Badania profilaktyczne dla mężczyzn. Zbadaj się już dziś!

Badania profilaktyczne pozwolą Ci zadbać o dobre samopoczucie i są kluczem do długiego życia. Umożliwiają one wczesne wykrycie chorób, które nieleczone mogą zagrażać Twojemu zdrowiu i życiu. Czy wiesz, że jako mężczyzna jesteś znacznie bardziej narażony na niektóre choroby? Mowa tu przede wszystkim o chorobach serca, płuc, cukrzycy, a także niektórych nowotworach. Część tych schorzeń możesz skutecznie leczyć, jeśli zostaną zdiagnozowane odpowiednio wcześnie. Dlatego badaj się regularnie i miej zdrowie pod kontrolą. 

Badanie ogólne krwi

Pełna morfologia krwi to badanie, które pozwala nam określić ogólny stan organizmu. W badaniu oznaczamy poziom poszczególnych elementów składowych krwi. Ocenie podlega nie tylko ilość, ale także objętość czy kształt. Te parametry dostarczają nam wielu cennych wskazówek na temat tego, co obecnie dzieje się w naszym organizmie. 

Badanie ogólne krwi umożliwia wykrywanie zarówno stosunkowo niegroźnych stanów zapalnych i infekcji, ale także znacznie poważniejszych chorób, np. białaczki. Morfologia często jest pierwszym badaniem, które skłania nas do pogłębienia diagnostyki. Badanie krwi jest podstawą profilaktyki zdrowia każdego z nas. Wykonywane regularnie potrafi uratować życie.

Kto powinien poddać się badaniu krwi?

Mężczyźni w każdym wieku. 

Jak często badać krew? 

Co najmniej raz w roku, najlepiej dwa razy w roku. 

Badanie ogólne moczu

Badanie ogólne moczu pozwala nam ocenić funkcjonowanie nerek i układu moczowego. Pomaga również wykryć niektóre choroby wątroby. Wykonuj je regularnie, aby odpowiednio wcześnie wykryć choroby, które początkowo mogą nie dawać żadnych niepokojących objawów. Badanie moczu pomaga również w diagnozie chorób układu moczowego, m.in. infekcji dróg moczowych, kamicy nerkowej, a nawet cukrzycy. Pracownicy laboratorium badają próbkę moczu pod kątem cech fizycznych i zawartości konkretnych składników. Oceniają również osad pod mikroskopem.

Regularna ocena stanu zdrowia układu moczowego, nerek i wątroby jest niezwykle ważna. Wykrycie choroby na wczesnym etapie zwiększa szanse na włączenie skutecznej terapii.

Kto powinien poddać się badaniu moczu?

Mężczyźni w każdym wieku.

Jak często badać mocz? 

Co najmniej raz w roku. Jeśli zmagasz się z dolegliwościami ze strony układu moczowego, wykonuj badanie częściej, najlepiej zgodnie z zaleceniami lekarza. 

Odczyn Biernackiego 

Jest to badanie laboratoryjne przeprowadzane z próbki krwi. Ocenia ono opad krwinek czerwonych. Nieprawidłowe OB świadczy o tym, że w organizmie rozwija się stan zapalny. Badanie pomaga w diagnozie infekcji, chorób zapalnych, chorób autoimmunologicznych, a nawet niektórych chorób nowotworowych. Ma również znaczenie w diagnostyce chorób nerek i wątroby, które często dotykają mężczyzn. 

Kto powinien zbadać OB?

Mężczyźni w każdym wieku.

Jak często badać OB? 

Co najmniej raz w roku, jeśli czujesz się dobrze i nie masz żadnych objawów. 

Lipidogram 

To badanie laboratoryjne, które umożliwia ocenę zawartości lipidów we krwi. 

Badanie uwzględnia różne frakcje tłuszczów:

• cholesterol całkowity,
• „dobry” cholesterol (HDL),
• „zły” cholesterol (LDL), 
• trójglicerydy (TG).

Jest to proste badanie z próbki krwi, które ma ogromne znaczenie w diagnostyce chorób układu sercowo-naczyniowego. 

Lipidogram jest kluczowym badaniem w profilaktyce męskiego zdrowia. Warto pamiętać, że mężczyźni znacznie częściej i wcześniej niż kobiety doświadczają zawałów serca, udarów i miażdżycy. Często obarczeni są czynnikami ryzyka występowania chorób sercowo-naczyniowych (m.in. nadwaga, otyłość, palenie tytoniu). 

Kto powinien badać cholesterol?

Mężczyźni w każdym wieku. 

