Spermidyna. Czy warto ją suplementować? 

Spermidyna – co to jest? Jakie ma właściwości?

Spermidynę zaliczamy do grupy związków organicznych zwanych poliaminami (z przynajmniej dwiema grupami aminowymi w cząsteczce). Spermidyna posiada 3 takie grupy.  

Do ważnych biologicznie poliamin zaliczamy również m.in. putrescynę (2 grupy aminowe) i sperminę (4 grupy aminowe). Spermidyna i inne poliaminy odgrywają kluczową rolę w wielu procesach życiowych organizmów, zarówno zwierząt, jak i roślin czy bakterii.

Spermidyna – gdzie występuje? 

Spermidyna występuje w wielu organizmach żywych. Jej poziom zależy od gatunku, rodzaju tkanki, a także wieku komórek.  

Organami zawierającymi duże stężenie spermidyny i powstającej z niej sperminy są: 

• trzustka,  
• nerki,  
• śledziona,  
• wątroba,  
• płuca.  

Jej duża ilość znajduje się również w męskim nasieniu (spermie) i ośrodkowym układzie nerwowym, szczególnie w istocie białej mózgu. 

Stężenie spermidyny w ludzkiej krwi zmniejsza się wraz z wiekiem. 

Co ciekawe, zaobserwowano, że poziom tego związku u dziewięćdziesięcio- i stulatków jest porównywalny jak u osób w wieku 30-50 lat i wyższe niż u osób w wieku 60-80 lat. 

Spermidyna w żywności

Spermidyna, podobnie jak inne poliaminy, występuje naturalnie w żywności.  

Jej największe ilości znajdziemy w: 

• kiełkach pszenicy, 
• natto (sfermentowana soja; tradycyjna japońska potrawa), 
• soi, 
• serach dojrzewających, 
• grzybach, 
• groszku, 
• orzechach, 
• jabłkach, 
• gruszkach, 
• brokułach.

Wpływ spermidyny na organizm 

Spermidyna pełni w komórkach organizmów wiele istotnych funkcji: 

• stabilizuje strukturę cząsteczek DNA i RNA (nośniki informacji genetycznej), 
• reguluje funkcje błon biologicznych, 
• wpływa na tworzenie DNA, RNA, białek i lipidów, 
• oddziałuje na wzrost i podziały komórek, 
• wpływa na procesy apoptozy (zaprogramowana śmierć komórki) i autofagii (kontrolowany rozkład składników komórki, szczególnie uszkodzonych i potencjalnie toksycznych, które np. gromadzą się podczas starzenia), 
• działa antyoksydacyjnie, zmniejszając skutki stresu oksydacyjnego. 

Dotychczasowe badania wskazują na następujące potencjalne korzyści wynikające z suplementacji spermidyny: 

• ogólne działanie przeciwstarzeniowe i wydłużenie długości życia, 
• poprawa pamięci i innych funkcji mózgu, 
• korzystny wpływ na działanie układu krążenia, układu odpornościowego, mięśni, nerek, wątroby,  
• poprawa funkcji mieszków włosowych i wzrostu włosów, 
• działanie przeciwnowotworowe. 

Jak suplementować spermidynę? 

Źródłem spermidyny i innych poliamin w naszym organizmie są: 

• synteza przez komórki organizmu, 
• produkcja przez bakterie jelitowe, 
• dostarczanie wraz z pożywieniem. 

Na rynku pojawiły się również suplementy diety zawierające spermidynę. W unijnym wykazie tzw. nowej żywności znajduje się ekstrakt z zarodków pszennych bogaty w spermidynę (jej zawartość to 0,8-2,4 mg/g).

Źródłem spermidyny w suplementach diety są przede wszystkim: 

• kiełkujące nasiona gryki, 
• ekstrakt z nasion soi, 
• algi Spirulina platensis. 

Suplementy ze spermidyną są przeznaczone dla osób dorosłych w maksymalnej dawce 6 mg dziennie. Nie zaleca się stosowania preparatów z tym składnikiem u dzieci, kobiet w ciąży i w trakcie karmienia piersią. 

W jednym z badań klinicznych osobom zgłaszającym pogorszenie pamięci podawano przez 3 miesiące ekstrakt z kiełków pszenicy zawierający zwiększone stężenie spermidyny (750 mg ekstraktu na dobę z ok. 1,2 mg spermidyny). Suplementacja w takiej dawce okazała się bezpieczna i dobrze tolerowana przez pacjentów. W innym badaniu stosowanie takiej ilość ekstraktu przez 12 miesięcy nie poprawiło pamięci u jego uczestników, co może wskazywać na konieczność zwiększenia dawki.  

Potrzebne są dalsze badania, które pozwolą wykorzystać prozdrowotne właściwości spermidyny przy zachowaniu bezpieczeństwa jej stosowania.

Przeczytaj również:
Cytykolina. Sposób na sprawny umysł?