Szczepienia przeciw COVID-19 w aptekach?

Kto będzie mógł podawać pacjentowi szczepionkę przeciwko COVID-19?  

Zgodnie z opublikowaną 25 stycznia 2021 roku w Dzienniku Ustaw nowelizacją ustawy o szczególnych rozwiązaniach dotyczących zapobiegania, przeciwdziałania oraz zwalczania COVID-19, innych chorób zakaźnych i wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oprócz lekarzy szczepionkę będą mogli podawać: 

• farmaceuci, 
• położne, 
• diagności laboratoryjni, 
• higienistki szkolne, 
• pielęgniarki, 
• fizjoterapeuci, 
• ratownicy medyczni, 
• felczerzy. 

W przypadku ogłoszenia stanu epidemicznego lub stanu epidemii związanego z COVID-19 wymienieni wyżej medycy mogą przeprowadzić szczepienie przeciwko COVID-19. Wymienione grupy zawodowe muszą odbyć wymagane szkolenie przygotowujące do wykonywania opisywanej procedury medycznej. Każde podanie pacjentowi szczepionki musi być poprzedzone kwalifikacją lekarską. Okręgowe Izby Aptekarskie prowadzą w tym momencie zapisy farmaceutów chętnych do przeszkolenia. 

Szczepienia w aptekach w Europie i na świecie 

W wielu krajach w Europie i na świecie farmaceuci posiadają dodatkowe uprawnienia pozwalające na przeprowadzenie procedury szczepienia pacjenta (nie tylko przeciw COVID-19). Są to: 

• Dania, 
• Francja, 
• Holandia, 
• Norwegia, 
• Portugalia, 
• Szwecja, 
• Wielka Brytania, 
• Stany Zjednoczone, 
• Australia. 

Szczepienie przez farmaceutę jest w tych krajach częścią opieki farmaceutycznej. Opieka farmaceutyczna to pojęcie odnoszące się do dodatkowych kwalifikacji oraz uprawnień, jakie posiadają pracujący w aptekach farmaceuci. To oni najlepiej znają swoich stałych pacjentów i mogą pomóc im pod wieloma względami, np. w farmakoterapii chorób przewlekłych. Umówiona z pacjentem porada farmaceutyczna może pomóc namierzyć błędy w przyjmowaniu leków oraz wykluczyć możliwe interakcje pomiędzy nimi.  

Plusy i minusy szczepienia w aptekach 

Szczepienia w aptekach mają zdecydowanie więcej plusów niż minusów. Do tych pierwszych należy fakt, iż przyczyniają się do szybszego wzrostu ilości osób zaszczepionych w populacji. Z uwagi na łatwiejszy i szybszy dostęp do farmaceuty wiele niezdecydowanych osób może uzyskać od farmaceuty szybką i profesjonalną odpowiedź w razie wątpliwości. Dzięki szerokiej wiedzy medycznej farmaceuta ma możliwość edukacji pacjentów przy każdej wizycie w aptece. Szczepienie przez farmaceutów skróci kolejki osób oczekujących na tę procedurę w przychodniach.  

Farmaceuci będą mogli szczepić tylko zdrowe osoby dorosłe. Nie będą mogli szczepić dzieci, kobiet w ciąży i osób przewlekle chorych.  

Jednym z głównych minusów przytaczanych w związku ze szczepieniami w aptekach jest niedostateczne zaplecze i problem z wygospodarowaniem miejsca do tej procedury. Jest to jednak problem, który w miarę chęci i możliwości da się rozwiązać. 

Opieka farmaceutyczna w Polsce 

Około 30 lat polscy farmaceuci czekali na Ustawę o zawodzie farmaceuty. Została ona opublikowana w dzienniku ustaw 15 stycznia 2021 roku. Reguluje zasady wykonywania zawodu farmaceuty, ale również nadaje znaczenie opiece farmaceutycznej jako świadczeniu medycznemu. Dokument Ministerstwa Zdrowia pt. „Polityka Lekowa Państwa 2018-2022” zawiera propozycję, by farmaceuci w aptekach kwalifikowali i wykonywali niektóre szczepienia ochronne w ramach opieki farmaceutycznej. 

Podsumowując, szczepienie przez farmaceutów jest powszechne w wielu wysokorozwiniętych krajach Europy i świata. Polska w ramach planowanej opieki farmaceutycznej oraz obecnej, światowej epidemii koronawirusa SARS-CoV-2 jest coraz bliżej wprowadzenia tej procedury w aptekach.   

Przeczytaj również:
Szczepionka na koronawirusa – co warto o niej wiedzieć?
NOP – co powinniśmy wiedzieć o niepożądanych odczynach poszczepiennych?