Jak często wykonywać lipidogram? 

Co najmniej raz na 5 lat. Od 40. roku życia badanie cholesterolu wykonuj raz w roku. 

Badanie poziomu elektrolitów

Równowaga wodno-elektrolitowa jest bardzo ważna dla właściwego funkcjonowania organizmu.

Badanie poziomu elektrolitów to badanie laboratoryjne, w którym możemy określić poziomy poszczególnych jonów, m.in.: 

• sodu,
• magnezu,
• wapnia,
• potasu,
• węglanów, 
• chlorków.

Zaburzenia tej równowagi prowadzą do poważnych skutków metabolicznych i negatywnego wpływu na pracę wielu narządów. 

Badanie warto wykonywać profilaktycznie u każdego mężczyzny. Zwróć na nie szczególną uwagę, jeśli jesteś obarczony czynnikami ryzyka zaburzeń elektrolitowych. Zaliczamy do nich niektóre choroby przewlekłe, m.in. nerek, serca, wątroby czy tarczycy. Czynnikiem ryzyka jest także terapia niektórymi lekami (np. środkami moczopędnymi) stosowanymi m.in. w leczeniu nadciśnienia.

Kto powinien badać elektrolity?

Mężczyźni w każdym wieku. 

Jak często badać elektrolity? 

Raz na 3 lata, jeśli nie występują u Ciebie żadne czynniki ryzyka. W przeciwnym razie badania wykonuj częściej, zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego.

Badanie glikemii 

Badanie poziomu cukru we krwi powinno być kluczowym elementem profilaktyki zdrowotnej każdej osoby, niezależnie od płci. Pamiętajmy jednak, że mężczyźni są bardziej narażeni na zachorowanie na cukrzycę typu 2 niż kobiety.

Badanie glikemii pozwala wykryć nieprawidłowości, które mogą świadczyć m.in. o cukrzycy typu 2 czy insulinooporności. Często do postawienia diagnozy konieczna jest dalsza diagnostyka, ale badanie glikemii pozwala wskazać odpowiedni kierunek.

Czy wiesz, że cukrzyca typu 2 jest chorobą cywilizacyjną, której możesz zapobiec? Pamiętaj o profilaktyce.

Kto powinien poddać się badaniu glukozy?

W celach przesiewowych badanie zaleca się po 40. roku życia. Warto jednak wykonywać je wcześniej, najlepiej przy okazji kontrolnych badań krwi. 

Jak często badać glikemię? 

Co najmniej raz w roku, chyba że lekarz zadecyduje inaczej. 

Pomiar ciśnienia krwi

Nieprawidłowe ciśnienie jest bardzo ważnym czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, dlatego nie bagatelizuj go. Choroby sercowo-naczyniowe stanowią jedną z głównych przyczyn zgonów wśród mężczyzn. Nieprawidłowe wartości ciśnienia tętniczego powinny skłonić Cię do pogłębienia diagnostyki. Nadciśnienie tętnicze jest chorobą dobrze kontrolowaną farmakologicznie. Odpowiednie leczenie może uchronić Cię przed chorobą wieńcową, zawałem serca czy udarem mózgu. 

Kto powinien kontrolować ciśnienie krwi?

Mężczyźni w każdym wieku.

Jak często mierzyć ciśnienie? 

Od 20. roku życia mierz ciśnienie raz w roku. Rób to kilkakrotnie, aby wynik był miarodajny. Jeśli jesteś obciążony czynnikami ryzyka, badaj ciśnienie częściej i bądź pod kontrolą lekarza. Od 40. roku życia mierz ciśnienie regularnie. 

Samobadanie jąder

To badanie, które każdy mężczyzna powinien wykonywać regularnie. Podczas badania zwróć uwagę na niepokojące zmiany kształtu i powierzchni. Możesz wykonywać je w trakcie ciepłej kąpieli lub prysznica. Ciepło rozluźnia mosznę, co znacznie ułatwia samobadanie. 

Rak jądra dotyka przede wszystkim młodych mężczyzn, najczęściej między 15. a 40. rokiem życia.

Pamiętaj, że nowotwór wykryty na wczesnym etapie daje duże szanse na całkowity powrót do zdrowia.

Kto powinien wykonywać samobadanie jąder?

Mężczyźni w każdym wieku, najlepiej od nastoletnich lat.

Jak często wykonywać samobadanie jąder? 

Raz w miesiącu. 

