Żurawina

Charakterystyka

Uznaje się ją za naturalny antybiotyk obok czosnku, sosny i oregano, zawiera w sobie dużo witaminy C. Upodobała sobie szczególnie tereny podmokłe i torfowiska na północnej półkuli. Z uprawy żurawiny słyną północne Stany Zjednoczone, ale też Kanada, Białoruś czy Litwa. W Polsce nie ma tradycji uprawy żurawiny, chociaż warunki klimatyczne są odpowiednie. Żurawinę błotną, wzrastającą w naturalnym środowisku, można spotkać szczególnie na Pomorzu, Pojezierzu Mazurskim, Lubelszczyźnie i Podkarpaciu. Gleby lekkie, kwaśne, przepuszczalne i próchnicze są najlepszym środowiskiem do jej wzrostu.

Żurawina charakteryzuje się cierpko-słodkim smakiem i zawiera w sobie naturalny konserwant, benzoesan, dzięki któremu długo utrzymuje świeżość po zerwaniu. Jej łodyga jest długa, z listkami umieszczonymi od siebie w sporej odległości, może osiągnąć długość do 200 cm. Owoce żurawiny mają różne odcienie czerwonego, a ich miąższ jest jasny z zielonkawymi ziarenkami. Owoce zbierane są od połowy września aż do końca listopada.

Trochę historii

Żurawina była w dawnych czasach towarem tanim, co potwierdza przysłowie „Żurawina – cytryna dla ubogich”. Doceniając jej właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne, używano jej do leczenia stanów zapalnych, przeziębień i anginy. Żurawina była też stosowana przy problemach z pęcherzem i reumatyzmie. Indianie Delaware traktowali owoce żurawiny nie tylko jako lekarstwo, ale też używali jej jako barwnika. Na większą skalę zaczęto uprawiać żurawinę w 1816 r. w Massachusetts, dzięki kpt. Henry’emu Hallowi.

Żurawina – właściwości prozdrowotne

Żurawina od zawsze była uważana za remedium na problemy z drogami moczowymi i pęcherzem. Wykazują też działanie silnie moczopędne.

W owocach żurawiny znajdują się m.in. flawonoidy, czyli naturalne antyutleniacze, poszerzające naczynia krwionośne oraz witamina C w dużych ilościach. Nie brakuje też proantocyjanidów, wspomaganiu pracy serca oraz ochronie przed patogenami bakteryjnymi w dolnych drogach moczowych. Żurawina może być silnym protektorem dziąseł, jamy ustnej i przyzębia oraz żołądka. Ochrania też komórki nerwowe przed uszkodzeniem, dlatego polecana jest osobom z problemami neurologicznymi. Spożywanie żurawiny wspomaga ponadto układ odpornościowy. W jej owocach nie brakuje też cennego błonnika. Oprócz tego można w niej znaleźć sporo minerałów, m.in.: wapń, potas, magnez i fosfor oraz witaminy z grupy B, A, E, K oraz tiaminę, niacynę, ryboflawinę czy kwas foliowy.

Preparaty z żurawiny i żurawina suszona

W każdej dobrej aptece i sklepie ze zdrową żywnością można znaleźć tabletki i kapsułki na bazie ekstraktów z żurawiny. Wiele osób wybiera syropy żurawinowe, które rozcieńcza się wodą, dodaje do herbat i deserów. Alternatywą są zagęszczone soki z wyciągiem z żurawiny. Szczególną popularnością cieszy się żurawina suszona, która może stanowić dodatek do porannego musli, jak i samodzielną przekąskę w ciągu dnia. Musimy jednak pamiętać, że dostępne w sklepach suszone owoce nie zawsze są prozdrowotnym produktem. Dlatego zawsze warto sprawdzać, czy nasza żurawina suszona nie jest dosładzana sztucznie i czy nie zawiera dodatkowych olejów.

Żurawina – przeciwwskazania

Niestety, osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe, w których składzie znajduje się warfaryna, nie mogą spożywać żurawiny. Tak samo powinny powstrzymać się przed jej przyjmowaniem osoby mające kamienie na nerkach, ponieważ w żurawinie zawarte są szczawiany. Ich obecność nie tylko wzmaga tworzenie się kamieni nerkowych, ale też utrudnia jelitowe wchłanianie wapnia. W związku z tym osoby chore na osteoporozę nie mogą przyjmować preparatów na bazie żurawiny.