Olej lniany – jakie ma właściwości?
Olej lniany to cenne źródło kwasów omega-3 i omega-6. Ze względu na działanie antyoksydacyjne może chronić przed rozwojem nowotworów, wspomaga również trawienie oraz metabolizm i obniża poziom złego cholesterolu we krwi. Stosuje się go także w pielęgnacji skóry, włosów i paznokci.
Olej lniany – co to jest?
Len zwyczajny (Linum usitatissimum) jest rośliną z rodziny lnowatych (Linaceae). Pochodzi z rejonów Bliskiego Wschodu i obecnie nie rośnie dziko, jest wyłącznie rośliną uprawną. Len osiąga wysokość do 70 cm i posiada charakterystyczne kwiaty o niebieskich płatkach. Roślina wytwarza torebki nasienne, w których znajduje się 10-12 nasion. Są one znane jako siemię lniane. Te małe szaro-brązowe ziarenka po nasączeniu wodą przyjmują ciemnobrązową barwę i wydzielają śluz.
Przeczytaj również:
Siemię lniane – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania
Co zawiera olej lniany?
Olej lniany pozyskiwany jest metodą tłoczenia na zimno z nasion lnu. Ma żółtą barwę oraz charakterystyczny lekko orzechowy smak i aromat. Charakteryzuje się wysoką zawartością nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6. Ze względu na przewagę kwasów omega-3 nad omega-6 jest polecany jako dodatek do diety.
Olej lniany jest często zwany także olejem budwigowym. Nazwa ta pochodzi od nazwiska doktor Johanny Budwig, która postawiła tezę, że niedobór kwasów omega-3 w diecie prowadzi do rozwoju chorób cywilizacyjnych. Stworzyła własną dietę, która łagodzi objawy i wspomaga profilaktykę wielu chorób, w tym nowotworowych. Głównym składnikiem diety jest właśnie olej lniany – cenne źródło kwasów omega-3.
Olej lniany zawiera:
- kwas linolenowy – 58%
- kwas oleinowy – 18%
- kwas linolowy – 15%
- kwas palmitynowy – 6%
- kwas stearynowy – 3%.
Oprócz kwasów tłuszczowych znajdują się w nim takie składniki jak β-sitosterol, kampesterol, stigmasterol, brasikasterol, α-tokoferol, γ-tokoferol.
Przeczytaj również:
Olej konopny – właściwości i zastosowanie
Olej konopny w kosmetyce
Olej ryżowy – właściwości i zastosowanie
Olej lniany – jak stosować?
Olej lniany ulega rozkładowi pod wpływem światła i wysokiej temperatury, dlatego przed otwarciem przechowujemy go w butelce z ciemnego szkła w zaciemnionym pomieszczeniu lub najlepiej w lodówce. Po otwarciu bezwzględnie należy przechowywać go w lodówce. Oleju lnianego nie używa się do smażenia. Można spożywać go na surowo jako dodatek do sałatek, surówek, koktajli lub bez dodatków.
Olej lniany – właściwości
- Regulacja poziomu cholesterolu we krwi – olej lniany zwiększa ilość frakcji HDL cholesterolu, a obniża frakcję LDL. Chroni naczynia przed powstawaniem blaszki miażdżycowej, zabezpiecza układ krwionośny przed chorobą wieńcową i zawałem serca. Obniża ryzyko powstawania zatorów, rozszerza tętnice oraz wzmacnia skurcz serca.
- Profilaktyka chorób nowotworowych – badania wykazują, że dzięki właściwościom antyoksydacyjnym olej lniany może chronić przed powstawaniem nowotworów piersi, jajników, jelita grubego, prostaty.
- Redukcja stanu zapalnego.
- Wspomaganie metabolizmu– olej lniany przyspiesza metabolizm, wspomaga trawienie i usuwa zbędne produkty przemiany materii z organizmu. Pomaga także utrzymać prawidłową masę ciała.
- Wsparcie pracy układu nerwowego – olej lniany wpływa na procesy zapamiętywania oraz uczenia. Badania dowodzą, że suplementacja kwasami omega-3 wpływa pozytywnie na zachowanie oraz wspiera samokontrolę dzieci z ADHD.
