Jakie właściwości ma dzięgiel chiński?

Gdzie występuje i jak wygląda dzięgiel chiński?

Dzięgiel chiński (łac. Angelica sinensis) nazywany jest również dong quai (wymowa: don ke) i należy do rodziny selerowatych. Występuje w krajach Azji (Chiny, Korea i Japonia). Jest rośliną, która rośnie głównie w wysokich górach w wilgotnych i chłodnych miejscach. Osiąga do 1,5 metra wysokości. Posiada silnie rozgałęziony korzeń w brązowym kolorze, który ma długość do 25 cm. Jego kwiaty są białe, drobne i tworzą baldachowate kwiatostany. Mają przyjemny zapach. Młode pędy i nasiona znajdują zastosowanie jako przyprawa w krajach dalekiego wschodu.

Dzięgiel chiński – jaką część rośliny wykorzystuje się w lecznictwie?

Zastosowanie lecznicze znajduje korzeń dzięgla chińskiego (łac. Angelicae sinensis radix). Należy zaznaczyć, że jest on stosowany tradycyjnie w medycynie chińskiej, nie ma natomiast dostatecznej ilości badań klinicznych, które potwierdzałyby jego skuteczność w lecznictwie.  

Dzięgiel chiński jest bogatym źródłem fitoestrogenów, które pomagają utrzymywać równowagę gospodarki hormonalnej u kobiet. W korzeniu znajduje się również kumaryna, która wspomaga funkcjonowanie układu nerwowego. Zawiera on również kwas ferulowy i olejki eteryczne, mające korzystny wpływ na układ krwionośny. Działają przeciwzapalnie, przeciwzakprzepowo i przeciwbólowo. 

Dzięgiel chiński zawiera w swoim składzie witaminę E, która ma działanie przeciwutleniające, a także witaminę B12 i kwas foliowy. 

Dzięgiel chiński – właściwości 

Nie bez powodu dzięgiel chiński jest nazywany żeńskim żeń-szeniem. Dzięki obecności fitoestrogenów dong quai może być stosowany podczas PMS (zespołu napięcia przedmiesiączkowego), w okresie menopauzy lub podczas bolesnych miesiączek ze skurczami.  

W przeprowadzonym badaniu wykazano, że przyjmowanie preparatów z korzeniem dzięgla powoduje zmniejszenie bólów menstruacyjnych nawet do takiego stopnia, że nie ma potrzeby przyjmowania leków przeciwbólowych.  

Jest to efekt działania ligustylidu, który wykazuje działanie przeciwskurczowe. Wskutek stosowania dzięgla chińskiego normalizacji ulega także cykl menstruacyjny. 

Dzięgiel chiński podczas połogu i menopauzy wykazuje działanie uspokajające i adaptogenne, a także znieczulające i uspokajające.  

Poza tym wspiera on pracę układu krwionośnego – działa przeciwzakrzepowo oraz dzięki obecności witaminy B12 i kwasu foliowego zmniejsza anemię. Ponadto reguluje układ odpornościowy i działa rozluźniająco na jelita.  

Dzięgiel chiński w tradycyjnej medycynie chińskiej jest stosowany na choroby serca, przy wysokim ciśnieniu krwi, w stanach zapalnych, infekcjach czy przy nerwobólach. Działa neuroprotekcyjnie, kardio- i hepatoprotekcyjnie. Wykazuje również działanie ochronne na nerki. 

W przeprowadzonych badaniach udowodniono, że wyciągi wodne i etanolowe z korzenia dzięgla chińskiego zmniejszają magazynowanie tłuszczu w tkance podskórnej. Wykazano też możliwe działanie przeciwnowotworowe dzięgla, jednak jak do tej pory nie ma większej ilości badań, które by to potwierdzały. 

Dong quai w medycynie chińskiej 

W medycynie chińskiej stosuje się różne części korzenia, aby osiągnąć zamierzone rezultaty: 

• quan dong quai (cały korzeń) – wzbogaca krew i poprawia przepływ krwi; 
• dong quai tou (głowa korzenia) – poprawia przepływ krwi i hamuje krwawienie; 
• dong quai shen (główne ciało korzenia, bez głowy i ogonów) – wzbogaca krew bez poprawiania jej przepływu; 
• dong quai wei (rozszerzone korzenie) – najszybciej poprawiają przepływ krwi i hamują krzepnięcie krwi; 
• dong quai xu (drobniejsze włosowate korzenie) – wzmagają przepływ krwi.  

W Polsce dzięgiel chiński dostępny jest w postaci herbaty, sproszkowanego korzenia lub kapsułek, które należy stosować zgodnie z zaleceniami producenta. 

Dzięgiel chiński – przeciwwskazania 

Preparatów z dzięglem nie mogą przyjmować kobiety w ciąży, ponieważ może dojść do poronienia. Jest to związane z jego działaniem stymulującym na mięśnie macicy. Nie zaleca się również stosowania dong quai podczas karmienia piersią, ponieważ zawarte w nim związki chemiczne mogą przechodzić do kobiecego mleka. Preparaty z dzięglem nie powinny być przyjmowane przez dzieci. Niewskazane jest również stosowanie tej rośliny w trakcie choroby nowotworowej, zwłaszcza w przypadku guzów hormonozależnych. Przez obecność fitoestrogenów może dojść do stymulacji nowotworu. 

Dzięgla chińskiego nie należy stosować z lekami przeciwzakrzepowymi i hamującymi agregację płytek ze względu na ryzyko wystąpienia krwawień. Niewskazane jest także stosowanie preparatów z tą rośliną przy przyjmowaniu doustnej antykoncepcji i hormonalnej terapii zastępczej. 

Osoby uczulone na rośliny z rodziny selerowatych, np. marchew, anyż lub seler, powinny unikać stosowania produktów z dong quai. Dzięgiel chiński należy do tej rodziny i może powodować reakcje alergiczne.

Podsumowując, dzięgiel chiński ma potencjalnie wiele właściwości leczniczych. Należy jednak pamiętać, że jest to roślina stosowana głównie w medycynie chińskiej i nie ma zbyt wielu naukowych dowodów potwierdzających jej skuteczność.

Przeczytaj również:
Podagrycznik chiński – jakie ma właściwości?