Diety – rodzaje diet i porady 

Dieta – co to jest?  

Słysząc słowo dieta, najczęściej kojarzymy je z odchudzaniem, rygorem, głodem, liczeniem kalorii i innymi nieprzyjemnymi rzeczami. Nic bardziej mylnego! Dieta oznacza sposób żywienia dostosowany do aktualnych potrzeb organizmu. Wyróżniamy różne diety i ich rodzaje. Należy pamiętać, że zupełnie inny sposób odżywiania jest właściwy dla osoby, która chce schudnąć, a inny dla tej, której jednostki chorobowe narzucają pewne restrykcje pokarmowe. Dlatego bardzo ważne, aby dietę dostosowywać do swoich preferencji, aktualnego stanu zdrowia, a także zaleceń lekarzy i dietetyków.  

Dlaczego warto stosować dietę? 

Dieta a zdrowie to nierozerwalne połączenie. Z tym twierdzeniem zgodni są wszyscy naukowcy. Aktualnie szacuje się, że nawet 200 różnych jednostek chorobowych może być spowodowanych przez niewłaściwy sposób odżywiania. Odpowiedni rodzaj diety może nie tylko pomóc nam zgubić zbędne kilogramy, ale również ograniczyć objawy chorób związanych z nadmierną masą ciała, takich jak nadciśnienie, cukrzyca typu 2, stłuszczenie wątroby czy miażdżyca. Nie tylko osoby, które chcą schudnąć, powinny przestrzegać określonej diety. Jak już wspomniano, rodzaj diety należy dostosować do aktualnego stanu zdrowia i swoich potrzeb. Zupełnie inna dieta będzie obowiązywała osoby z chorobami układu pokarmowego, chorobami autoimmunologicznymi, alergiami pokarmowymi lub niewydolnościami narządowymi. W przypadku tych jednostek chorobowych utrzymywanie odpowiedniej diety może być kluczowe w procesie leczenia lub regresji zmian.  

Niezależnie od tego, czy Twoim celem jest zgubienie zbędnych kilogramów, czy ograniczenie chorób związanych np. z nadwagą i otyłością – odniesiesz wiele korzyści, wprowadzając odpowiedni sposób żywienia.  

Jakie są rodzaje diet?  

Dobór odpowiedniego sposobu żywienia jest kluczowy dla utrzymania zdrowia. Należy pamiętać, że są różne diety. Rodzaje żywienia należy dostosować do naszych indywidualnych potrzeb. Aby nasz sposób żywienia był prawidłowy, warto pamiętać, że nie zawsze porady, które służą innym, będą dobre dla nas. Jakie diety są najczęściej zalecane przez dietetyków?  

Najczęściej wybierane to oczywiście diety odchudzające. Tutaj prym wiodą takie diety jak: 

• dieta śródziemnomorska,  
• dieta DASH, 
• post przerywany.  

Główne zasady diet odchudzających to: 

1. Utrzymywanie deficytu kalorycznego. 
2. Zwiększenie aktywności fizycznej do minimum 150 minut tygodniowo. 
3. Spożywanie produktów pełnoziarnistych. 
4. Wprowadzenie do diety minimum 400 g warzyw i owoców. 
5. Wybieranie pełnowartościowych źródeł białka, np. chude mięso, ryby, jajka, strączki. 
6. Dodanie do jadłospisu roślinnych źródeł tłuszczu, np. oliwa z oliwek, orzechy, awokado. 
7. Regularne spożywanie posiłków. 
8. Picie min. 1,5 litra płynów w ciągu dnia. 
9. Ograniczenie słodyczy, produktów przetworzonych, a także dań typu fast-food. 
10. Ograniczenie alkoholu. 

Często możemy spotkać również diety eliminacyjne. Stosuje się je wówczas, gdy spożywanie niektórych produktów może pogarszać stan zdrowia. Przykładami takich diet są:  

• dieta bezglutenowa w przypadku celiakii,  
• bieta bezlaktozowa w przypadku chorób zapalnych jelit, 
• eliminacja produktów wywołujących reakcje alergiczne.  

W wielu różnych chorobach należy wykluczyć poszczególne pokarmy. Konkretna dieta i porady jej dotyczące zależą od wyników badań i samopoczucia pacjenta.  

Podczas stosowania diety ważne jest, aby była ona dostosowana do naszych preferencji, pełnowartościowa i zdrowa. Jeżeli nie jesteś pewien, czy Twój aktualny styl żywienia jest dla Ciebie odpowiedni, skonsultuj się z dietetykiem lub lekarzem.  

Źródła: 

• Ciborowska H, Rudnicka A.: Dietetyka żywienie zdrowego i chorego człowieka;Warszawa, 2015. ISBN 978-83-200-4867-4. 
• Jarosz M. Normy żywienia dla populacji Polski. Instytut Żywności i Żywienia, 2017. 
• Piramida Zdrowego Żywienia, IŻŻ 2020 r.