Badanie jąder u lekarza 

Każdy prawdziwy mężczyzna powinien raz na kilka lat odwiedzić urologa. Samobadanie jąder jest bardzo ważne, ale niewystarczające. Dlatego regularnie odwiedzaj specjalistę. Badanie jąder u lekarza składa się z badania fizykalnego oraz badania USG. Lekarz ocenia stan moszny, jąder i prącia.

Nie rezygnuj z wizyt kontrolnych, nawet jeśli nie obserwujesz żadnych objawów.

Pamiętaj, że regularne kontrole pozwalają na wczesne wykrycie i skuteczne leczenie nawet groźnego nowotworu jądra.

Kto powinien badać jądra u lekarza?

Mężczyźni w każdym wieku. 

Jak często badać jądra u lekarza? 

Co trzy lata, niezależnie od wieku. 

Badanie PSA 

Badanie PSA to badanie laboratoryjne określające poziom swoistego antygenu sterczowego. PSA jest wytwarzane jedynie przez komórki prostaty, dlatego wzrost stężenia powyżej normy może wskazywać na nowotwór prostaty. PSA jest specyficznym i bardzo czułym markerem nowotworowym. Umożliwia diagnozę złośliwych nowotworów gruczołu krokowego oraz innych nowotworów, m.in. niezłośliwych gruczolaków. 

Pamiętaj, że wzrost poziomu PSA nie zawsze oznacza raka. Może świadczyć np. o niewielkim rozroście lub zapaleniu gruczołu krokowego. Analizę poziomu PSA i innych badań pozostaw lekarzowi, który postawi precyzyjną diagnozę.

PSA to badanie, z którego nie warto rezygnować! Obecnie specjaliści mają różne podejścia do profilaktycznych badań PSA. Niektórzy twierdzą, że jako badanie przesiewowe ma małe znaczenie i warto wykonywać je jedynie w celach kontrolnych podczas leczenia nowotworów. Inni dalej je zalecają. 

Kto powinien zbadać poziom PSA?

Mężczyźni powyżej 50. roku życia.

Jak często badać PSA? 

Raz w roku. 

Badanie prostaty per rectum 

Badanie prostaty per rectum to badanie przez odbyt, czasem nazywane badaniem proktologicznym. Jest to niezwykle cenne badanie diagnostyczne. Przede wszystkim umożliwia ono wczesne wykrycie nowotworu prostaty, ale także nowotworu jelita grubego. 

Wielu mężczyzn odczuwa dyskomfort na samą myśl o tym badaniu, dlatego niestety zbyt często z niego rezygnują.

Pamiętaj, że nowotwór prostaty jest najczęstszym męskim nowotworem na świecie, dlatego nie możesz go bagatelizować.

Kto powinien poddać się badaniu per rectum?

Mężczyźni powyżej 30. roku życia, jeśli znajdują się w grupie ryzyka. Jeśli nie występują u Ciebie czynniki ryzyka, badania możesz rozpocząć po 40. roku życia. 

Jak często wykonywać badanie per rectum? 

Raz w roku. 

Kontrola stomatologiczna 

Jednym z elementów profilaktyki zdrowotnej, którego nie powinieneś pomijać, są wizyty kontrolne u stomatologa. Regularna ocena uzębienia, dziąseł, a także śluzówek jamy ustnej jest bardzo ważna dla zachowania pełnego zdrowia. Częste badania kontrolne pozwalają uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Stomatologa odwiedzaj regularnie, nie tylko w przypadku bólu. Przy okazji kontroli stomatologicznej umów się także na zabieg usuwania kamienia nazębnego, który uchroni Cię przed niektórymi chorobami przyzębia. 

Kto powinien udać się na kontrolę stomatologiczną?

Mężczyźni w każdym wieku. 

Jak często odwiedzać stomatologa? 

Dwa razy w roku. 

Kontrola masy ciała 

Nadwaga i otyłość są jednymi z głównych czynników ryzyka wielu chorób przewlekłych, m.in. chorób układu sercowo-naczyniowego, cukrzycy typu 2, a nawet chorób układu oddechowego. Raz na jakiś czas mierz obwód w talii, który powinien wynosić mniej niż 94 cm.

Kontroluj także wskaźnik masy ciała (BMI), który obliczysz, biorąc pod uwagę wzrost i wagę. BMI powyżej 25 oznacza nadwagę, a powyżej 30 – otyłość. Zbyt wysokie BMI powinno być dla Ciebie bodźcem do działania. Przyjrzyj się swojej diecie i zmień tryb życia na bardziej aktywny.

Kto powinien kontrolować masę ciała?

Mężczyźni w każdym wieku. 

Jak często sprawdzać swoje BMI? 

