Jak zapobiegać biegunce podróżnych?
Biegunka w trakcie podróży potrafi skutecznie pokrzyżować urlopowe plany. Wystarczy jednak trzymać się kilku prostych zasad, aby uniknąć przykrych dolegliwości i móc cieszyć się urlopem bez ograniczeń. Na co warto zwrócić szczególną uwagę, aby uniknąć dolegliwości żołądkowo-jelitowych w trakcie podróży?
Higiena rąk
Częste i dokładne mycie rąk ma podstawowe znaczenie w zapobieganiu biegunce w czasie podróży. Większość patogenów powodujących biegunkę podróżnych przenosi się bowiem właśnie drogą brudnych rąk oraz fekalno-oralną. Szczególnie istotne jest mycie dłoni przed przygotowywaniem i spożywaniem posiłków oraz po skorzystaniu z toalety. Ręce należy myć dokładnie, uwzględniając również często pomijane okolice, takie jak kciuki i okolice między palcami. Dłonie myjmy mydłem, a na koniec dokładnie je przepłuczmy i wysuszmy. W sytuacji, gdy z różnych powodów nie mamy dostępu do wody i mydła, z pomocą przychodzą żele do dezynfekcji rąk lub specjalne chusteczki nawilżane alkoholem.
Przeczytaj również:
Biegunka podróżnych – jak sobie z nią radzić na urlopie?
Rodzaje spożywanych posiłków
W czasie wakacji spożywamy posiłki w restauracjach, barach lub na ulicznych straganach. Popularne są przede wszystkim lody, świeże owoce i warzywa, a także szybkie przekąski. Warto zwracać uwagę na jakość spożywanego jedzenia oraz sposób jego przechowywania. Należy unikać pokarmów oraz wody z nieznanych źródeł, owoce należy przed spożyciem dokładnie umyć w wodzie z pewnego źródła i obrać ze skórki, a warzywa najbezpieczniej jest spożywać w formie gotowanej, pieczonej lub smażonej. Warto zwrócić uwagę także na rodzaj spożywanych napojów. Zaleca się picie przede wszystkim napojów butelkowanych oraz gorących, takich jak kawa, herbata czy napary ziołowe. Warto natomiast unikać płynów chłodzonych kostkami lodu, gdyż woda służąca do jego przygotowywania zwykle pochodzi wprost z kranu i może zawierać szkodliwe patogeny.
Przeczytaj również:
Salmonella – przyczyny, objawy, leczenie
Jak uniknąć salmonelli?
Profilaktyka antybiotykowa i probiotyki
Nie jest to standardowy sposób zapobiegania biegunce podróżnych z uwagi na fakt, że choroba jest zwykle krótkotrwała i przebiega łagodnie, a stosowanie antybiotyków może wiązać się z pojawieniem się działań niepożądanych. Dodatkowo zwraca się uwagę na narastającą oporność bakterii na antybiotyki, której sprzyja ich zbyt powszechne stosowanie. Dlatego też profilaktykę antybiotykową zaleca się przede wszystkim osobom wyjeżdżającym do regionów wysokiego ryzyka wystąpienia biegunki oraz obciążonych dużym ryzykiem zachorowania (np. chorzy przyjmujący leki zmniejszające wydzielanie żołądkowe, po przebytej resekcji żołądka, z nieswoistymi zapaleniami jelit, niedoborami odporności, zakażeni wirusem HIV lub osoby w podeszłym wieku z licznymi obciążeniami internistycznymi). W przypadku tych chorych zwykle stosuje się kilkudniową terapię antybiotykami, skierowanymi przeciwko bakteriom najczęściej powodującym biegunkę podróżnych. Należy jednak pamiętać, że antybiotyki nie chronią przed biegunkami o etiologii wirusowej, powodowanej np. przez rotawirusy.
Wspomagająco w profilaktyce biegunki podróżnych można zastosować także probiotyki zawierające szczepy bakterii Lactobacillus GG i Saccharomyces boulardii. Szacuje się, że stosowanie probiotyków zmniejsza ryzyko biegunki u ok. 12-45% leczonych, jednak brak jest jednoznacznych dowodów na skuteczność ich przyjmowania.
Przeczytaj również:
Probiotyki – co warto o nich wiedzieć?
Jak przygotować się do podróży?
Do każdej podróży, a w szczególności tej odległej, do krajów tropikalnych, należy się odpowiednio przygotować. Warto przede wszystkim wyposażyć swoją apteczkę i podręczną kosmetyczkę. Podstawą jest mydło antybakteryjne do rąk, żel do dezynfekcji rąk lub chusteczki nawilżane. Należy także spakować podstawowy zestaw leków, w tym leki przeciwbiegunkowe (np. loperamid) oraz elektrolity w postaci saszetek lub tabletek musujących, które doskonale uzupełniają utracone płyny i jony.
Na kilka tygodni przed wyjazdem warto także skontaktować się z lekarzem, gdyż docelowe miejsce podróży może być także obszarem występowania innych chorób zakaźnych. Można im zapobiec, stosując odpowiednią profilaktykę.
Biegunka w czasie podróży to jedna z najczęstszych przypadłości dokuczających turystom w czasie wakacji. Mając jednak na uwadze powyższe zasady, można jej skutecznie zapobiec i tym samym w pełni cieszyć się wolnym czasem i wypoczynkiem.
Źródła:
- Biegunka podróżnych Tomasz Mach Katedra Gastroenterologii, Gastroenterologia Kliniczna 2011, tom 3, nr 3, 121–126 Copyright © 2011 Via Medica ISSN 2081–1020.
- Biegunki podróżnych prof. dr hab. med. Piotr Zaborowski; Medycyna po Dyplomie 2011(20); 6(183): 42-45.
- Interna Szczeklika 2019; Andrzej Szczeklik, Piotr Gajewski; wyd. 10; Kraków 2019.