Biotyna – nie tylko na skórę, włosy i paznokcie
Biotyna jest popularnym składnikiem preparatów wpływających na porost włosów, polepszenie kondycji skóry i paznokci. Jak się okazuje, wpływa ona także na wiele innych procesów w naszym organizmie. Jakie są właściwości biotyny? Kto powinien po nią sięgnąć? Jakie produkty są bogate w tę witaminę?
Biotyna – właściwości
Biotyna, zwana także witaminą H lub B7, jest witaminą rozpuszczalną w wodzie, należącą do grupy witamin z grupy B. Pełni ważne funkcje w organizmie człowieka, uczestnicząc w wielu reakcjach biochemicznych. Jest składnikiem enzymów katalizujących reakcję karboksylacji, dzięki czemu uczestniczy w syntezie kwasów nukleinowych, nukleotydów oraz w metabolizmie białek i węglowodanów. Stabilizuje poziom glukozy we krwi oraz wpływa na poziom lipidów i pracę tarczycy. Ma również znaczenie dla prawidłowego stanu włosów, skóry i paznokci oraz odpowiada za odpowiedni wzrost i rozwój organizmu.
Przeczytaj również:
Co paznokcie mówią o stanie Twojego zdrowia?
Jak wzmocnić łamliwe paznokcie?
Biotyna – źródła w diecie
Biotyna występuje powszechnie w produktach spożywczych. Znajduje się w produktach pochodzenia roślinnego oraz zwierzęcego. Jej największe źródła stanowią:
- żółtka jaj (ok. 54 µg/100 g),
- drożdże piwne (ok. 80 µg/100 g),
- wątroba wołowa (ok. 100 µg/100 g),
- sardynki (ok. 21 µg/100 g),
- warzywa strączkowe (ok. 60 µg/100 g),
- migdały (ok. 17 µg/100 g),
- orzechy włoskie (ok. 37 µg/100 g).
Warto zaznaczyć, że awidyna obecna w białku jaja jest antywitaminą biotyny. Tworząc z nią kompleks, utrudnia wchłanianie biotyny w przewodzie pokarmowym. Gotowanie jaj i zachodząca wówczas denaturacja awidyny pozbawia ją właściwości wiązania biotyny i sprawia, że jest ona biodostępna. Wchłanianie biotyny poprawiają inne witaminy z grupy B (tzw. B-kompleks), magnez oraz mangan. Biotyna jest również produkowana w przewodzie pokarmowym przez bakterie jelitowe.
Biotyna – dawkowanie
Dotychczas nie ustalono konkretnego zapotrzebowania na tę witaminę, jednakże przyjmuje się, że wynosi ono około 100-300 µg/dobę. Nie wykazano toksycznego działania biotyny, a jej nadmiar jest wydalany wraz z moczem.
Niedobór biotyny
Przy urozmaiconej, zbilansowanej diecie u zdrowych osób niedobory biotyny spotykane są bardzo rzadko. Ich przyczynami mogą być:
- spożywanie surowych jajek zawierających awidynę, co powoduje blokowanie wchłaniania biotyny w jelitach,
- przewlekła antybiotykoterapia – działa ona destrukcyjnie na mikroflorę jelitową, co może obniżać syntezę jelitową biotyny,
- nadużywanie alkoholu.
Objawy niedoboru biotyny
Niedobór biotyny wpływa na zaburzenie procesów biochemicznych w organizmie. Do charakterystycznych objawów zbyt małej ilości tej witaminy można zaliczyć:
- wypadanie włosów i pogorszenie ich kondycji,
- stany zapalne skóry (łojotok, wypryski, łupież, powstawanie przebarwień, suchość skóry),
- rozdwajanie się i osłabienie płytek paznokciowych,
- opóźniony rozwój dziecka,
- brak apetytu,
- nudności,
- wymioty,
- zapalenie spojówek,
- bóle mięśniowe,
- znużenie,
- stany depresyjne,
- niedokrwistość,
- zwiększone stężenie cholesterolu we krwi.
Zastosowanie biotyny
Biotyna jest popularnym składnikiem preparatów (także leków) poprawiających stan skóry, włosów i paznokci, dlatego sprawdzi się w problemach natury dermatologicznej. Dowiedziono, że biotyna:
- ma wpływ na aktywność gruczołów łojowych, reguluje ich pracę i zapobiega łojotokowi,
- reguluje wydzielanie sebum, zapobiegając nadmiernemu przetłuszczaniu się skóry,
- zapobiega powstawaniu przebarwień, ujednolica koloryt skóry,
- przeciwdziała łuszczeniu się skóry,
- zapobiega stanom zapalnym skóry i powstawaniu wyprysków,
- działa nawilżająco i regenerująco na naskórek,
- wspomaga gojenie się ran,
- poprawia kondycję włosów (prawdopodobnie ze względu na udział w metabolizmie kwasów tłuszczowych) poprzez poprawę ich grubości, elastyczności i połysku,
- wspomaga tempo wzrostu włosów,
- może hamować tempo siwienia włosów,
- może hamować przetłuszczanie się włosów,
- działa wzmacniająco na kruche paznokcie,
- poprawia kondycję paznokci i ogranicza powstawanie pęknięć.
Przeczytaj również:
Jak chronić i pielęgnować suchą skórę?
Domowe sposoby na włosy – jak poprawić ich kondycję?
Podsumowując, biotyna jest ważną witaminą uczestniczącą w wielu ważnych procesach biochemicznych. Udowodniono jej zbawienny wpływ na stan skóry, włosów i paznokci. Wpływa również na pracę tarczycy, gospodarkę glukozowo-insulinową oraz metabolizm lipidów, dlatego jest ważnym składnikiem w przypadku różnych chorób przewlekłych.
Źródła:
- Fernandez Meija K., Pharmacological effects of biotin, J Nutr Biochem 2005 Jul;16(7):424-7.
- Paul- Samojedny M., Wpływ biotyny na wygląd skóry i jej przydatków, Aesthetica Dermatologia, 2015. 40-45.
- Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, PZWL, 2007.
- Ming Yeong Lim, Jason O’Neale Roach, Metabolism and nutrition, Elsevier, 2012.