Jeśli nie odczuwasz wyraźnych zmian w swojej masie ciała i nie masz nadwagi, wystarczy raz w roku. Warto jednak robić to częściej, zwłaszcza jeśli występują u Ciebie inne czynniki ryzyka chorób. 

Badanie znamion

Mężczyźni często zapominają o tym badaniu, co jest dużym błędem. Pamiętaj, że regularne badanie pozwala wykryć niepojące zmiany. Ich leczenie na wczesnym etapie zwiększa szanse na wyzdrowienie. Powinieneś znać swoje znamiona i czujnie obserwować, czy wyglądają tak samo. Zmiana kształtu, koloru, wielkości lub struktury mogą wskazywać na rozwijający się nowotwór. Konieczne będą wówczas dodatkowe badania. 

Jeśli masz dużo znamion na ciele, zachowaj szczególną ostrożność i badaj się częściej.

Kto powinien poddać się badaniu znamion?

Mężczyźni w każdym wieku. 

Jak często badać znamiona? 

Raz lub dwa razy w roku. 

Kolonoskopia

Kolonoskopia jest najważniejszym badaniem profilaktycznym raka jelita grubego. Umożliwia dokładną ocenę wizualną jelita grubego, pobranie wycinków zmienionych tkanek do badań, a także usunięcie drobnych zmian. 

Rak jelita grubego to choroba, która znacznie częściej dotyka mężczyzn, dlatego panowie nie powinni unikać tego badania. Pamiętajmy, że rak jelita grubego często nie daje wczesnych objawów. Kiedy się już pojawią, może być za późno. Wczesne wykrycie nowotworu daje szanse na pełne wyzdrowienie. Badanie może być krępujące, ale nie pozwól, aby to powstrzymało Cię w walce o swoje zdrowie. 

Kto powinien poddać się kolonoskopii?

Obowiązkowo mężczyźni po 50. roku życia. Jeśli któryś z członków rodziny chorował na ten nowotwór, badaj się od 40. roku życia.

Jak często wykonywać kolonoskopię? 

Raz na 10 lat, jeśli we wcześniejszej kolonoskopii nie było nieprawidłowości. 

USG jamy brzusznej

USG jamy brzusznej to badanie ultrasonograficzne, które pozwala na ocenę stanu narządów wewnętrznych jamy brzusznej.

USG umożliwia zbadanie m.in.:

• wątroby,
• pęcherzyka żółciowego,
• trzustki,
• śledziony,
• nerek,
• moczowodów, 
• pęcherza moczowego.

USG jamy brzusznej to niezwykle ważne badanie profilaktyczne wśród panów. Mężczyźni statystycznie częściej niż kobiety cierpią na choroby nerek i wątroby. Pamiętaj, że te schorzenia często nie dają wczesnych objawów, dlatego tak ważna jest profilaktyka.

Kto powinien wykonać USG jamy brzusznej?

Mężczyźni w każdym wieku, a szczególnie po ukończeniu 40. roku życia.

Jak często robić USG jamy brzusznej? 

Co 3 do 5 lat, jeśli nie występują niepokojące objawy. 

RTG klatki piersiowej 

Rentgen klatki piersiowej jest stosunkowo skutecznym badaniem przesiewowym. Umożliwia wykrycie niektórych chorób układu oddechowego oraz serca. Zazwyczaj nie wystarcza do postawienia diagnozy i konieczne są dalsze badania. Mimo wszystko warto go wykonywać. Mężczyźni są znacznie bardziej narażeni na choroby układu oddechowego, m.in. nowotwory czy przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP). 

RTG klatki piersiowej ma największe znaczenie u mężczyzn z grupy ryzyka chorób układu oddechowego: 

• otyłych,
• palących tytoń,
• pracujących w warunkach, które mogą zwiększać ryzyko zachorowania, 
• z historią nowotworów w rodzinie.

Kto powinien wykonać RTG klatki piersiowej?

Mężczyźni w każdym wieku, szczególnie obciążeni czynnikami ryzyka.

Jak często wykonywać RTG klatki piersiowej? 

Co 2 lub 3 lata u zdrowych mężczyzn poniżej 50. roku życia.
Co roku u mężczyzn obarczonych czynnikami ryzyka oraz tych po 50. roku życia.

Badanie EKG

Elektrokardiogram (EKG) jest badaniem, które pozwala ocenić ryzyko chorób serca, m.in. choroby wieńcowej, zawału, arytmii i innych zaburzeń rytmu. Wykrycie nieprawidłowości w elektrycznym zapisie czynności serca umożliwia lekarzom zastosowanie skutecznego leczenia.

