Swędząca skóra po opalaniu – przyczyny i sposoby na złagodzenie objawów

Przyczyny swędzenia skóry po opalaniu 

Dokładne przyczyny występowania świądu na skórze po opalaniu nie są znane. Aktualne badania sugerują, że podczas nadmiernej ekspozycji na słońce uszkodzona zostaje nie tylko skóra, ale także zakończenia włókien nerwowych w skórze. Włókna te odpowiadają za odczuwanie świądu. W zależności od stopnia ich uszkodzenia świąd może występować z różnym stopniem nasilenia – może być łagodny, umiarkowany lub bardzo ciężki, który jest nazywany w języku angielskim hell’s itch, co można przetłumaczyć na „piekielne swędzenie”. 

Swędzenie po opalaniu częściej występuje u osób, które: 

• mają jasną karnację, 
• mają na skórze dużo piegów, pieprzyków, 
• opalają się w godzinach od 10:00 do 15:00, 
• nie używają kremów z filtrami SPF, 
• mają wysuszoną, uszkodzoną skórę, 
• przebywają na wysokościach, np. w górach, 
• stosują leki lub suplementy diety, które uwrażliwiają skórę na światło. 

Przyjmuje się, że osoby o ciemniejszej karnacji są bardziej odporne na powstawanie swędzących obszarów na skórze po opalaniu. Odpowiada za to znajdująca się w skórze melanina, która minimalizuje negatywny wpływ promieniowania UV na skórę.  

Czy świąd skóry po opalaniu może być objawem uczulenia na słońce? 

Przy ekspozycji na słońce mogą wystąpić objawy fotodermatoz, czyli reakcji alergicznej na promieniowanie słoneczne. Takie objawy dotykają około 10% populacji. Zazwyczaj przebiegają z nasilonym świądem, występowaniem pokrzywki oraz pęcherzy na skórze. Czynnikiem odpowiedzialnym za powstawanie fotodermatoz jest pobudzenie alergenu za pomocą promieniowania UV. Istnieją trzy rodzaje fotodermatoz: 

• idopatyczna – przyczyna jej występowania nie jest znana. Zazwyczaj dotyka dzieci, rzadziej osoby dorosłe. Objawami są rumień, pokrzywka i pęcherze na skórze. 
• egzogenna – wywołana przez czynniki zewnętrzne – zazwyczaj stosowanie leków, kosmetyków czy substancji pochodzenia roślinnego. 
• endogenna – uwarunkowana genetycznie. Do tej grupy należy porfiria i pelagra. 

Swędzenie skóry na kilka dni lub tygodni po opalaniu – czy to możliwe? 

Swędzenie skóry po opalaniu pojawia się zazwyczaj w przeciągu od 6 do 24 godzin po ekspozycji na słońce. Objaw ten może występować nawet przez 48 godzin. Swędzącej skórze może towarzyszyć także przeszywający ból porównywany do odczucia wbijania wielu igiełek w skórę. Jeśli swędzenie trwa dłużej niż 2 dni od momentu wystąpienia i dodatkowo pojawiają się inne symptomy, takie jak przyspieszony puls, nudności, wymioty, opuchnięcie czy uczucie otępienia, należy skontaktować się z lekarzem. 

Sposoby na swędzącą skórę po opalaniu 

Aby uniknąć występowania swędzącej skóry po opalaniu, należy odpowiednio przygotować się do ekspozycji na słońce.  

• Gdy planujesz opalanie lub długie przebywanie w pełnym słońcu, używaj dobrego kremu przeciwsłonecznego. Podczas długiej ekspozycji należy stosować kremy z faktorem SPF 30 lub 50. Zwróć uwagę na to, czy krem chłonni przed dwoma rodzajami promieniowania (UVA i UVB). 
• Po każdej kąpieli w wodzie należy ponownie nakładać krem z filtrem, nawet jeśli produkt jest wodoodporny. Woda może stopniowo wypłukiwać go ze skóry. 
• Oparzenia słoneczne mogą występować także w pochmurne dni. Chmury nie blokują promieniowania słonecznego, dlatego nawet wówczas warto nakładać na skórę kremy z filtrem.  
• Podczas długotrwałego przebywania na słońcu warto mieć na sobie przewiewną odzież, która zasłoni obszary skóry najbardziej narażone na słońce. 
• Przed ekspozycją na słońce warto zadbać o dobre nawilżenie i odżywienie skóry. W tym celu warto wprowadzić do codziennej rutyny balsamy, masła czy kremy. Warto je nakładać na całe ciało. 
• Bardzo ważnym aspektem jest także odpowiednie nawodnienie organizmu. Odwodniona skóra szybciej ulega uszkodzeniu pod wpływem promieniowania słonecznego.  

W przypadku świądu na skórze po opalaniu można zastosować leczenie farmakologiczne. W miejscu występowania pokrzywki można zastosować maść z kortykosteroidem, np. hydrokortyzonem dostępną w aptece bez recepty. Niewielką ilość maści należy nanieść na skórę w miejscu swędzenia, uważając, aby nie dostała się do oczu lub na błony śluzowe. Po jej zastosowaniu powinno się unikać ekspozycji na słońce. Gdy objawy są bardzo nieprzyjemne i towarzyszy im ból, można zastosować tabletki zawierające ibuprofen lub aspirynę. 

Jakie kosmetyki pomogą złagodzić świąd skóry? 

Na swędzenie po opalaniu można stosować kosmetyki zawierające w swoim składzie substancje łagodzące podrażnienia, np.: 

• pantenol, 
• alantoinę, 
• aloes, 
• masło shea, 
• masło kakaowe, 
• masło karite. 

Kosmetyki zawierające powyższe substancje można nakładać na skórę kilka razy dziennie, tak aby skóra była odpowiednio nawilżona i nie uległa nieprzyjemnemu ściągnięciu.   

Warto wybierać lekkie formuły, takie jak krem czy pianka, aby zapewnić skórze dostęp do powietrza. Należy unikać stosowania kosmetyków, które w swoim składzie zawierają naturalne ekstrakty z roślin czy olejki eteryczne, gdyż mogą one dodatkowo podrażnić skórę.  

Naturalne sposoby na świąd skóry po opalaniu 

Istnieje wiele domowych sposobów na swędzącą skórę po opalaniu. Należą do nich: 

• zastosowanie chłodnego kompresu, okładu na skórę – w tym celu można zmoczyć w chłodnej wodzie ręcznik lub np. bawełnianą koszulkę i przyłożyć ją do swędzącej skóry. Na skórę nie należy nakładać lodu oraz zbyt zimnego kompresu, gdyż może to doprowadzić do wystąpienia szoku termicznego. 
• chłodna kąpiel lub prysznic – działa podobnie jak chłodny kompres. Podczas kąpieli nie należy używać mydła oraz olejków, gdyż mogą one dodatkowo podrażnić skórę. Do kąpieli można dodać płatki owsiane, które będą działały łagodząco na skórę. 
• zakrywanie swędzącej skóry – po nadmiernej ekspozycji na słońce warto dać skórze czas na regenerację. Przez kilka dni warto zakrywać swędzące miejsca za pomocą przewiewnej odzieży.
• odpowiednie nawodnienie organizmu – w tym celu należy spożywać duże ilości wody lub zastosować odpowiednio zbilansowane elektrolity.

Przeczytaj również:
Schodząca skóra po opalaniu – jak sobie z nią poradzić? Skuteczne sposoby