Olej lniany – zastosowanie w pielęgnacji
Olej lniany poprawia wygląd skóry, włosów, paznokci. Może być stosowany wewnętrznie w celu suplementacji kwasów tłuszczowych i witaminy E lub zewnętrznie. Może być stosowany przy cerze tłustej.
Sebum, które wydziela nasza skóra, składa się głównie z kwasów tłuszczowych – linolowego i linolenowego, tak samo jak olej lniany. Przy zbyt dużej produkcji sebum jego skład ulega zmianie, zwiększa się zawartość kwasu oleinowego, przez co powstają zmiany trądzikowe i zaskórniki. Stosowanie oleju lnianego na skórę twarzy przywraca równowagę w składzie sebum. Dodatkowo dzięki dużej zawartości witaminy E skóra odzyskuje odpowiednią elastyczność, a zmarszczki ulegają zmniejszeniu. Olej lniany można stosować bezpośrednio, nakładając go na skórę lub jako dodatek do kosmetyków czy masek.
Olej lniany na włosy
Olej lniany jest także polecany do pielęgnacji włosów oraz skóry głowy. Kwasy omega-3 są jednym z budulców włosa oraz mieszków włosowych. Olej nadaje się do pielęgnacji każdego rodzaju włosów, zarówno kręconych, jak i prostych. Nakładany na włosy poprawia ich elastyczność i domyka łuski włosowe. Tworzy delikatną otoczkę na włosach, która chroni przed czynnikami zewnętrznymi, także przed promieniowaniem UV. Dodatkowo nabłyszcza i regeneruje włosy. Olej może być stosowany przed myciem włosów jako maska lub po umyciu jako do zabezpieczenia końcówek.
Olej lniany – przeciwwskazania
Spożywanie oleju lnianego wpływa na motorykę jelit oraz usuwanie mas kałowych z jelit. Szczególną ostrożność podczas jego stosowania powinny zachować osoby cierpiące na nadwrażliwość jelit oraz osoby z przewlekłymi biegunkami.
Olej lniany wpływa również na gospodarkę hormonalną, dlatego kobiety w ciąży powinny skonsultować się z lekarzem przed jego zastosowaniem.
Przeczytaj również:
Olej z czarnuszki – właściwości i zastosowanie
Olejek arganowy – jakie ma właściwości?
Źródła:
- Dr Hans-Ulrich Grimm “Cud oleju lnianego” 2013.
- T. Wcisło, W. Rogowski „Rola wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 w organizmie człowieka”.
- R. Kaniewski, J. Jankowiak, K. Zajączek „Nowe możliwości wykorzystania oleju lnianego tłoczonego na zimno” 2019.
W jakich warunkach należy przechowywać olej lniany? Czy musi być w lodówce?
Olej lniany przechowujemy przed otwarciem w ciemnym szkle w zaciemnionym miejscu, a najlepiej w lodówce. Natomiast po otwarciu należy bezwzględnie przechowywać go w lodówce.
Czy jeżeli olej lniany zawiera żeńskie hormony to jest bezpieczny dla mężczyzn? Mężczyźni raczej nie powinni chyba dostarczać do organizmu hormonów żeńskich, bo mają swoje? Wiadomo jaka jest procentowa zawartość estrogenów w oleju lnianym?
Dzień dobry, olej lniany zawiera lignany będące fitoestrogenami, które wykazują one słabą aktywność estrogenową. Znajdują się one głównie pod zewnętrzną łuską nasion. Podczas tłoczenia związki te przechodzą do oleju w bardzo małym stopniu. Zawartość głównego lignanu będącego diglikozydem sekoizolaricirezinolu wynosi wg badań około 0,4 mg/100 g w świeżym oleju, co stanowi niewielki ułamek w porównaniu z zawartością w nasionach. W trakcie przechowywania oleju zawartość ich spada do ilości niewykrywalnych.
Czyli jak rozumiem zawartość tego lignanu w oleju lnianym wynosi ok. 4 ppm. Czyli faktycznie ilość śladowa, zatem nie ma się czego bać. Dziękuję za odpowiedź.