Choroby układu sercowo-naczyniowego również częściej dotykają mężczyzn niż kobiety. Dlatego zadbaj o swoje serce już teraz i umów się na badania. Dzięki profilaktyce możesz znacząco zmniejszyć ryzyko poważnych powikłań zagrażających zdrowiu.

Kto powinien poddać się badaniu EKG serca?

Mężczyźni powyżej 40. roku życia. 

Jak często wykonywać EKG serca? 

Mężczyźni po 40. roku życia – raz na 3 lata.
Mężczyźni 50. roku życia – raz w roku. 

Na skróty – sprawdź badania zalecane dla Twojej grupy wiekowej 

Badania dla mężczyzn powyżej 20. roku życia 

• Morfologia krwi (dwa razy w roku) 
• badanie ogólne moczu (raz w roku) 
• odczyn Biernackiego (raz w roku) 
• lipidogram (raz na 5 lat) 
• elektrolity (raz na 3 lata) 
• glikemia (raz w roku) 
• samobadanie jąder (raz w miesiącu) 
• badanie jąder u lekarza (raz na 3 lata) 
• kontrola stomatologiczna (dwa razy w roku) 
• pomiar ciśnienia krwi (raz w roku) 
• kontrola masy ciała (raz w roku) 
• badanie znamion (raz w roku). 

Badania dla mężczyzn powyżej 30. roku życia 

• Morfologia krwi (dwa razy w roku) 
• badanie ogólne moczu (raz w roku) 
• odczyn Biernackiego (raz w roku) 
• lipidogram (raz na 5 lat) 
• elektrolity (raz na 3 lata) 
• glikemia (raz w roku) 
• samobadanie jąder (raz w miesiącu) 
• badanie jąder u lekarza (raz na 3 lata) 
• badanie prostaty per rectum (raz w roku, jeśli masz czynniki ryzyka) 
• kontrola stomatologiczna (dwa razy w roku) 
• pomiar ciśnienia krwi (raz w roku) 
• kontrola masy ciała (raz w roku) 
• badanie znamion (raz w roku). 

Badania dla mężczyzn powyżej 40. roku życia 

• Morfologia krwi (dwa razy w roku) 
• badanie ogólne moczu (raz w roku) 
• odczyn Biernackiego (raz w roku) 
• lipidogram (raz w roku) 
• elektrolity (raz na 3 lata) 
• glikemia (raz w roku) 
• samobadanie jąder (raz w miesiącu) 
• badanie jąder u lekarza (raz na 3 lata) 
• badanie per rectum (raz w roku) 
• kolonoskopia (jednokrotnie) 
• kontrola stomatologiczna (dwa razy w roku) 
• pomiar ciśnienia krwi (raz w roku) 
• kontrola masy ciała (raz w roku) 
• badanie znamion (raz w roku) 
• USG jamy brzusznej (co 3 do 5 lat) 
• RTG klatki piersiowej (co 2 lub 3 lata) 
• EKG serca (raz na 3 lata). 

Badania dla mężczyzn powyżej 50. roku życia 

• Morfologia krwi (dwa razy w roku) 
• badanie ogólne moczu (raz w roku) 
• odczyn Biernackiego (raz w roku) 
• lipidogram (raz w roku) 
• elektrolity (raz na 3 lata) 
• glikemia (raz w roku) 
• samobadanie jąder (raz w miesiącu) 
• badanie jąder u lekarza (raz na 3 lata) 
• badanie per rectum (raz w roku) 
• badanie PSA (raz w roku) 
• kolonoskopia (raz na 10 lat) 
• kontrola stomatologiczna (dwa razy w roku) 
• pomiar ciśnienia krwi (raz w roku) 
• kontrola masy ciała (raz w roku) 
• badanie znamion (raz w roku) 
• USG jamy brzusznej (co 3 do 5 lat) 
• RTG klatki piersiowej (raz w roku) 
• EKG serca (raz w roku). 

Regularne wykonywanie badań profilaktycznych to klucz do zdrowia i długiego, aktywnego życia. Pamiętaj, że nie ma nic lepszego niż poczucie spokoju i przekonanie, że robimy wszystko, co w naszej mocy, aby zapobiec groźnym chorobom. Dlatego nie czekaj, weź sprawy w swoje ręce i już dziś zaplanuj swoje badania profilaktyczne. Wczesna diagnoza zwiększa szanse na pełne wyleczenie lub kontrolowanie choroby, więc niezwłocznie podejmij działanie!

Przeczytaj również:
Badania profilaktyczne dla kobiet. Weź zdrowie w swoje ręce!