Sposoby na ból gardła

Ból gardła możemy podzielić na ostry i przewlekły. W obu przypadkach różne czynniki wywołują ten objaw. Odmienne są także symptomy, które towarzyszą bólowi gardła. 

Ból gardła – przyczyny i objawy

Ostry ból gardła  

Najczęstszą przyczyną ostrego bólu gardła są infekcje wywoływane przez wirusy. Zakażenia te odpowiadają za 70-90% stanów zapalnych gardła. Infekcji bakteryjne gardła są dużo rzadsze (wywołują je głównie paciorkowce beta-hemolizujące grupy A). Infekcje występują zazwyczaj w okresie jesienno-zimowym. Najczęściej dotyczą dzieci i nastolatków.  

Oprócz bólu gardła pojawiają się następujące objawy: 

• gorączka, 
• kaszel 
• nieżyt nosa 
• chrypa 
• złe samopoczucie. 

Silny ból gardła, który pojawia się nagle, może wskazywać na niektóre choroby (odra, mononukleoza zakaźna, płonica, ospa wietrzna).  

Ból pojawiający się po jednej stronie gardła, któremu towarzyszą utrudnione połykanie, szczękościsk, ślinotok czy zaburzenia mowy, może być spowodowany ropniem okołomigdałkowym. Rozwija się on zazwyczaj w przypadku nieleczonego ropnego zapalenia gardła.  

Pacjenci z podejrzeniem ropnia okołomigdałkowego powinni pilnie skonsultować się z laryngologiem.  

Ostry ból gardła może być również wynikiem urazu mechanicznego lub obecności ciała obcego w gardle czy przełyku. W tym przypadku ból nasila się przy przełykaniu. W ślinie może pojawić się krew.  

Przewlekły ból gardła 

Ból gardła może występować przewlekle.  

Zazwyczaj jest związany z: 

• przewlekłymi zakażeniami i stanami zapalnymi błony śluzowej gardła, 
• przewlekłym zapaleniem migdałków podniebiennych, 
• przewlekłym zapaleniem zatok przynosowych. 

Ból gardła o charakterze przewlekłym może pojawić się także w przypadku długotrwałego kontaktu z czynnikami drażniącymi.  

Zaliczamy do nich:  

• palenie papierosów,  
• spożywanie alkoholu,  
• przebywanie w pomieszczeniach, w których znajdują się opary chemiczne i pył,  
• zmiany temperatur.  

Ból gardła może wystąpić również przy chorobach przewlekłych: 

• refluks żołądkowo-przełykowy,  
• cukrzyca,  
• choroby serca,  
• choroby nerek. 

Dodatkowo może być objawem menopauzy lub zmian hormonalnych.  

Pacjenci opisują ból przewlekły inaczej niż ból ostry. Zazwyczaj jest on nawracający i ma różny stopień nasilenia. Często objawy pojawiają się jedynie rano, tuż po przebudzeniu. Nie jest to silny ból. Możemy go określić jako drapanie, łaskotanie czy uczucie obecności ciała obcego w gardle. Po tylnej ścianie gardła może spływać wydzielina, która powoduje odchrząkiwanie. 

Przewlekły ból o stałym nasileniu, który nie jest związany z infekcją, może być spowodowany chorobą nowotworową. Jest zazwyczaj jednostronny i może promieniować do ucha.  

Nowotwory, które mogą objawiać się bólem gardła, to: 

• nowotwór nasady języka, 
• nowotwór migdałków podniebiennych, 
• nowotwór części krtaniowej gardła, 
• nowotwór krtani. 

W nowotworach oprócz bólu gardła pojawiają się inne objawy: ślinienie, nieprzyjemny zapach z ust, szczękościsk, duszność i guz na szyi. 

Co na ból gardła? Leczenie

Większość przypadków zapalenia gardła o etiologii wirusowej i bakteryjnej ustępuje samoistnie. Najczęściej infekcja wirusowa trwa ok. 3-7 dni, natomiast o etiologii paciorkowcowej średnio ok. 4 dni.  

Podczas leczenia przede wszystkim zadbaj o odpoczynek. 

Możesz zastosować leki przeciwzapalne i przeciwbólowe zawierające np. paracetamol lub ibuprofen.

Miejscowy stan zapalny i ból pomogą Ci złagodzić tabletki do ssania lub aerozole zawierające substancje takie jak flurbiprofen, benzydamina, salicylan choliny i chlorchinaldol. 

Ziołowe roztwory do płukania gardła (szałwia, mięta, kora dębu, tymianek, rumianek, arnika) złagodzą objawy miejscowe. 

Możesz również zastosować sól kuchenną do płukania gardła. 

Jak szybko wyleczyć ból gardła?

Przede wszystkim unikaj substancji powodujących podrażnienie jamy śluzowej gardła (alkohol, tytoń). Ogranicz także przebywanie w zadymionych pomieszczeniach.

Zrezygnuj również ze spożywania pikantnych i gorących posiłków. Postaw na posiłki o letniej temperaturze i łagodne w smaku. 

Kiedy trzeba zastosować antybiotyk? 

Antybiotyku nie wolno stosować samodzielnie bez konsultacji z lekarzem. 

Tego typu preparaty są zalecane tylko i wyłącznie w infekcjach bakteryjnych. W pierwszej kolejności lekarz może przepisać penicylinę fenoksymetylową, którą powinniśmy przyjmować co 12 godzin przez 10 dni. Jeśli wykazujesz nadwrażliwość na pochodne penicylin, lekarz może zadecydować o zastosowaniu cefalosporyny I generacji (np. cefadroksyl, cefaleksyna). W przypadku reakcji alergicznych dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie makrolidów, np. klarytromycyna lub azytromycyna. 

Ból gardła najczęściej wiąże się z infekcją wirusową, rzadziej z bakteryjną. Leczenie polega na zwalczaniu uciążliwych objawów poprzez odpoczynek, stosowanie leków przeciwzapalnych i wykluczenie czynników drażniących. W przypadku przedłużających się objawów skonsultuj się z lekarzem.

Przeczytaj również:
Poznaj domowe sposoby na ból gardła