Jak zwalczyć kaca domowymi sposobami?

Czym jest kac?

Kac, zwany „syndromem dnia następnego”, to naturalna reakcja organizmu na zachodzące w nim zmiany metaboliczne. Jest to zespół nieprzyjemnych objawów, które pojawiają się na kilka godzin po spożyciu napojów alkoholowych. Alkohol jest wchłaniany do krwiobiegu, a następnie ok. 90% przechodzi przez wątrobę i zostaje powoli metabolizowany. Warto pamiętać, że metabolizm zachodzi dużo wolniej niż wchłanianie – miejmy to na uwadze, jeśli pragniemy uniknąć zatrucia. Kolejną ważną sprawą jest tzw. dehydrogenaza alkoholowa w naszej wątrobie. Odpowiada ona za przemianę etanolu (wypitego alkoholu) w aldehyd octowy. To właśnie jego nagromadzenie jest główną przyczyną późniejszych objawów. Do tego dochodzi wpływ samego etanolu na funkcjonowanie przysadki mózgowej, a co za tym idzie – wydzielanie wazopresyny. Jest ona hormonem zapobiegającym nadmiernej utracie wody z organizmu.

Nasilenie kaca zależy głównie od ilości spożytego alkoholu. Nie jest to jednak jedyny czynnik. Kolejnym jest ilość enzymu rozkładającego alkohol w wątrobie i jest to uwarunkowane genetycznie. Im mamy go więcej, tym szybciej organizm będzie się pozbywał tej substancji. Dodatkowo na nasze samopoczucie kolejnego dnia wpływa też czystość wypijanego alkoholu. Im bardziej jest on zanieczyszczony metanolem, tym nasze objawy mogą być poważniejsze i bardziej nasilone. Według badań najmniej metanolu znajdziemy w wódce oraz białym winie, natomiast większa ilość pojawia się w winie czerwonym i koniaku.

Kac – objawy

Do najczęstszych objawów kaca zalicza się wzmożone pragnienie i suchość w ustach. Jest to konsekwencja wpływu etanolu na przysadkę. Organizm traci wówczas możliwość kontrolowania ilości wody w organizmie, stąd też pojawia się działanie moczopędne. Jest to zjawisko wyjątkowo niekorzystne, ponieważ wraz z wodą tracimy cenne minerały. Nadmierne odwodnienie skutkuje uczuciem słabości, bólem i zawrotami głowy. Ponadto alkohol upośledza syntezę glikogenu w wątrobie i zmniejsza wchłanianie glukozy z jelit, co powoduje hipoglikemię – kolejny czynnik potęgujący uczucie zmęczenia kolejnego dnia.

Mogą pojawić się także:

• mdłości,
• utrata apetytu,
• nadmierna reakcja na światło i hałas.

Są one wynikiem kumulowania się aldehydu octowego we krwi i podrażnienia żołądka. Nudności i zawroty głowy są potęgowane po spożyciu nawet niewielkiej ilości metanolu (obecnego w zanieczyszczonym alkoholu).

Na długość kaca wpływa głównie ilość spożytego przez nas alkoholu. Na występowanie przykrych objawów wpływa również ilość enzymów metabolizujących alkohol, aldehyd octowy w wątrobie oraz nasze działania dążące do przywrócenia równowagi w organizmie. Szacuje się, że kac może trwać od kilku do nawet kilkudziesięciu godzin.  

Czy można zapobiec objawom kaca?

W zmniejszeniu objawów kaca sprawdza się metoda „lepiej zapobiegać niż leczyć”. Jeśli mamy w planach spożycie alkoholu, powinniśmy to dobrze zaplanować. Po pierwsze, wybierzmy alkohol wysoce oczyszczony, pochodzący z dobrego źródła. Ponadto nigdy nie powinniśmy spożywać alkoholu na pusty żołądek. Najlepiej postawić na wysokotłuszczowy posiłek, gdyż tym samym spowolnimy proces wchłaniania. Dodatkowo warto pić dużo wody lub soków (z wyjątkiem grejpfrutowego, ponieważ zmniejsza on ilość enzymu metabolizującego alkohol), aby zapobiec odwodnieniu i hipoglikemii. Na przekąskę wybierzmy warzywa, aby zadbać o obecność minerałów. Unikajmy również produktów drażniących żołądek, np. chipsów i orzeszków. Warto wiedzieć, że metabolizm alkoholu wspomaga spożycie witaminy C. Podstawą jest jednak zachowanie umiaru i spożywanie racjonalnej ilości alkoholu.

