Słodycze bez cukru. Czy to lepszy wybór?
Cukier jest obecny w wielu produktach spożywczych, przede wszystkim w słodkich przekąskach i kolorowych napojach. Jednym ze sposobów na jego ograniczenie jest wybór słodyczy bez cukru. Czy to słuszna droga?
Bez wątpienia ograniczenie cukru w diecie niesie za sobą wiele korzyści zdrowotnych, takich jak regulacja poziomu glukozy we krwi, zmniejszenie ryzyka insulinooporności, cukrzycy oraz stanów zapalnych, które mogą prowadzić do wielu chorób, w tym otyłości.
Jednym ze sposobów ograniczania cukru w diecie jest sporadyczne spożywanie tradycyjnych słodyczy. Drugi to zastąpienie ich produktami zawierającymi słodziki. Mają one często słodszy smak niż cukier, dzięki czemu już niewielka ilość wystarcza, aby nadać potrawom i napojom pożądany smak. Są przy tym niskokaloryczne i w większości bezpieczne.
Badania wskazują, że stosowanie słodzików może przyczynić się do zmniejszenia masy ciała i lepszego kontrolowania cukrzycy.
Stosowanie substancji słodzących jest w Polsce ściśle określone przez Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 2008 r. Określa ono rodzaj słodzika, dopuszczalną dawkę oraz zastosowanie w przemyśle spożywczym.
Dozwolone substancje słodzące to:
- sorbitol (E420),
- mannitol (E421),
- izomalt (E953),
- maltitol (E965),
- laktitol (E966),
- ksylitol (E967),
- erytrytol (E968),
- acesulfam K (E950),
- aspartam (E951),
- kwas cyklaminowy i jego sole: wapniowa i sodowa (E952),
- sacharyna i jej sole: sodowa, potasowa i wapniowa (E954),
- taumatyna (E957),
- neohesperydyna DC (E959),
- sukraloza (E955),
- sól aspartamu i acesulfamu (E962),
- neotam (E 961).
Które słodziki są warte uwagi?
- Ksylitol – jest alkoholem cukrowym o podobnej słodyczy do cukru. Pozyskuje się go z brzozy lub kukurydzy. Badania wskazują, że ksylitol może być korzystny dla zdrowia zębów, ponieważ zmniejsza ryzyko próchnicy. Jednak zbyt duża ilość ksylitolu może doprowadzić do problemów jelitowych, głównie biegunki.
- Erytrytol – to także alkohol cukrowy, który naturalnie występuje w owocach, ale jest też wytwarzany w procesie przemysłowym. Jest mniej słodki od cukru, a przy tym 10-krotnie mniej kaloryczny. Erytrytol nie podnosi poziomu cukru ani insuliny we krwi. Wydaje się zatem najbardziej polecanym słodzikiem, zwłaszcza dla osób chorujących na cukrzycę i otyłych.
- Stewia – popularny naturalny słodzik pozyskiwany z rośliny Stevia rebaudiana. Jest słodsza od cukru, ale nie zawiera kalorii. Można używać jej do pieczenia i przygotowania deserów na zimno.
Producenci produktów spożywczych ze względów ekonomicznych i marketingowych często wybierają inne alternatywy dla zwykłego cukru. Jednym z najbardziej rozpowszechnionych jest syrop glukozowo-fruktozowy. Jest on substancją dopuszczoną do spożycia, ale z uwagi na powszechność jego występowania, a przez to dużą konsumpcję, negatywnie wpływa na zdrowie.
Jego wysokie spożycie powiązane jest z wieloma chorobami takimi jak insulinooporność, niealkoholowe stłuszczenie wątroby czy wysoki poziom trójglicerydów.
Podczas zakupów warto zapoznać się ze składami produktów i unikać tych z syropem glukozowo-fruktozowym. Im prostszy i krótszy skład, tym lepiej.
Słodycze bez cukru – przepisy
Przygotowanie słodkich przekąsek w domu to doskonałe rozwiązanie. Cukier można zastąpić innymi substancjami lub w ogóle z niego zrezygnować.
- Wykorzystaj ksylitol, erytrytol lub stewię. Nadadzą słodkości, a jednocześnie nie będą zbyt kaloryczne.
- Użyj świeżych lub suszonych owoców. Banany, daktyle czy gruszki mogą stanowić naturalne źródło słodyczy i dodać smaku słodkim przekąskom. Suszone morele, rodzynki czy figi dostarczą także cennego błonnika.
- Dodaj przyprawy, które podbiją smak domowych łakoci. Cynamon, kardamon, lukrecja, wanilia pomogą zrekompensować brak dodanego cukru.
Mrożona tafla
Składniki:
- jogurt grecki,
- owoce, np. borówki, maliny, truskawki, banany,
- suszona żurawina,
- wiórki kokosowe,
- opcjonalnie słodzik.
Blachę wyłóż papierem. Rozsmaruj na nim jogurt grecki na grubość ok. 1 cm. Posyp jogurt owocami i wiórkami. Wstaw do zamrażarki na kilka godzin. Po wyjęciu połam taflę na kawałki.
Daktyle w czekoladzie
Składniki:
- suszone daktyle,
- dobrej jakości czekolada 70%,
- płatki migdałowe.
Wyjmij pestki z daktyli. Rozpuść czekoladę. Używając długiej wykałaczki, obtocz każdego daktyla w czekoladzie i pokruszonych płatkach migdałów. Ułóż je na talerzu i zostaw do zastygnięcia.
Przeczytaj również:
Gurmar. Pogromca apetytu na słodycze?
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21807932/
- https://www.annualreviews.org/doi/10.1146/annurev-food-022814-015635?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori%3Arid%3Acrossref.org&rfr_dat=cr_pub++0pubmed
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22093544/
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) 1333/2008
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2010 r. w sprawie dozwolonych substancji dozwolonych
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5320817/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5093271/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4995183/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12180494/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5644940/