Nietypowe fobie, o których istnieniu mało kto wie

Czym jest fobia? 

Fobią nazywamy zaburzenie o podłożu nerwicowym, w którym na pierwszy plan wysuwa się uporczywy lęk przed określonymi sytuacjami, zjawiskami lub przedmiotami. Czym różni się ona od zwykłego strachu? Intensywnością lęku i potrzebą unikania danego zjawiska.

Fobie są bardzo nasilone, wywołują cierpienie oraz zaburzają funkcjonowanie społeczne i zawodowe osób, które są nimi dotknięte. 

Z fobią mamy do czynienia, gdy: 

• przedmiot/sytuacja wywołuje natychmiastowy lęk i silne pobudzenie, może nawet spowodować atak paniki, 
• osoba nią dotknięta za wszelką cenę stara się uniknąć sytuacji, które mogą skutkować natknięciem się na obiekt/zjawisko, 
• lęk/niepokój są niewspółmierne do rzeczywistego zagrożenia, 
• lęk i unikanie mają charakter utrwalony (dłużej niż 6 miesięcy). 

Objawy fobii 

Do objawów, które mogą wystąpić u osoby zmagającej się z fobią po zetknięciu z przedmiotem/sytuacją fobiczną, zaliczamy: 

• kołatanie serca, 
• duszność, 
• ból w klatce piersiowej, 
• uczucie braku tchu, dławienia, 
• zwiększoną potliwość, 
• drżenie ciała, 
• uderzenia gorąca, 
• zawroty głowy, 
• nudności, 
• uczucie drętwienia lub mrowienia,  
• depersonalizację (zaburzenie spostrzegania siebie i swoich emocji) i derealizację (wrażenie funkcjonowania w nierealnym, nierzeczywistym świecie).  

Przykłady nietypowych fobii 

Athazagorafobia – lęk przed zapominaniem lub byciem zapomnianym

Ta fobia często dotyka osób chorujących na schorzenia, którym towarzyszy utrata pamięci (np. choroba Alzheimera). Występuje również u bliskich tych osób, którzy obawiają się, że wraz z postępem choroby zostaną całkowicie zapomniani. Może się ona także rozwinąć na skutek bycia ignorowanym i pozostawianym samemu na długi czas w dzieciństwie.

Chaetofobia – lęk przed włosami

Osoby zmagające się z tą fobią unikają miejsc, w których mogliby natknąć się na leżące „luzem” włosy. Nie chodzą do fryzjera, panicznie boją się widoku cudzych włosów, a w niektórych przypadkach lęk wzbudza również widok włosów zwierząt. 

Sidonglofobia – lęk przed bawełnianymi kulkami

Osoby cierpiące na tę fobię reagują panicznym lękiem na widok patyczków higienicznych i wacików. Mogą mieć problem z otwarciem paczki, która jest zabezpieczona folią bąbelkową i bawełnianymi kulkami lub powstrzymywać się od przyjmowania niektórych leków, kiedy istnieje ryzyko, że znajdują się one w opakowaniu z watą w środku.

Podejrzewa się, że na sidonglofobię cierpiał Michael Jackson. 

Koumpounofobia – lęk przed guzikami

Osoby z koumpounofobią panicznie boją się guzików i unikają ubrań z guzikami. Za jedną z hipotez na temat genezy tej fobii podaje się powieść „Coraline”, która doczekała się także swojej animowanej adaptacji. Spekuluje się, że Steve Jobs zmagał się z tą fobią i przyczyniło się to do rozwoju trendu na ekrany dotykowe i wirtualne klawiatury w urządzeniach Apple. 

Venustrafobia – lęk przed pięknymi kobietami

Osoba, która cierpi na tę fobię, może doświadczyć ataku paniki na sam widok lub nawet myśl o pięknej kobiecie.

Jako możliwe powody rozwinięcia się tego rodzaju fobii uznaje się:

• doświadczenie odrzucenia przez atrakcyjną kobietę (szczególnie, jeśli wiązało się to z publicznym ośmieszeniem),
• przebywanie w otoczeniu osób posiadających tę przypadłość (syn „uczy się” strachu, obserwując ojca). 

Basifobia – lęk przed upadkiem

Ten typ fobii szczególnie mocno utrudnia codzienne funkcjonowanie. W ekstremalnych przypadkach cierpiąca na niego osoba przestaje się poruszać. Jest wówczas zdana na opiekę osób trzecich, aby zaspokoić podstawowe potrzeby.  

Papyrofobia – lęk przed papierem

Charakterystyczny dla tej fobii jest lęk przed dotknięciem papieru, pisaniem na nim czy skaleczeniem się nim. Ta fobia jest dość rzadka, a nasilenie objawów lękowych może być różne w zależności od rodzaju lub wielkości papieru. 

Emetofobia – strach przed wymiotowaniem

Osoby zmagające się z emetofobią odczuwają silny lęk przed wymiotowaniem. Obawiają się widoku wymiotującej osoby lub tego, że sami będą wymiotować. Ten lęk jest związany z poczuciem utraty kontroli nad własnym ciałem w trakcie wymiotowania. Emetofobia występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn. 

Anthropomorfobia – lęk przed zobaczeniem ludzkich cech w nieożywionych obiektach

Może objawiać się silnym lękiem przed obiektami, w których możemy zobaczyć ludzkie cechy, ale które nie są ludźmi, np. roboty, ruchome figurki i lalki, inteligentne zwierzęta. Ten lęk może mieć swoje źródło w rozwoju technologii i jej wpływie na postrzeganie człowieczeństwa. 

Barofobia – lęk przed grawitacją

Osoba cierpiąca na lęk przed grawitacją unika oglądania filmów i czytania książek o kosmosie i powstrzymuje się od myśli o grawitacji. Ta fobia jest uciążliwa, gdyż przed grawitacją nie możemy uciec. Źródłem fobii może być zetknięcie z filmem obrazującym negatywne konsekwencje grawitacji lub nawet niechęć do fizyki jako przedmiotu nauczanego w szkole. 

Istnieje wiele rodzajów fobii. Niektóre z nich są częste, inne występują u niewielu osób. Fobie, które są wyjątkowo specyficzne i nietypowe, zwykle są następstwem negatywnych doświadczeń z przeszłości (szczególnie z okresu dzieciństwa). Jeśli zmagasz się z fobią, skorzystaj z pomocy specjalisty i podejmij terapię, aby pozbyć się uciążliwych objawów

Przeczytaj również:
Trypofobia, czyli lęk przed dziurami. Wykonaj test!