Dieta w chorobie Parkinsona – na co zwracać uwagę?

W chorobie Parkinsona, podobnie jak w innych chorobach neurologicznych, zwiększa się zapotrzebowanie organizmu na energię. Przyjmuje się, że powinno ono wynosić około 25-30 kcal/kg należnej masy ciała. Jeżeli występują objawy ruchowe – podaż energii powinna być wówczas zwiększona, aby nie dopuszczać do spadku masy ciała. W przypadku osób o niskiej masie ciała, z niedowagą także zaleca się zwiększenie podaży energii poprzez wzrost w posiłkach węglowodanów i tłuszczów nienasyconych. 

Istotną kwestią w chorobie Parkinsona jest podaż białka w diecie. Białko ma wpływ na skuteczność przyjmowanych leków – najczęściej stosowanej lewodopy. Lewodopa pod względem chemicznym należy do aminokwasów, dlatego też będzie konkurowała z aminokwasami przyjętymi wraz z posiłkiem.  

Aminokwasy przyjęte wraz z dietą mogą osłabiać wchłanianie lewodopy, dlatego zaleca się redystrybucję spożycia białka w ciągu dnia – ograniczenie go w godzinach rannych i popołudniowych, a uzupełnienie dziennej normy na ten składnik w posiłku wieczornym, co ma poprawiać funkcje ruchowe i jakość życia chorych na tę przypadłość.  

Wykluczenie produktów białkowych ze śniadania i obiadu na rzecz kolacji poprawia działanie lewodopy, a tym samym funkcjonowanie pacjentów w ciągu dnia. Według zaleceń ilość białka w pierwszych posiłkach nie powinna przekroczyć 10% zapotrzebowania, natomiast posiłek wieczorny powinien uzupełnić dzienną normę żywieniową na ten makroskładnik.  

Przeczytaj również:
Dieta a skuteczność leków – z czym nie można ich łączyć?

Do produktów niezalecanych do śniadań i obiadów, a zalecanych do kolacji należą:  

• mięso,  
• wędliny,  
• ryby,  
• białko jaja,  
• mleko i jego przetwory,  
• nasiona roślin strączkowych,  
• orzechy,  
• wyroby cukiernicze zawierające białko.  

Do produktów mających zastosowanie w przypadku śniadań i obiadów, czyli o niskiej zawartości białka, można zaliczyć:  

• pieczywo niskobiałkowe,  
• ryż,  
• kukurydzę,  
• kaszę gryczaną,  
• tapiokę,  
• proso,  
• mleko sojowe,  
• mleko ryżowe,  
• warzywa (oprócz strączkowych),  
• owoce,  
• oleje,  
• masło – w ograniczonej ilości,  
• miód,  
• dżemy,  
• ciasta i słodycze niezawierające białka jaj i mleka,  
• soki warzywne i owocowe.  

Kolacja i ewentualny posiłek wieczorny powinien zawierać wszystkie wykluczane w ciągu dnia produkty, aby uzupełnić dzienną normę na białko. 

Istotnym elementem diety w chorobie Parkinsona jest również podaż witamin o działaniu przeciwutleniającym – A, C, E, jak i polifenoli czy kwasów tłuszczowych omega-3. Składniki te wykazują działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne i neuroprotekcyjne. Bardzo istotna jest również podaż witaminy D3 lub jej suplementacja. 

Osoby chorujące na chorobę Parkinsona często cierpią na zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, a większość z nich boryka się z zaparciami. Bardzo istotna jest właściwa podaż płynów wynosząca około 1,5-2 l/dobę, która również wpływa na właściwą perystaltykę jelit. W diecie należy zwrócić uwagę na źródła błonnika pokarmowego, zwiększyć ilość surowych owoców i warzyw, jak i pełnoziarnistych węglowodanów w postaci kasz czy płatków owsianych.  

W przypadku braku apetytu, co często towarzyszy chorym na tą przypadłość, należy zwrócić uwagę na wygląd posiłków – muszą one wyglądać apetycznie, być kolorowe i różnorodne, aby zachęcały do jedzenia. Jedzenie w towarzystwie może również odwrócić uwagę od szybko pojawiającego się uczucia sytości czy braku apetytu.  

W przypadku dysfagii (zaburzeń połykania) dieta powinna być półpłynna, a posiłki zmiksowane, papkowate, spożywane powoli, bez pośpiechu.  

Podsumowując, odpowiedni sposób żywienia ma duże znaczenie w przypadku chorych cierpiących na chorobę Parkinsona. Kluczowym elementem jest redystrybucja białka w ciągu dnia, co usprawnia działanie leków, a tym samym poprawia jakość życia chorych i ich funkcjonowanie. Nie należy zapominać o regularnej podaży płynów, różnorodności posiłków, jak i właściwej podaży energii.

Przeczytaj również:
Choroba Parkinsona – jakie objawy są charakterystyczne?
Jak przebiega terapia mowy w chorobie Parkinsona?