Brokuły – wartości odżywcze, właściwości, zastosowanie
Brokuły zawierają znaczne ilości witamin, przeciwutleniaczy i związków antynowotworowych, dzięki czemu są określane jako warzywa o wysokiej wartości odżywczej i wyjątkowych właściwościach zdrowotnych. Poznaj praktyczne sposoby na to, jak wykorzystać te warzywa w kuchni.
Czym są brokuły?
Brokuł jest warzywem z rodziny kapustowatych, które prawdopodobnie wywodzi się ze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. Brokuły zyskały popularność wśród konsumentów ze względu na swoją wysoką wartość odżywczą i delikatny smak. Po zamrożeniu brokuł nie traci swojej intensywnej zielonej barwy, a także walorów smakowych. Warzywo to jest cennym źródłem składników mineralnych, witamin i przeciwutleniaczy.
Wartości odżywcze brokułów
Brokuł jest niskokalorycznym warzywem o niskim indeksie glikemicznym. Jest bardzo dobrym źródłem witaminy C, która wspiera m.in. pracę układu immunologicznego i krwionośnego. Warzywo to jest także dobrym roślinnym źródłem wapnia i magnezu, czyli dwóch minerałów niezbędnych w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka. Ponadto dostarcza korzystnego dla układu pokarmowego błonnika.
Brokuły w 100 g zawierają 31 kcal, 3 g białka i 0,4 g tłuszczu. Ilość węglowodanów przyswajalnych na 100 g brokułów wynosi 2,7 g, a błonnika pokarmowego 2,5 g.
Brokuły zawierają witaminy takie jak m.in.:
- witamina C,
- witamina PP (witamina B3),
- witamina B1 (tiamina),
- witamina B9 (kwas foliowy).
Brokuły zawierają składniki mineralne:
Ponadto w brokułach występują:
- flawonoidy,
- polifenole,
- β-karoten.
Właściwości brokułów
Wśród ważnych związków bioaktywnych zawartych w brokułach należy wymienić glukozynolany. Uważa się, że izotiocyjaniany — metabolity pochodzące z glukozynolanów w brokułach, zmniejszają ryzyko zachorowania na raka. Ponadto chlorofil – zielony barwnik w brokułach, również wykazuje działanie antynowotworowe i antymutagenne. Inne związki, takie jak karotenoidy także potencjalnie chronią przed nowotworami. Ich przedstawicielem w brokułach jest β-karoten – prekursor witaminy A. Witamina C zawarta w brokułach wykazuje właściwości przeciwutleniające i przeciwstarzeniowe. Ponadto wspiera odporność i wzmacnia naczynia krwionośne. Witaminy z grupy B zawarte w brokułach są odpowiedzialne przede wszystkim za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
Zastosowanie brokułów
Brokuły można kupić w zasadzie przez cały rok zarówno w formie świeżej, jak i mrożonej. Obróbka termiczna ma znaczący wpływ na zawartość odżywczych i prozdrowotnych składników w brokułach.
Wykazano, że różne metody gotowania różnie wpływają na zawartość składników, takich jak witamina C, karotenoidy, polifenole i glukozynolany w brokułach. Doniesienia z badań naukowych wskazują na to, że gotowanie na parze pozwala na zachowanie bardzo dobrej ilości ważnych składników. Kluczowe jest też to, aby brokuły podawać ugotowane al dente, czyli lekko chrupiące.
Z brokułów można przygotować pyszną zupę krem, zapiekankę lub makaron stir-fry. Gotowane brokuły są świetną bazą do różnorodnych sałatek, np. sałatki z brokułem, pomidorem i jajkiem. Ugotowane na parze mogą stanowić dodatek do każdego obiadu. Można również przygotować z nich odżywczą pastę kanapkową, np. z brokuła i ciecierzycy.
Przeczytaj również:
Zupy wspierające odporność
Źródła:
- Yuan G.F., Sun B., Yuan J., Wang Q.M., Effects of different cooking methods on health-promoting compounds of broccoli. J Zhejiang Univ Sci B. 2009 Aug;10(8):580-8.
- Krochmal-Marczak B., Sawicka B., Stryjecka M., Pisarek M., Bienia B., Wartość odżywcza i prozdrowotna wybranych warzyw z rodzaju kapusta (Brassica L.). Herbalism nr 1(3)/2017.
- Mansour A. A., Elshimy N. M., Shekib L. A., Sharara M. S., Effect of domestic processing methods on the chemical composition and organoleptic properties of Broccoli and Cauliflower, American Journal of Food and Nutrition, 2015, 3(5), s. 125-130.
Artykuły są świetne. Dzięki
Dziękujemy 🙂