorączka Chagasa (Trypanosoma cruzi), ozena, promienica, tularemia, Kala Azar (leiszmanioza trzewna), przewlekła postać gorączki Q, kiła,
- gąbczaste zwyrodnienie mózgu – TSE (np. Choroba Creutzfelda-Jakoba).
- Choroby doraźne:
- układów: krążenia, nerwowego, pokarmowego, oddechowego, moczowo-płciowego i nerek, immunologicznego, endokrynnego,
- krwi i układu krwiotwórczego, skóry, układowe (np. kolagenoza),
- nowotwory złośliwe.
- Choroby alkoholowe oraz uzależnienia od leków.
- Nosicielstwo wirusa HIV oraz AIDS.
- Przeszczepy rogówki, opony twardej, leczenie preparatami uzyskanymi z ludzkich przysadek (hormonem wzrostu), leczenie bezpłodności w latach 1965-1985 zastrzykami hormonów.
- Przebywanie w okresie od 01.01.1980 r. do 31.12.1996 r. przez 6 miesięcy lub dłużej w Wielkiej Brytanii, Francji, Irlandii; transfuzje krwi lub jej składników wykonane na terenie Wielkiej Brytanii, Francji, Irlandii po 01.01.1980 roku.
- Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane przyjmowaniem substancji psychotropowych.
- Stosowanie domięśniowo lub dożylnie leków, które nie zostały przepisane przez lekarza.
Nie oddawaj krwi w przypadku narażenia na zakażenie groźnymi czynnikami zakaźnymi!
Jak się przygotować do oddawania krwi?
W dniu oddania krwi:
- Zjedz lekki, niskotłuszczowy posiłek.
- Wypij ok. litr wody.
- Zabierz dowód osobisty lub inny dokument ze zdjęciem i numerem PESEL.
- Udaj się do punktu krwiodawstwa.
Jak przebiega proces oddawania krwi?
- Jednorazowo możesz oddać 450 ml krwi (takie jednorazowe oddanie nazywamy donacją).
- Oddanie krwi zajmuje od 7 do 10 minut.
- Krew możesz oddawać nie częściej niż co 8 tygodni:
- w przypadku mężczyzn – nie częściej niż 6 razy w roku,
- w przypadku kobiet – nie częściej niż 4 razy w roku.
Możesz oddać krew pełną, która zawiera wszystkie składniki lub osobno poszczególne elementy (osocze, płytki krwi, krwinki czerwone, krwinki białe). Cała procedura oddania krwi pełnej trwa minimum godzinę, a składników krwi dwie godziny.
O czym musisz pamiętać po oddaniu krwi?
- Nie usuwaj opatrunku zabezpieczającego miejsce wkłucia do żyły przez co najmniej 2 godziny.
- W dniu oddania krwi odpocznij. Nie przemęczaj się oraz nie korzystaj z sauny, solarium i siłowni.
- Nie dźwigaj ciężkich przedmiotów ręką, z której pobierana była krew.
- Zjedz ciepły, kaloryczny posiłek.
- Wypij 2-2,5 litra płynów, np. wody lub soku z marchwi, pomidorów lub buraków, które są bogate w witaminy i sole mineralne.
- Jeśli pracujesz jako pilot, maszynista, kierowca autobusu, operator dźwigu, nurek lub pracujesz na wysokości, rozpocznij swoją pracę nie szybciej niż 12 godzin po oddaniu krwi.
Przywileje Honorowych Dawców Krwi
Jako Honorowemu Dawcy Krwi przysługuje Ci:
- zwolnienie od pracy i nauki w dzień oddania krwi i następnego dnia;
- posiłek regeneracyjny w postaci 8 czekolad o łącznej wartości 4500 kalorii;
- ulga podatkowa od darowizn (zależy od ilości oddanej krwi);
- zwrot kosztów dojazdu środkiem komunikacji miejskiej do najbliższego punktu poboru krwi;
- nieodpłatne otrzymanie karty identyfikacyjnej grupy krwi (przysługuje każdemu dawcy, który oddał krew dwukrotnie);
- nieodpłatne otrzymanie wyników badań (morfologia, grupa krwi, badania wirusologiczne).
Jak zostać Zasłużonym Honorowym Dawcą Krwi?
Ten tytuł przysługuje każdemu Honorowemu Dawcy Krwi, który oddał:
- 5 litrów krwi (w przypadku kobiet),
- 6 litrów krwi (w przypadku mężczyzn)
- lub odpowiadającą tej objętości ilość innych składników krwi.
Tytuł Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi upoważnia do:
- otrzymania bezpłatnych leków umieszczonych na liście ogłaszanej przez Ministra Zdrowia (w przypadku osób ubezpieczonych),
- korzystania ze świadczeń ZOZ i aptek bez kolejki.
Zależnie od ilości oddanej krwi Honorowy Dawca Krwi otrzymuje różne stopnie odznaczeń.
Innym tytułem, który pozwala na uhonorowanie dawcy, jest Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu. Nadaje się go osobie, która nie tylko oddała odpowiednią ilość krwi, ale również działa aktywnie na rzecz krwiodawstwa i ma wybitne zasługi związane z ratowaniem ludzkiego życia.
Przeczytaj również:
Krew i jej składniki