Owoce jagodowe – dlaczego warto włączyć je do diety?
Właśnie trwa sezon na znane i lubiane owoce jagodowe, czyli truskawki, porzeczki, jagody i borówki. Są one zaliczane do superfood ze względu na bogactwo witamin, składników mineralnych i związków bioaktywnych. Jak się okazuje, mają one zbawienny wpływ na zdrowie i skrywają wiele cennych właściwości. Dlaczego warto korzystać z tych sezonowych owoców?
Borówka
Borówka to jeden z najbardziej lubianych owoców jagodowych. Wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne – zapobiegające procesom starzenia i chroniące przed działaniem wolnych rodników tlenowych. Owoce te są źródłem antocyjanów, flawonoidów, karotenoidów, kwasów organicznych (np. kwas elagowy, hydroksycynamonowy), witamin (A, C, E), selenu, cynku, magnezu i manganu. Znajdujące się w niej składniki takie jak luteina i zeaksantyna korzystnie wpływają na narząd wzroku. Ponadto borówki są źródłem błonnika pokarmowego (ok. 2 g/100 g) regulującego procesy trawienia. Wartość energetyczna borówki wynosi około 57 kcal/100 g.
Truskawka
To kolejny popularny w Polsce owoc sezonowy cechujący się bardzo wysoką zawartością witaminy C (ok. 66 mg/100 g) oraz kwasu foliowego (ok. 43 µg/100 g). Truskawki są również źródłem witamin o właściwościach przeciwutleniających, takich jak witamina E oraz beta-karoten, jak i witamin z grupy B. Są bogate w składniki mineralne takie jak magnez, miedź, potas, mangan oraz błonnik pokarmowy (ok. 1,8 g/100 g) i stanowią źródło związków bioaktywnych takich jak flawonoidy oraz kwasy fenolowe (hydroksycynamonowy, elagowy). Wartość energetyczna truskawek wynosi około 28 kcal/100 g.
Przeczytaj również:
Wartości odżywcze truskawek – dlaczego warto je jeść?
Porzeczka
To jagodowe superfoods szczególnie bogate w polifenole, zwłaszcza czarna porzeczka, której owoce są zaliczane do surowców leczniczych. Czarna porzeczka obfituje w witaminę C (ok. 182 mg/100 g), co czyni ją jednym z najbogatszych źródeł pokarmowych tej witaminy. Czerwona porzeczka zawiera mniej witaminy C (ok. 45 mg/100 g). Porzeczki są bogatym źródłem błonnika pokarmowego (ok. 8 g/100 g) oraz pektyn, a także składników mineralnych takich jak potas, magnez, miedź, mangan i witaminy z grupy B, witamina E oraz beta-karoten. Wśród związków bioaktywnych zawartych w porzeczce (zwłaszcza czarnej) znajdują się antocyjany o właściwościach antyoksydacyjnych – usuwających wolne rodniki tlenowe, przeciwstarzeniowych, przeciwnowotworowych i działających ochronnie na naczynia krwionośne oraz narząd wzroku. Wartość energetyczna porzeczek wynosi około 35 kcal /100 g (zarówno odmiany czerwonej, jak i czarnej).
Jagoda
Owoc zbierany głównie w lipcu, należący do surowców leczniczych. Wykazuje wiele właściwości korzystnie wpływających na zdrowie. Związki bioaktywne występujące w jagodach to antocyjany, garbniki (zwłaszcza katechinowe), flawonoidy, kwasy organiczne (jabłkowy, cytrynowy, bursztynowy, chinowy), kwasy fenolowe (chlorogenowy, ferulowy), witamina C, jak i witaminy z grupy B. Jagody są źródłem błonnika pokarmowego (ok. 3 g/100 g). Owoce wykazują właściwości przeciwutleniające, przeciwbiegunkowe, przeciwnowotworowe, poprawiające wzrok oraz krążenie, przeciwzapalne. Wartość energetyczna jagód wynosi około 50 kcal/100 g.
Przeczytaj również:
Dlaczego należy myć jagody? Uważaj na bąblowicę!
Podsumowując, wymienione wyżej owoce jagodowe z pewnością należą do superfood w polskim wydaniu. Cechują się wysoką wartością zdrowotną. Główne korzyści wynikające z ich spożywania to:
- Ochrona przed działaniem wolnych rodników tlenowych dzięki obecności przeciwutleniaczy, co przeciwdziała stresowi oksydacyjnemu, który może być przyczyną wielu chorób.
- Potencjalne właściwości przeciwnowotworowe ze względu na obecność kwasów fenolowych, flawonoidów, witamin A, C, E.
- Uzupełnienie diety w witaminy i składniki mineralne, co sprzyja zachowaniu zdrowia, a także wpływa korzystnie na stan skóry.
- Działanie regulujące pracę przewodu pokarmowego dzięki zawartości błonnika pokarmowego, co jest istotne u osób mających problemy z zaparciami.
- Niski indeks glikemiczny, co pozwala na wprowadzenie ich do diety diabetyków czy osób chorujących na insulinooporność.
- Niska wartość energetyczna – idealne urozmaicenie diety dla osób będących na dietach redukcyjnych.
- Działanie ochronne przed chorobami przewlekłymi takimi jak choroby układu krążenia, nowotwory czy choroby neurodegeneracyjne.
Źródła:
- Lamer Zarawska E., Fitoterapia i leki roślinne, PZWL, 2010.
- Cieślowska B., Cieślowska P., Superfoods, czyli żywność o wysokiej wartości odżywczej, Wydawnictwo SBM, 2016.
- Gryszczyńska B., Iskra M., Gryszczyńska A., Budzyń M., Aktywność przeciwutleniająca wybranych owoców jagodowych, Postępy Fitoterapii 4/2011.
- Skrovankova S, Sumczynski D, Mlcek J, Jurikova T, Sochor J., Bioactive Compounds and Antioxidant Activity in Different Types of Berries Int J Mol Sci. 2015 Oct 16;16(10):24673-706.
- Miller K., Feucht W., Schmid M., Bioactive Compounds of Strawberry and Blueberry and Their Potential Health Effects Based on Human Intervention Studies: A Brief Overview, Nutrients 2019 Jul 2;11(7):1510.