Jak wzmocnić odporność u dzieci?

Jak kształtuje się układ odpornościowy u dzieci?

Odporność każdego człowieka kształtuje się już w życiu płodowym. W chwili narodzin układ odpornościowy jest stosunkowo niedojrzały i ewoluuje przez czas dzieciństwa, dojrzewania i dorosłość aż do schyłku starości. Komórki dziecięcego układu odpornościowego każdego dnia uczą się walki z nowymi zagrożeniami oraz rozpoznawania własnych komórek, aby w przyszłości ich nie atakować. 

Pierwszą „tarczę” przed atakującymi patogenami stanowi wrodzony układ odpornościowy. Wrodzony układ odpornościowy po urodzeniu jest wyciszony. Z tego względu noworodek, a zwłaszcza wcześniak, jest podatny na zakażenia bakteryjne lub wirusowe.

Odporność nabyta rozwija się stopniowo i z roku na rok jest bardziej wyspecjalizowana.

Skład mleka matki a odporność u dzieci

Ochronę przed wieloma chorobami zakaźnymi zapewnia dziecku pokarm z piersi. Mleko matki zawiera m.in. immunoglobulinę A (s-IgA). Dzięki niej u dziecka występuje bierna odporność na patogeny, która zanika około 6 miesięcy po narodzinach. W tym czasie dziecko nie ma już matczynych immunoglobulin, a produkcja własnych jest zbyt mała. W tym czasie ryzyko rozwinięcia infekcji jest duże.

Matka może przekazać dziecku wystarczającą ilość przeciwciał, nawet gdy przeszła zakażenie 30 lat wcześniej. Paradoksalnie matka, która uniknęła niebezpiecznej infekcji w dzieciństwie, może narazić swoje dziecko na ryzyko zachorowania, nie mogąc przekazać mu swoistych przeciwciał ochronnych.

Z biegiem czasu układ immunologiczny dojrzewa, a zakażenia są rzadsze. 

Infekcje u dzieci – czy to norma?

W miarę dorastania układ odpornościowy kształtują współwystępujące infekcje i szczepienia. Dziecko nie musi mieć objawów infekcji, by wystarczyła ona do stymulacji i wzmocnienia odporności w przyszłości. Większość chorób w dzieciństwie występuje tylko raz, a ochrona przed nimi trwa przez całe życie.

Częste infekcje w okresie przedszkolnym są normą i stanowią ważną drogę do zbudowania odporności.                                     

Bezobjawowe infekcje, które także wpływają na odporność u dzieci to np.:

• cytomegalowirus,
• wirus Ebsteina-Barr,
• Mycobacterium Tuberculosis.

Wywołują one silną odpowiedź limfocytów, które kontrolują namnażanie wirusa. Ich eliminacja, np. terapią immunosupresyjną, może aktywować infekcję, co z kolei może mieć katastrofalne skutki.

U każdego dziecka warto wykonać badania oceniające stan zdrowia. Dziecko, które nie ma objawów, może mieć już zaburzenia na poziomie komórkowym. Kwestią czasu jest kontakt z niebezpiecznym patogenem. Ogromna większość komórek układu immunologicznego występuje w przewodzie pokarmowym, dlatego tak ważne w kształtowaniu odporności jest prawidłowe odżywianie.

Co obniża odporność u dzieci?

• Dieta uboga w witaminy i minerały,
• przewlekłe infekcje,
• zaburzenia flory bakteryjnej,
• brak odpowiedniej ilości snu,
• przewlekły stres,
• nagła zmiana temperatury otoczenia,
• brak aktywności fizycznej.

Jak zbadać układ odpornościowy dziecka?

Warto wykonać poniższe badania:

• morfologia z rozmazem,
• CRP,
• proteinogram,
• stężenie immunoglobulin w surowicy,
• ocena składników dopełniacza,
• ocena subpopulacji limfocytów,
• badanie mikrobioty jelitowej,
• stężenie witaminy D, B12 i kwasu foliowego,
• stężenie ferrytyny,
• wykluczenie zakażenia wirusami CMV, EBV.

Uzyskane wyniki pozwolą lekarzowi zastosować indywidualnie dobraną terapię profilaktyczną, która przełoży się na ogólny stan zdrowia w przyszłości. 

Odporność u dzieci – co można zastosować?

W aptece dostępne są różne preparaty wzmacniające odporność u dzieci, jednak ich stosowanie musi być odpowiednio dopasowane do zdrowia i potrzeb dziecka. Przed podaniem czegokolwiek dziecku skonsultuj się z pediatrą. 

Kwasy omega

W tym głównie DHA i EPA pozyskiwane z ryb lub alg morskich. Wspierają one układ odpornościowy i pomagają w walce z infekcjami, zwalczają stany zapalne. Zalecana dawka dla niemowląt i dzieci do 2. roku życia to min. 100 mg DHA na dobę. W przypadku starszych dzieci zaleca się zwiększenie dziennego spożycia DHA nawet do około 250 mg.

Witamina D3

Pobudza do pracy limfocyty T, które odpowiadają za zwalczanie bakterii i wirusów, a tym samym wzmacniają odporność. Dawka dla niemowląt przed 6. miesiącem życia wynosi 400 j.m. na dobę, dla dzieci w wieku 6-12 miesięcy 400-600 j.m. Dzieci w wieku 1-10 lat powinny przyjmować 600-1000 j.m. na dobę, a młodzież 11-18 lat dawkę 1000-2000 j.m. na dobę.

Probiotyki 

Czyli tzw. dobre bakterie dla jelit. Dzięki wzmacnianiu nabłonka jelit i jego uszczelnianiu nie pozwalają na przedostanie się „złych” bakterii i wirusów do krwi. W rezultacie chronią organizm przed zakażeniem. Są to preparaty, które należy przyjmować kilka miesięcy, aby efekty były korzystne i odczuwalne.

Doustne szczepionki uodparniające 

Dostępne na receptę. Zawierają cząsteczki bakterii wywołujących chorobę. Organizm dziecka, wytwarzając na nie odporność, staje się silniejszy. Warunkiem rozpoczęcia takiej kuracji jest idealny stan zdrowia dziecka.

Dowiedz się więcej z naszego materiału

Przeczytaj również:
10 produktów zwiększających odporność