Sposoby na kaca

Kiedy towarzyszy nam kac, warto skorzystać z domowych sposobów na kaca. Przydatne mogą się także okazać preparaty apteczne.

1. Jajka – za pojawienie się kaca odpowiada głównie aldehyd octowy. W naszym organizmie jest on rozkładany przez glutation, a ten z kolei powstaje dzięki cysteinie, której bogatym źródłem są jajka. To właśnie one są dobrym wyborem na śniadanie.
2. Siemię lniane – jeśli nie możemy nawet myśleć o jedzeniu i boli nas żołądek, warto zaparzyć napar z siemienia lnianego, który zadziała osłaniająco na jego śluzówkę.
3. Woda z miodem i cytryną – kolejnym pomocnikiem okaże się szklanka wody z miodem i cytryną. Dzięki niej zapobiegniemy hipoglikemii i dostarczymy do organizmu witaminę C.
4. Imbir – jeśli męczą nas nudności, sięgnijmy po napar z imbiru, który dodatkowo pomoże przy detoksykacji wątroby.
5. Ostropest plamisty – wątrobę warto dodatkowo wesprzeć wyciągiem z ostropestu plamistego, który jest naturalnym środkiem wspomagającym regenerację wątroby. W aptekach znajdziemy tabletki z tym wyciągiem. Warto zaopatrzyć się w nie kilka dni przed planowanym spożyciem alkoholu. 
6. Diosmektyt lub węgiel – przy wyjątkowo silnych nudnościach zaopatrzymy się w diosmektyt lub węgiel. 
7. Pomidory i banany – pomidory i banany pomogą w uzupełnieniu utraconych minerałów.
8. Elektrolity – w trakcie kaca niezwykle istotne jest odpowiednie nawodnienie, dlatego warto zaopatrzyć się w elektrolity dostępne w aptece. Aby uniknąć rewolucji żołądkowych, należy wypijać je powoli, małymi łykami.

Ponadto pamiętajmy również, aby w dniu i dzień po spożywaniu alkoholu unikać produktów z kofeiną, np. kawy i napojów energetycznych. Działają one moczopędnie i mogą spotęgować odwodnienie organizmu. Kofeina dodatkowo podnosi ciśnienie, powoduje rozdrażnienie i może nasilać ból głowy. Jeśli jednak ból będzie szczególnie uciążliwy, nie należy stosować paracetamolu, gdyż wpływa on niekorzystnie na naszą wątrobę. Jeśli nie mamy problemów ze śluzówką żołądka, lepszym wyborem będzie kwas acetylosalicylowy lub ibuprofen. Stosujmy je jednak tylko w razie konieczności.

W aptekach znajdziemy gotowe mieszanki składników regenerujących organizm. Zawierają one najczęściej minerały, glukozę i witaminę C. Do składników regenerujących wątrobę należą także:

• opuncja figowa,
• koncentrat z buraka,
• cholina.

Jeśli nie jesteśmy pewni, czy cały alkohol został już zmetabolizowany, możemy zakupić jednorazowe alkotesty. Wynik odczytujemy po około 2 minutach i porównujemy z barwną skalą załączoną do opakowania.  

Ponadto na kaca zbawiennie wpływa także odpoczynek. Aby poprawić swoje samopoczucie, postawmy na spędzenie czasu na świeżym powietrzu i wybierzmy się na spacer. Koniecznie z butelką wody, która tego dnia będzie naszym sprzymierzeńcem.

Przeczytaj również: Witamina C “lewoskrętna” – fakty i mity