Marchewka – właściwości

Marchewka – charakterystyka 

Marchew zwyczajna (łac. Daucus carota L.) jest rośliną z rodziny selerowatych występującą na wszystkich kontynentach. Jej jadalną część stanowi korzeń – najczęściej występujący w charakterystycznym, pomarańczowym kolorze.

Marchewka – właściwości 

Marchewka jest warzywem bardzo odżywczym i niskokalorycznym. Jej wartość energetyczna wynosi ok. 27 kcal / 100 g. Zawiera węglowodany (głównie skrobię) w ilości ok. 8,7 g / 100 g, z czego blisko połowę stanowi błonnik pokarmowy (ok. 3,6 g / 100 g). Zawiera niewiele białka (ok. 1 g / 100 g) i tłuszczu (ok. 0,2 g / 100 g). 

Cechą charakterystyczną marchewki, warunkującą jej pomarańczowe zabarwienie, jest obecność beta-karotenu (prowitaminy A) w ilości ok. 9938 µg / 100 g. 

Marchew jest również źródłem: 

• potasu,  
• sodu,  
• wapnia,  
• fosforu,  
• magnezu,  
• żelaza,  
• manganu,  
• cynku,  
• miedzi,  
• witamin (E, C, B1, B2, B3, B6). 

Marchewka, dzięki zawartości witaminy A i beta-karotenu, pozytywnie wpływa na narząd wzroku. Związki te wzmacniają również układ odpornościowy, ponieważ wspierają wytwarzanie białych krwinek. Witamina A razem z beta-karotenem wpływają na funkcjonowanie skóry i błon śluzowych, gdzie współuczestniczą w syntezie śluzu, który osłania tkankę nabłonkową chroniącą przed zakażeniami.  

Marchew wpływa korzystnie na skórę – poprawia jej koloryt i opóźnia procesy starzenia. Beta-karoten zaliczany jest do naturalnych antyoksydantów (przeciwutleniaczy), które chronią organizm przed działaniem wolnych rodników. W przypadku niedoboru substancji o charakterze przeciwutleniającym może dochodzić do powstawania nowotworów, chorób serca, zaćmy czy przedwczesnego starzenia się organizmu. Beta-karoten odgrywa również istotną rolę w profilaktyce przeciwmiażdżycowej, wpływając na normalizację poziomu cholesterolu we krwi.  

Marchewka – kto powinien ją jeść? 

Marchewka w postaci surowej jest warzywem o niskim indeksie glikemicznym. Obróbka termiczna wpływa na wzrost jej indeksu glikemicznego, dlatego osobom chorującym na cukrzycę czy insulinooporność zaleca się ją w surowej formie. 

Ze względu na obecność błonnika pokarmowego i niską wartość energetyczną marchewka świetnie się sprawdzi u osób otyłych i z nadwagą, a także jako składnik diet redukcyjnych. Spożycie marchwi w postaci świeżej wpływa również korzystnie na perystaltykę jelit i chroni przed zaparciami. 

Warzywo w formie gotowanej jest bezpieczne dla osób cierpiących na schorzenia przewodu pokarmowego. Ze względu na niską zawartość kwasu moczowego poleca się ją osobom chorującym na dnę moczanową. 

Warta uwagi jest marchew kiszona – wpływa korzystnie na mikrobiom jelitowy (wspierając rozwój korzystnej mikroflory) oraz usprawnia trawienie. Do przygotowania kiszonej marchwi potrzebne są woda, sól i przyprawy – proces przypomina kiszenie ogórków. 

Marchewka jest popularnym i wartościowym warzywem. Można spożywać ją w formie surowej, gotowanej, pieczonej czy kiszonej. Jest bezpieczna w diecie dzieci i osób starszych. To jedno z najbogatszych źródeł beta-karotenu.  

Przeczytaj również:
Warzywa krzyżowe – jakie mają właściwości?